محققان به تازگی دریافتند که با حذف برخی ژن های خاص می توان زمینه را برای بازسازی دندان ها و رشد مجموعه سوم دندانی برای انسان ها فراهم کرد.
به گزارش تکناک، در سال 2021 مقاله محقق و دندانپزشکی به نام کاتسو تاکاهاشی در مورد یک داروی بازسازی دندان، توجه جهانی را به خود جلب کرد. به گزارش ماینیچی که روزنامه ملی ژاپن در آن زمان بود، تحقیقات تاکاهاشی روی موشهای دریایی انجام شد، اما اکنون انتظار میرود که این تحقیقات در اوایل سال آینده روی انسانها نیز آزمایش شود.
به طور کلی فرض بر این است که نژاد بشر می تواند مجموعه ای از دندان ها را در طول زندگی خود رشد دهد. پس از افتادن دندانهای شیری، انسان دندانهای دائمی در می آورد که باید از آنها مراقبت کرد، زیرا تنها جایگزینهای آنها پروتز مصنوعی یا ایمپلنت است.
با این حال، تحقیقات نشان داده است که آرواره های انسان دارای جوانه هایی برای مجموعه سوم دندان ها هستند اما به دلایلی این جوانه ها تا حد بلوغ رشد نمی کنند. حیواناتی مانند کوسه ها و خزندگان خاص می توانند به طور مداوم دندان های خود را دوباره رشد دهند و دندانپزشکانی مانند تاکاهاشی مشتاق بودند که بررسی کنند که آیا می توان در انسان هم دندان ها را دوباره رشد داد.
اشتیاق تاکاهاشی برای رشد دندان های جدید وقتی رویکردهای سادهتری مانند مسواک زدن دو بار در روز، نخ دندان کشیدن و دهانشویه برای محافظت از دندانهای دائمی به وفور وجود دارد، ممکن است مانند یک افراط علمی به نظر برسد.
اما رویکرد او فراتر از مشکلات رایج دندانی است که ما را آزار می دهد. به عنوان مثال، آنودنتیا اختلالی است که در آن افراد نمی توانند مجموعه کاملی از دندان ها را در دهان خود رشد دهند. این بیماری ربطی به زیاد شیرینی خوردن ندارد، بلکه یک بیماری ژنتیکی است که ممکن است فرد با آن متولد شود و بر توانایی جویدن، بلعیدن و حتی صحبت کردن او تأثیر بگذارد و در نتیجه بر رشد او تأثیر بگذارد.
تاکاهاشی در رشته دندانپزشکی تحصیل کرد، اما به ژنتیک زمینهای این بیماریها نیز علاقه داشت، بنابراین در دانشگاه کیوتو و ایالات متحده به مطالعه زیستشناسی مولکولی پرداخت.
حالا اخیرا محققان شروع به ایجاد ارتباط بین شرایط دندانی و ژن های مختلف کرده اند. یک گروه تحقیقاتی متوجه شد که موشها با حذف برخی ژنهای خاص، مشکلات دندانی کمتری دارند. تیم تحقیقاتی تاکاهاشی در دانشگاه کیوتو در بازگشت از ایالات متحده متوجه شد که موشهای فاقد این ژن، دندانهای بیشتری دارند.
این ژن پروتئینی به نام USAG-1 را فعال می کند که مسئول محدود کردن رشد دندان ها است. مسدود کردن این پروتئین می تواند به محققان امکان رشد دندان های بیشتری را بدهد.
سپس تیم تاکاهاشی آنتی بادی ساخت که می تواند پروتئین USAG-1 را هدف قرار دهد. این آنتی بادی در سال 2018 روی موشها آزمایش شد و نشان داد که با استفاده از این روش، دندانهای جدید بیرون میآیند.
سپس این تیم تحقیقات خود را در موشهای شیری با الگوهای دندانی مشابه انسان تکرار کردند. این یافته ها در سال 2021 منتشر شد و به عنوان درمان بازسازی دندان مورد تحسین جهانی قرار گرفت.
اکنون تیم تحقیقاتی در تلاش است تا این آنتی بادی را وارد آزمایشهای بالینی انسانی کند که قرار است در ژوئن 2024 آغاز شود. این آنتیبادی برای کودکان بین دو تا شش سال که آنودنتیا دارند، تجویز میشود.
اگر آزمایشها طبق برنامه پیش بروند، دنیای کاملا جدیدی از درمانهای دندانی خواهیم داشت. در آینده ای نه چندان دور، زمانی که دندان های دائمی از بین بروند، می توان مجموعه جدیدی از دندان ها را رشد داد.