یک تیم تحقیقاتی به سرپرستی پروفسور بنجامین روبینوف،مدیر مرکز تحقیقات موسسه ژن درمانی گلدین ساواد،تعدادی سلول نر و ماده ایجاد کرده اند که از نظر ژنتیکی همه ویژگی های یکسان به جز کروموزوم های جنسی را دارند.
به گزارش تکناک، این مسئله به محققان اجازه میدهد تا نحوه واکنش این سلولها به دارو را مقایسه کنند یا از آنها برای درمان بیماری بهگونهای استفاده کنند که عاری از تأثیرات عوامل ژنتیکی یا محیطی دیگر باشد.
همچنین این مجموعه منحصربهفرد از سلولها میتواند بینشهای ارزشمندی را در مورد چگونگی تأثیر کروموزومهای جنسی بر بیماریهای مختلف و نقش آنها در رشد اولیه بیماری به محققان ارائه دهد.
در انسان،اکثر افراد دارای دو کروموزوم جنسی هستند،یا دو کروموزوم X (XX) یا یک کروموزوم X و یک کروموزوم Y (XY).این کروموزوم های جنسی، جنسیت فرد را تعیین می کنند و مسئول ایجاد ویژگی های بیولوژیکی زن یا مرد هستند.
محققان میدانند که زنان و مردان معمولاً تحت تأثیر شرایط پزشکی و درمانهای متفاوت قرار میگیرند،اما وقتی سعی می کنند تفاوت ها را مستند کنند، اغلب گیر می کنند.
این به این دلیل است که وقتی افراد قرار است مورد آزمایش و بررسی قرار بگیرند،جنسیت تنها یکی از عوامل مهم است.اغلب مشخص نیست که آیا افراد به دلیل جنسیت، ژن، پیشینه سلامت یا عوامل دیگر، به یک بیماری یا درمان پاسخ متفاوتی می دهند یا خیر.
یک مدل ژنتیکی یکسان از سلول های نر و ماده
برای ایجاد این مدل،محققان سلول هایی را از مخازن موسسه تحقیقات پزشکی کوریل به دست آوردند،جایی که افراد نمونه هایی را برای استفاده در طیف گسترده ای از پروژه های تحقیقاتی زیست پزشکی اهدا می کنند.این سلول ها از یک اهدا کننده مبتلا به سندرم کلاین فلتر که با وجود یک کروموزوم X اضافی در سلول های آنها مشخص می شود،به دست آمدند.
با این حال، در این مورد،اهداکننده یک شکل نادر “پراکنده” از سندرم کلاین فلتر داشت،که در آن ترکیبی از سلول ها با تعداد کروموزوم های جنسی متفاوت وجود دارد.در این شرایط، برخی از سلول ها دارای سه کروموزوم جنسی (XXY)،برخی دارای دو کروموزوم X و برخی فقط دارای یک کروموزوم X و یک کروموزوم Y هستند.
محققان با استفاده از برنامه ریزی مجدد سلولی، این گلبول های سفید بالغ را به سلول های پرتوان القایی که به سلول های iPS نیز معروف هستند،تبدیل کردند.سلول های iPS می توانند بازسازی شوند و به هر نوع سلول دیگری از جمله سلول های عصبی و عضلانی تبدیل شوند.
این تیم تحقیقاتی آزمایش هایی را برای تایید و تکرار یافته های مطالعات قبلی با استفاده از مدل های دیگر انجام داد. به عنوان مثال،آنها متوجه شدند که ژن های خاصی در سلول های XX یا XY فعال تر هستند. آنها همچنین از سلول های بنیادی خود برای ایجاد نسخه های نابالغ نورون ها استفاده کردند و تفاوت های جنسی را در رشد اولیه آنها مشاهده کردند.
پروفسور بنجامین روبینوف گفت:دیدن اینکه این مدل واقعاً تفاوتهایی را بین جنسیتهای مختلف نشان میدهد،واقعا نویدبخش بود.
بررسی تفاوتها در نحوه واکنش مردان و زنان به بیماریها و داروها ضروری است.به عنوان مثال، برخی از بیماری ها، مانند بیماری های قلبی و پوکی استخوان،در یک جنس شایع تر از جنس دیگر هستند، در حالی که برخی دیگر، مانند بیماری های خودایمنی،به جنسیت مرتبط نیستند و هرکس را صورت فردی تحت تاثیر قرار می دهند.
درک این تفاوت ها می تواند به محققان و پزشکان کمک کند تا داروهای جنسیتی را برای مردان و زنان توسعه دهند. همچنین این موضوع میتواند با اجازه دادن به پزشکان برای تنظیم برنامههای درمانی با نیازهای خاص بیماران، به بهبود حال بیمار کمک کند.