شرکت OpenAI استارتاپ هوش مصنوعی چینی DeepSeek را «تحت حمایت و کنترل دولت» معرفی کرده و از دولت ایالات متحده خواسته است استفاده از مدل‌های این مجموعه و دیگر نهادهای وابسته به جمهوری خلق چین را ممنوع کند.
به گزارش تکناک، این درخواست که در چارچوب ابتکار «برنامه اقدام هوش مصنوعی» به دولت ترامپ ارائه شده، مدل‌های DeepSeek ازجمله مدل استدلالی R1 را ناامن دانسته و دلیل آن را الزام این شرکت به تبعیت از قوانین چین در خصوص ارائه داده‌های کاربران عنوان کرده است.
به گفته OpenAI، ممنوعیت استفاده از مدل‌های «ساخت جمهوری خلق چین» در کشورهایی که تحت مقررات صادراتی دولت بایدن در دسته «Tier 1» قرار دارند، می‌تواند از نقض حریم خصوصی و تهدیدات امنیتی، ازجمله «سرقت مالکیت فکری»، جلوگیری کند.
بااین‌حال، مشخص نیست که منظور OpenAI از «مدل‌ها» دقیقاً به APIهای DeepSeek، مدل‌های متن‌باز آن یا هر دو اشاره دارد. مدل‌های متن‌باز DeepSeek فاقد مکانیسم‌هایی برای انتقال داده‌های کاربران به دولت چین هستند و شرکت‌هایی مانند مایکروسافت، پرپلکسیتی و آمازون این مدل‌ها را روی زیرساخت‌های خود میزبانی می‌کنند.
این نخستین بار نیست که OpenAI هوش مصنوعی DeepSeek را هدف اتهام قرار می‌دهد. این شرکت پیش‌تر نیز DeepSeek را به «استخراج غیرمجاز» اطلاعات از مدل‌های خود متهم کرده بود، اما ادعای جدید مبنی بر حمایت و کنترل این آزمایشگاه توسط جمهوری خلق چین، نشان‌دهنده تشدید موضع‌گیری OpenAI علیه آن است.
اگرچه تاکنون ارتباط مستقیمی میان دولت چین و DeepSeek، که از شرکت سرمایه‌گذاری High-Flyer منشعب شده است، مشاهده نشده، اما توجه مقامات چینی به این مجموعه در ماه‌های اخیر افزایش یافته است. چند هفته پیش نیز لیانگ ونفنگ، بنیان‌گذار DeepSeek، با شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، دیدار کرد.
شرکت OpenAI همچنین خواستار تصویب قانونی برای رسمیت بخشیدن به مفهوم “استفاده منصفانه” در آموزش مدل‌های هوش مصنوعی شده است.
OpenAI مدت هاست که با چالش‌های حقوقی جدی در زمینه حق نشر مواجه است. چندین رسانه بزرگ و تولیدکنندگان محتوا علیه این شرکت شکایت کرده‌اند و مدعی شده‌اند که OpenAI برای آموزش مدل‌هایی مانند GPT-4، از محتوای دارای حق نشر استفاده کرده است.
این شرکت معتقد است که سخت‌گیری‌های بیش از حد می‌تواند نوآوری را محدود کند و تأکید دارد که موفقیت آمریکا در حوزه هوش مصنوعی تا حد زیادی به سیاست‌های استفاده منصفانه وابسته بوده است. در بخشی از درخواست OpenAI آمده است:
«ایالات متحده به لطف دکترین استفاده منصفانه، توانسته به قطب استارتاپ‌های هوش مصنوعی تبدیل شود، سرمایه‌گذاری‌های کلانی جذب کند و پیشرفت‌های تحقیقاتی قابل‌توجهی را رقم بزند.»
این درخواست در شرایطی مطرح شده که سیاست‌های اجرایی دولت آمریکا در زمینه هوش مصنوعی دستخوش تغییرات شده است. پس از آنکه دونالد ترامپ، دستور اجرایی مرتبط با هوش مصنوعی را که در دوره جو بایدن تصویب شده بود، لغو کرد، OpenAI تلاش کرده تا در تدوین سیاست‌های جدید نقش فعالی داشته باشد. این شرکت خواستار همکاری نزدیک دولت با شرکت‌های بزرگ فناوری و استارتاپ‌ها در چارچوب “برنامه اقدام هوش مصنوعی” است.
OpenAI در این درخواست، بر چند محور کلیدی تأکید دارد:
- دولت به‌جای اعمال مقررات سخت‌گیرانه در سطح ایالتی، چارچوبی مبتنی بر همکاری داوطلبانه با شرکت‌های خصوصی ایجاد کند.
- روند تأیید امنیتی ابزارهای هوش مصنوعی در سطح فدرال تسریع شود تا زمان انتظار تا یک سال کاهش یابد.
- سیاستی برای کنترل صادرات تدوین شود که گسترش جهانی سیستم‌های هوش مصنوعی آمریکایی را تسهیل کند.
در حالی که این شرکت بر اهمیت استفاده منصفانه در توسعه مدل‌های هوش مصنوعی تأکید دارد، مخالفان آن معتقدند که رویکرد OpenAI می‌تواند به نقض گسترده‌تر حقوق صاحبان محتوا منجر شود. اکنون باید دید که دولت آمریکا چگونه به این درخواست واکنش نشان خواهد داد و آیا سیاست‌های جدید به نفع نوآوری خواهد بود یا محدودیت‌های بیشتری را برای شرکت‌های فناوری به همراه خواهد داشت.
