عملکرد غیرمنتظره سلول های نادر ریه کشف شد

اخیرا محققان دانشگاه آیووا کشف کرده‌اند که سلول های نادر ریه به نام یونوسیت های ریوی، جذب آب و نمک از سطح مجاری تنفسی را تسهیل می‌کنند.

به گزارش تکناک، این عملکرد دقیقاً برعکس آن چیزی است که از این سلول ها انتظار می رفت و یافته های جدید می توانند بر درک ما از بیماری ریه فیبروز کیستیک (CF) تأثیر بگذارند.

یونوسیت ها در ریه های انسان

پنج سال پیش دانشمندان کشف غیرمنتظره‌ای را گزارش کردند که نشان می داد یونوسیت ها که نوعی سلول هستند که معمولاً در آبشش ماهی و پوست قورباغه یافت می‌شود،‌ در پوشش ریه‌ها و مجاری تنفسی انسان نیز وجود دارند.

این یونوسیت های ریوی برای محققانی که بر روی بیماری فیبروز کیستیک (CF) تحقیق می کردند، جالب بودند زیرا اگرچه آنها فقط حدود 1٪ از کل سلول‌ های پوشش مجاری تنفسی ما را تشکیل می‌دهند، اما حاوی حدود نیمی از مقدار کل CFTR هستند. CFTR پروتئینی است که در فیبروز کیستیک ناکارآمد است.

با وجود این مفهوم که یونوسیت های غنی از CFTR ممکن است نقش مهمی در فیبروز کیستیک ایفا کنند، عملکرد این سلول ها نامشخص باقی مانده است.

کانال های CFTR و نقش آنها در سلول

کانال‌های CFTR که در سلول‌ (cell : basic structural and functional unit of all organisms) های ترشحی مجاری تنفسی وجود دارند، به خارج از سلول یون های کلرید را ترشح می‌کنند و آن را به لایه نازک مایعی که سطح مجاری تنفسی را پوشانده است، منتقل می‌کنند. این مایع که سطح مجاری تنفسی را پوشانده است، نقش بسیار مهمی در دفاع ریه در برابر باکتری‌ها و ذرات آلوده دارد.

به دلیل اینکه آب پس از نمک حرکت می‌کند، خروج یون‌های کلرید،‌ تغذیه رطوبت سطح مجاری تنفسی را تسهیل می‌کند. در مقابل، مطالعه جدید نشان داد که کانال‌های CFTR در یونوسیت‌ها بالعکس عمل می کنند؛ به این شکل که آنها یون های کلرید را جذب کرده و جذب رطوبت را افزایش می دهند.

دکتر ایان تورنل، نویسنده ارشد این مطالعه می گوید: ویژگی کلیدی که به یونوسیت ها اجازه می دهد کلرید را جذب کنند، کانال کلرید بارتین مخصوص یونوسیت در غشای مخالف سلول از کانال CFTR است. این دو کانال با هم مجرای کلرید را از طریق یونوسیت تشکیل می دهند که به تخلیه مایع پوشش دهنده مجاری تنفسی به داخل بدن کمک می کند.

پیامدهای فیبروز کیستیک

نقش‌های متفاوت کانال‌های CFTR در این دو نوع مختلف سلول مجاری تنفسی یعنی یونوسیت‌ها و سلول‌ های ترشحی،‌ نشان می‌دهد که بیماری فیبروز کیستیک هم ترشح و هم جذب مایع را مختل می‌کند، که می‌تواند پیامدهایی برای این بیماری ریوی و نحوه تأثیر داروهای فیبروز کیستیک بر عملکرد ریه داشته باشد. از آنجایی که درمان‌های تعدیل‌کننده فعلی CFTR عملکرد کانال CFTR را بازیابی می‌کنند، احتمالا تعدیل‌کننده‌ها هم ترشح و هم جذب را درمان می‌کنند.