اگر خودتان یا یکی از نزدیکان تان شیمی درمانی را گذرانده باشید، ممکن است با عارضه جانبی که معمولاً شیمی‌سازی مغز نامیده می‌شود، آشنا باشید.
به گزارش تکناک، درحال حاضر دانشمندان با استفاده از نورها و صداهای چشمک‌زن در فرکانس مشخص، راه ساده‌ای را برای محافظت از سلول‌های مغز در برابر آسیب توسعه داده‌اند.
شیمی درمانی یکی از بهترین درمان‌ها برای بسیاری از سرطان‌ها است، اما متاسفانه اثرات آن در سراسر بدن از جمله مغز احساس می‌شود. بیمارانی که شیمی درمانی می‌کنند، اغلب مه مغزی را گزارش می‌کنند که حالتی است که در حافظه، تمرکز و تصمیم‌گیری و همچنین بر تفکر و رفتار آنها تأثیر می‌گذارد. با اینکه این حالت به‌طور معمول پس از پایان شیمی درمانی از بین می‌رود، اما ممکن است تا چند ماه یک وقفه ناامیدکننده در زندگی روزمره بیمار ایجاد کند.
خوشبختانه مطالعه‌ای جدید توسط محققان موسسه فناوری ماساچوست (MIT) ممکن است یک درمان نسبتاً ساده برای مقابله با این اثرات نامطلوب کشف کرده باشد و از همه بهتر، این درمان کمتر از خود شیمی درمانی تهاجمی است. در این روش درمانی تنها کاری که باید انجام دهید این است که به چند چراغ چشمک زن نگاه کنید و روزانه به برخی صداها گوش دهید.
مطالعات قبلی توسط این گروه تحقیقاتی نشان داده است که نورهایی که با فرکانس 40 هرتز سوسو می‌زنند به همراه یک سری صداها با سرعت یکسان، می‌توانند مغز را تحریک کنند تا نوسانات گامای بیشتری تولید کند.
این امواج مغزی از 25 تا 80 هرتز متغیر هستند و زمانی رخ می‌دهند که شما بسیار هوشیار هستید و به مواردی مانند تمرکز کمک می‌کند. از آنجایی که به نظر می‌رسد افراد مبتلا به بیماری آلزایمر با این امواج گاما مشکل دارند، محققان MIT به این فکر افتادند که آیا این روش می‌تواند یک درمان ساده برای بهبود علائم آنها باشد.
آزمایش روی موش‌ها، کاهش التهاب و سطوح پایین‌تر پروتئین‌های سمی(تصور می‌شود به انحطاط عصبی دامن می‌زنند) و همچنین بهبودی در تست‌های شناختی پس از نور و صدا درمانی را نشان داد. برای مطالعه جدید، محققان MIT توجه خود را به یک بیماری متفاوت معطوف کردند که آن هم شیمی‌سازی مغز است.
محققان درمان را بر روی موش‌های مبتلا به شیمی درمانی آزمایش کردند و به آنها داروی رایج شیمی درمانی سیس پلاتین را به مدت پنج روز، سپس پنج روز مرخصی و پنج روز دیگر، تقلید از رژیم دوز مصرفی انسان، آزمایش کردند. برخی از موش‌ها تحت گاماتراپی قرار گرفتند که شامل یک ساعت در روز قرار گرفتن در معرض نور و صدای 40 هرتز بود، در حالی که گروه تحت کنترل فقط تحت شیمی درمانی به تنهایی بودند.
سه هفته بعد، موش‌های تحت کنترل بسیاری از اثرات مغزی شناخته‌شده شیمی درمانی از جمله حجم کوچک‌تر مغز، آسیب DNA، التهاب و آسیب به میلین که پوشش محافظ اطراف نورون‌ها است را از خود نشان دادند. جمعیت سلول‌های مغزی آنها که میلین تولید می‌کنند و الیگودندروسیت نام دارند نیز کاهش یافت.
با این حال، موش هایی که در طول مدت شیمی درمانی روزانه، تحت گاما درمانی بودند، کاهش قابل توجهی در همه این علائم نشان دادند. آنها همچنین در آزمایش‌هایی که حافظه و عملکرد اجرایی حیوانات را اندازه‌گیری می‌کنند، بسیار بهتر عمل کردند. هنگامی که محققان فعالیت ژن را تجزیه و تحلیل کردند، به این نتیجه رسیدند که ژن‌های مرتبط با التهاب و مرگ سلولی در موش‌هایی که تحت درمان با گاما درمانی قرار گرفته بودند، سرکوب می‌شوند.
لی‌هوی سای، نویسنده ارشد این مطالعه گفت: این درمان می‌تواند آسیب DNA و التهاب را کاهش دهد و تعداد الیگودندروسیت‌ها که سلول‌هایی هستند که میلین اطراف آکسون‌ها را تولید می‌کنند، افزایش دهد. همچنین ما کشف کردیم که این درمان باعث بهبود یادگیری و حافظه و افزایش عملکرد اجرایی در حیوانات می‌شود.
مشخص شد که این مزایا، حداقل تا چهار ماه پس از درمان باقی می‌مانند. اگر گامادرمانی به جای شروع پس از شیمی‌درمانی، همزمان با آن انجام شود، بسیار بهتر عمل می‌کند. مطالعات بعدی اثرات مثبت مشابهی را در موش‌هایی که یک داروی شیمی درمانی متفاوت به نام متوترکسات دریافت می‌کردند، نشان داد. در حالی که آزمایش روی موش‌ها شامل کاشت‌های مغزی برای رساندن مستقیم نور و صدا به نورون‌ها بود، آزمایش‌های انسانی قبلی برای آلزایمر نشان داده‌اند که مزایای مشابهی را می‌توان تنها با استفاده از یک صفحه نمایش هماهنگ و تنظیم بلندگو به دست آورد. اگر این روش کارساز باشد، می‌تواند به بخشی استاندارد از شیمی درمانی برای بیماران انسانی تبدیل شود تا درمان نجات‌بخش و کمتر ناراحت‌کننده‌ای داشته باشند.
محققان قصد دارند گاماتراپی را در برابر سایر بیماری‌های عصبی مانند پارکینسون و مولتیپل اسکلروزیس نیز آزمایش کنند. آزمایش‌های بالینی روی بیماران مبتلا به آلزایمر انسانی در حال انجام است.
این تحقیق در مجله Science Translational Medicine منتشر شده است.
