واکسن های زیادی وجود دارد که می تواند به جلوگیری از عفونت های مسری ذات الریه کمک کند اما مهمتر از آن چگونگی محافظت در برابر این بیماری است.
به گزارش تکناک، پنومونی یا ذات الریه یک عفونت ریوی است که شامل التهاب و یا تجمع مایع یا چرک در ریه ها می شود. انواع مختلفی از پنومونی وجود دارد و نوع آن می تواند میزان خطر ، علائم و حتی گزینه های درمانی را تعیین کند.
یکی دیگر از مواردی که نوع خاصی از ذات الریه می تواند روشن کند، مسری بودن یا نبودن آن است. برخی از اشکال ذات الریه ممکن است بین افراد منتقل شود. برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد انواع این بیماری و آنچه شما باید در مورد نحوه آن بدانید،این مطلب را بخوانید
تعریف پنومونی
بر اساس گزارش موسسه ملی قلب، ریه و خون (NHLBI)، ذات‌الریه عفونتی است که یک یا هر دو ریه را درگیر می‌کند. ذات‌الریه باعث می‌شود کیسه‌های هوایی که آلوئول نامیده می‌شوند ، پر از مایع یا چرک شوند. این مسئله می تواند منجر به علائم آزاردهنده مانند سرفه با یا بدون مخاط، تب، لرز و مشکلات تنفسی شود.
ذات الریه می تواند شدید و گاهی کشنده باشد. دیوید کاتلر، پزشک خانواده، گفت: ذات الریه می تواند شما را بکشد. دکتر کاتلر افزود: ذات الریه یکی از علل اصلی مرگ و میر در ایالات متحده و جهان بود. تنها از زمان توسعه آنتی بیوتیک هایی که برای درمان ذات الریه و واکسن هایی که از ذات الریه جلوگیری می کنند، این بیماری کمتر مرگبار است.
پنومونی می تواند مسری باشد
برخی از انواع پنومونی مسری هستند. طبق گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) در ابتدایی ترین اصطلاح، ذات الریه می تواند توسط یک عفونت باکتریایی، ویروسی یا قارچی ایجاد شود.
طبق اعلام انجمن ریه آمریکا (ALA)، پنومونی قارچی، مسری نیست. ALA می گوید که ذات الریه قارچی معمولاً در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف دیده می شود و پس از قرار گرفتن در معرض مقادیر زیادی از قارچ های خاص، معمولاً در خاک یا مدفوع پرندگان، رخ می دهد.
انواع باکتریایی و ویروسی پنومونی آنهایی هستند که قابل انتقال هستند (یعنی از فردی به فرد دیگر منتقل می شوند). اگرچه هر دو مسری هستند، اما تفاوت‌هایی بین ذات‌الریه باکتریایی و ویروسی وجود دارد.
پنومونی باکتریایی
این گزارش می گوید، باکتری ها یکی از علل شایع ذات الریه در بزرگسالان هستند. در حالی که بسیاری از انواع باکتری ها می توانند باعث ذات الریه باکتریایی شوند، اما استرپتوکوک پنومونی بزرگترین عامل ذات الریه در ایالات متحده است، علاوه بر این، مایکوپلاسما پنومونیه و لژیونلا پنوموفیلا نیز می توانند باعث ذات الریه باکتریایی شوند.
رینولد پانتیری، متخصص مراقبت‌های ویژه ریوی، گفت: می‌توان به خودی خود به ذات الریه باکتریایی مبتلا شد یا حتی می توان آن را به عنوان یک عفونت ثانویه پس از سرماخوردگی یا آنفولانزا تجربه کرد.
جان ای. مک گینیس، پزشک متخصص ریه در بیمارستان پن مدیسین، گفت: پنومونی باکتریایی را می توان با آنتی بیوتیک ها درمان کرد و پس از چند روز مصرف دارو، دیگر شما ناقل این بیماری نیستید.
پنومونی ویروسی
NHLBI می گوید، ذات الریه ویروسی می تواند در نتیجه مستقیم ویروس هایی رخ دهد که راه های هوایی و ریه های شما را آلوده می کنند، مانند آنفولانزا (که توسط ویروس آنفولانزا ایجاد می شود) یا سرماخوردگی معمولی (ناشی از راینوویروس). در کودکان، ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV) شایع ترین علت پنومونی ویروسی است.
اما پنومونی ویروسی فقط ناشی از سرماخوردگی و آنفولانزا نیست. دکتر مک گینیس خاطرنشان کرد: SARS-CoV-2 یعنی ویروسی که باعث COVID-19 می شود، هم می تواند باعث ذات الریه شود.
به طور کلی، دکتر مک گینیس گفت: پنومونی ویروسی مسری تر از پنومونی باکتریایی است. دکتر مک گینیس توضیح داد که به همین دلیل است که اگر در اطراف فردی هستید که به ذات الریه ویروسی مبتلا است، مهم است که اقدامات احتیاطی مانند پوشیدن ماسک و رعایت دقیق بهداشت دست را انجام دهید.
به گفته ALA، بیشتر ذات الریه های ویروسی به اندازه ذات الریه باکتریایی جدی نیستند و به آن اندازه هم طول نمی کشند. درحقیقت این ذات الریه ناشی از ویروس آنفولانزا است که در برخی موارد می تواند بسیار شدید و کشنده باشد.
طبق برآورد سازمان NHLBI، پنومونی ویروسی معمولاً با داروهای ضد ویروسی درمان می شود، اگرچه آنها در برابر هر ویروسی که باعث ذات الریه می شود مؤثر نیستند.
عوامل خطرناک برای ابتلا به ذات الریه
هنگامی که ذات الریه توسط باکتری یا ویروس ایجاد می شود، می تواند به طرق مختلف بین افراد گسترش یابد، مثل قرار گرفتن در معرض ذرات ویروسی از طریق سرفه یا عطسه ، اشتراک نوشیدنی یا ظروف با فرد آلوده، یا حتی لمس دستمال کاغذی یا مراقبت از فردی که ذات الریه گرفته است. توجه به این نکته مهم است که اینها عمدتاً نمونه هایی از ذات‌الریه اکتسابی هستند که طبق گزارش CDC زمانی رخ می دهد که فردی در جامعه به پنومونی مبتلا شود.
به گفته ALA، هر کسی ممکن است به ذات‌الریه مبتلا شود، اما برخی از افراد بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به ذات‌الریه شدید هستند. آنها عبارتند از:
- افراد 65 سال و بالاتر.
- کودکان زیر دو سال.
- افراد مبتلا به بیماری های مزمن ریوی مانند COPD یا فیبروز کیستیک.
- افراد مبتلا به بیماری های مزمن جدی مانند بیماری قلبی، دیابت و بیماری سلول داسی شکل.
- افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف به دلیل HIV/AIDS، پیوند عضو، شیمی درمانی یا استفاده طولانی مدت استروئید.
- افرادی که در بلع مشکل دارند.
- کسانی که اخیراً یک عفونت تنفسی مانند سرماخوردگی، حنجره یا آنفولانزا داشتند.
- افرادی که اخیرا در بیمارستان بستری شده اند.
- سیگاری ها
- افرادی که از مواد مخدر و الکل سوء استفاده می کنند.
- قرار گرفتن در معرض برخی از مواد شیمیایی، آلاینده ها یا بخارات سمی،افرادی که در معرض دود سیگار قرار دارند.
جلوگیری
در واقع چند واکسن مختلف وجود دارند که می‌توانند خطر ابتلای شما را به میزان قابل توجهی کاهش دهند، البته تا زمانی که پزشک شما مطمئن شود که این واکسن ها برای شما کاربردی هستند.
- واکسن آنفولانزا:
دکتر مک گینیس گفت: واکسن آنفولانزا در واقع در پیشگیری از ذات‌الریه باکتریایی بسیار موثر است، زیرا آنفولانزا شما را مستعد ابتلا به ذات‌الریه باکتریایی به عنوان یک عفونت ثانویه می کند. دکتر مک گینیس افزود: این واکسن همچنین می تواند در پیشگیری از ذات‌الریه ویروسی ناشی از ویروس آنفولانزا مفید باشد. - واکسن‌های پنوموکوک:
دو واکسن برای جلوگیری از عفونت‌های باکتری پنوموکوک که رایج‌ترین نوع باکتری است که باعث ایجاد واکسن مزدوج پنوموکوکی پنوموکوک (PCV13) و واکسن پلی‌ساکارید پنوموکوک (PPSV23) می‌شود، وجود دارد.
این واکسن ها معمولاً برای بزرگسالان بالای 65 سال یا مسن تر، افراد مبتلا به بیماری های مزمن و افرادی که سیگار می کشند توصیه می شود. دکتر پانتیری گفت: “واکسن های فعلی بسیار موثر هستند.” - واکسن Hib
Hib مخفف Haemophilus influenzae type b است که نوعی باکتری است که می تواند باعث ذات‌الریه و مننژیت شود. NHLBI می گوید، این دارو برای همه کودکان زیر پنج سال در ایالات متحده توصیه می شود و به نوزادان دو ماهه نیز داده می شود. - واکسن کووید-19:
دکتر مک گینیس خاطرنشان کرد: در حالی که واکسن‌های کرونا جدید هستند، ثابت شده است که خطر ابتلا به نوع شدید این ویروس را کاهش می‌دهند، که می‌تواند شامل عوارض جدی مانند ذات‌الریه باشد.
جدا از واکسینه شدن، CDC بر اهمیت بهداشت کامل دست ها و انجام تمام تلاش خود برای اجتناب از افراد بیمار برای کاهش خطر ابتلا به ذات‌الریه تاکید می کند.
اگر به طور اتفاقی علائم ذات‌الریه در شما ظاهر شد، بهترین کار این است که با یک پزشک تماس بگیرید.
