مطالعات اخیر نشان می‌دهد که صرف داشتن رژیم های گیاهخواری، نمی تواند خطر ابتلا به بیماری ها را کاهش دهد چراکه مصرف مواد مغذی مورد نیاز، اولین معیار برای سالم خوری محسوب می شود.
به گزارش تکناک، اگرچه باورهای متعددی درباره فواید خوردن گیاهان وجود دارد، اما به تازگی یک مطالعه نشان داده که محدود کردن تغذیه به مصرف غذاهای گیاهی، کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی یا سرطان را تضمین نمی‌کند و به طور کلی خطر مرگ را کاهش نمی‌دهد.
در واقع، بر اساس نتایج این مطالعه، اینکه مصرف چه غذایی موجب کاهش خطر بیماری‌ها و افزایش سلامتی می‌شود، به میزان مصرف مواد مغذی خاصی که در آن غذاها وجود دارند، بستگی دارد. به عبارت دیگر، مهمترین موضوع در تغذیه سالم، میزان و نوع مواد مغذی موجود در غذاهاست.
در واقع بهره‌مندی از مزایای رژیم گیاهخواری نه تنها به حذف محصولات حیوانی، بلکه به نحوه انجام این کار بستگی دارد.
این مطالعه که توسط محققان بریتانیایی انجام شد، رژیم غذایی بیش از 126 هزار نفر را به مدت 12.2 سال مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. تیم محققان بر اساس دریافت 17 گروه غذایی، رژیم غذایی مبتنی بر گیاه را به عنوان سالم یا ناسالم ارزیابی کردند. (گروه های غذایی شامل غلات کامل، میوه ها، سبزیجات، حبوبات و جایگزین های پروتئین گیاهی، لبنیات، شیرینی ها و غیره بود.)
اگرچه محققان متوجه شدند که نوع خاصی از رژیم غذایی گیاهخواری (یکی از رژیم‌های غذایی «ناسالم» شامل نوشیدنی‌های شیرین، غلات تصفیه‌شده، سیب‌زمینی، دسرها و آب میوه‌ها) با کاهش خطر بیماری‌های مزمن و مرگ و میر کلی مرتبط است، اما رژیم‌های غذایی که بالاترین میزان این غذاها را در خود جای داده بودند، اثر معکوسی داشتند. هر چه امتیاز “ناسالم” رژیم گیاهخواری بالاتر باشد، پیروان آن بیشتر احتمال دارد بیماری های قلبی عروقی، سرطان و مرگ را تجربه کنند.
در واقع، افرادی که دارای بالاترین میزان رژیم غذایی گیاهی ناسالم بودند، 23 درصد بیشتر در معرض خطر مرگ ناشی از هر دلیلی بودند.
با اینکه این مطالعه محدودیت‌هایی مانند بررسی تنها دو رژیم غذایی 24 ساعته را داشت، کارشناسان معتقدند که نتایج آن یک فراخوان مهم برای افزایش آگاهی در مورد رژیم غذایی گیاهی و سالم است.
چه چیزی یک رژیم گیاهخواری را سالم یا ناسالم می کند؟
فقط به این دلیل که مواد تشکیل دهنده یک غذا از گیاهان تشکیل شده است به این معنی نیست که این غذا حتما برای بدن مفید است. به عنوان مثال، بیسکوئیت اورئو و نوشیدنی های انرژی زا گیاهی هستند.
اگر اکثر غذاهای موجود در رژیم های غذایی گیاهخواری از غذاهای فوق فرآوری شده نشات بگیرد، این یک نشانه بد است. مصرف غذاهای فوق فرآوری شده می تواند به افزایش خطرات رژیم های غذایی گیاهی ناسالم، کمک کند.
غذاهای بسته بندی شده مانند کوکی ها، چیپس و حتی برخی از جایگزین های گوشت در رژیم های گیاهخواری را می توان غذاهای فوق فرآوری شده در نظر گرفت.
مصرف بیش از حد این غذاهای فوق فرآوری شده، چه گیاهی باشند چه غیر گیاهی، می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2، سرطان و بیماری های قلبی عروقی را افزایش دهد. درست است که این حرف کلیشه ای به نظر می رسد، اما رعایت تعادل و اعتدال مسئله مهمی است.یک رژیم غذایی گیاهخواری سالم، شامل مقدار زیادی از غذاهای گیاهی کامل و کم فرآوری شده است.
برای داشتن یک رژیم گیاهخواری سالم، خوردن فیبر از میوه ها، سبزیجات و غلات تصفیه نشده را در اولویت قرار دهید. به سدیم، چربی اشباع شده و افزودنی های روی برچسب حقایق تغذیه ای توجه کنید. حتما از میوه ها و سبزیجات متنوع در رژِیم خود استفاده کنید. هر نوع میوه و سبزیجاتی فواید خاص خودش را به همراه دارد پس تنوع را فراموش نکنید.
افزودنی هایی که در رژیم گیاهخواری باید از آنها اجتناب کنید
غذاهای فوق فرآوری شده علاوه بر این که حاوی مقادیر زیادی مواد نگران کننده مانند چربی اشباع و سدیم است، دارای مجموعه ای از افزودنی های مضر نیز هستند. بسیاری از گیاهخواران به مضرات چنین موادی آگاه نیستند.
به عنوان مثال یکی از مواد مضر در غذاهای فوق فرآوری شده شیرین کننده مصنوعی است که اغلب به ماست های گیاهی، دسرهای میوه و حتی مخلوط سبزیجات اضافه می شود. این شیرین‌کننده‌ها برای میکروبیوم مضر هستند، زیرا با مصرف مکرر آنها تعادل باکتری‌های خوب روده مختل می شود. این شیرین کننده ها معمولاً تحت نام هایی مانند سوکرالوز، آسپارتام، ساخارین و نئوتام شناخته می شوند.
دیگر افزودنی‌های محبوبی که باید مراقب آنها بود شامل برومات پتاسیم، هیدروکسی آنیزول بوتیله (BHA) و هیدروکسی تولوئن بوتیله (BHT) است که اغلب در غذاهای گیاهی مانند نان، رشته فرنگی، غلات و تنقلات یافت می‌شود.
گروهی از دانشمندان فعال در محیط زیست گزارش می دهند که این افزودنی ها با تغییراتی در سیستم ایمنی و افزایش خطر ابتلا به سرطان مرتبط هستند. با مصرف غذاهای کامل مانند میوه ها، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل، می توان از مصرف چنین افزودنی هایی اجتناب کرد.
اشتباهات رایج در رژیم غذایی گیاهخواری
هیچ کتاب راهنمایی برای انجام «درست» یک رژیم گیاهخواری وجود ندارد. بنابراین پیمایش مسیر به سمت تغذیه سالم گیاهی می تواند چالش برانگیز باشد.در این مسیر چندین اشتباه رایج وجود دارد. مثلا مهمترین اشتباه این است که اکثریت مردم فکر می کنند که همه غذاهای گیاهی، مغذی هستند.
غذاهایی مانند غلات تصفیه شده و نوشیدنی های شیرین شده با شکر، اگرچه بر پایه گیاهی هستند، اما می توانند به ابتلا به بیماری های مزمن کمک کنند.
بهترین راه برای شناسایی وضعیت سالم بودن یک غذای گیاهی، خواندن برچسب حقایق تغذیه ای غذاهایی است که می‌خرید. غذاهای گیاهی فوق فرآوری شده، معمولاً دارای سدیم، چربی اشباع شده، قند افزوده شده و مواد افزودنی بیش از حد هستند. بهتر است از غذاهایی استفاده کنید که کمتر فرآوری شده باشند و دارای موادی باشند که شما از مزایای آنها، مطلع هستید.
برای به دست آوردن حداکثر بهره از رژیم غذایی گیاهی، با یک متخصص تغذیه که در تغذیه گیاهخواری تخصص دارد، مشورت کنید. این مسئله می‌تواند با تنظیم سبک زندگی فردی شما و جلوگیری از شکاف‌های تغذیه‌ای در طول مسیر، به شما کمک کند.
برای تعیین اینکه آیا رژیم گیاهخواری به شما کمک می کند تا به اهداف سلامتی خود برسید یا خیر، در نظر بگیرید که غذاهای انتخابی شما چه احساسی را در طول روز در شما ایجاد می کنند.
چندین راه برای دانستن اینکه آیا یک رژیم غذایی گیاهی سالم است یا خیر وجود دارد و مثلا یکی از آنها این است که اگر رژیم غذایی شما سالم باشد، شما سطح انرژی ثابت تر، حرکات منظم روده و سیری ناشی از وعده های غذایی را تجربه خواهید کرد. انجام منظم آزمایش خون با مراجعه دائمی به پزشک، می تواند راه عالی دیگری برای نظارت بر رژیم شما باشد.
