مسمومیت با نور خورشید، یک آفتاب سوختگی شدید است که پس از گذراندن زمان زیاد در آفتاب یا به عنوان عارضه جانبی مصرف برخی داروها ایجاد می شود.
به گزارش تکناک، مسمومیت با نور خورشید دقیقاً یک تشخیص پزشکی نیست. مسمومیت با نور خورشید یک سم واقعی نیست و در واقع این یک اصطلاح عمومی برای آفتاب سوختگی بسیار شدید است. اغلب، مسمومیت با نور خورشید منجر به درد، قرمزی و تاول زدن پوست و حتی علائمی شبیه آنفولانزا می شود.
چه آن را آفتاب سوختگی شدید بنامید چه مسمومیت با نور خورشید، ما در این مقاله همه چیز را درمورد این موضوع برای شما آورده ایم.
انواع مسمومیت با نور خورشید
انواع مختلفی از مسمومیت با نور خورشید، از جمله واکنش های آلرژیک نوری یا فوتوتوکسیک وجود دارد. نوع مسمومیت با نور خورشید به علت و عوامل خطرناک زمینه ای بستگی دارد. با این حال، شایع ترین علت مسمومیت با نور خورشید، صرف زمان زیاد در معرض اشعه ماوراء بنفش، بدون محافظت مناسب است.
واکنش های فتوآلرژیک
واکنش‌های فوتوآلرژیک یک عارضه جانبی برخی از داروهای خاص است که پوست شما را به اشعه‌های فرابنفش خورشید حساس می‌کند و واکنش ایمنی را تحریک می‌کند. به عنوان مثال، داروهای موضعی مانند ایزوترتینوئین که برای درمان آکنه استفاده می شوند، خطر واکنش های آلرژیک نوری را افزایش می دهند. به همین ترتیب، داروهای خوراکی مانند داروهای ضد بارداری هورمونی، ممکن است حساسیت پوست شما را افزایش دهند. این نوع مسمومیت با نور خورشید بیشتر شبیه یک پاسخ ایمنی آلرژیک مانند جوش بروز می کند تا آفتاب سوختگی.
واکنش های فوتوتوکسیک
مانند واکنش های آلرژیک نوری، واکنش های فوتوتوکسیک نیز از عوارض جانبی برخی داروها مانند رتینوئیدها هستند. این نوع واکنش، پوست بثوراتی شبیه آفتاب سوختگی بدون قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش ایجاد می کند. قرار گرفتن در معرض نور خورشید می تواند باعث ایجاد یک واکنش فوتوتوکسیک شود. داروهایی که ممکن است باعث واکنش فوتوتوکسیک شوند عبارتند از آنتی بیوتیک های تتراسایکلین و آمیودارون. این نوع واکنش بیشتر شبیه یک آفتاب سوختگی شدید است.
علائم مسمومیت با نور خورشید
مسمومیت با نور خورشید علائم مشترکی با آفتاب سوختگی دارد. به عبارت دیگر، مسمومیت با نور خورشید علائمی مانند موارد زیر دارد:
- سرخی
- تاول زدن
- علائمی شبیه آنفولانزا، مانند تب، لرز یا حالت تهوع
- کهیر
- پوسته پوسته شدن
- درد
معمولاً در عرض چند ساعت پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب، علائم آفتاب سوختگی را مشاهده خواهید کرد. در برخی موارد، علائم ممکن است تا یک روز بعد یا بیشتر ظاهر نشود.
اگر اختلالات ایمنی یا بیماری های پوستی زمینه ای دارید، ممکن است فتودرماتوز را نیز تجربه کنید. فتودرماتوزها، برآمدگی های پوستی یا بثورات پوستی هستند که به معنای پاسخ های غیرطبیعی پوست به قرار گرفتن در معرض نور خورشید هستند.
چه چیزی باعث مسمومیت با نور خورشید می شود؟
آفتاب سوختگی زمانی اتفاق می افتد که پوست خود را برای مدت طولانی در معرض اشعه UV خورشید قرار دهید. آفتاب سوختگی ممکن است با یا بدون ضد آفتاب یا سایر اقدامات محافظتی رخ دهد. همچنین اشعه ماوراء بنفش مصنوعی، مانند آنهایی که در سولاریوم ها یافت می‌شوند، باعث آفتاب سوختگی می‌شوند.
هر دو UVA و UVB باعث آفتاب سوختگی می شوند، اما اشعه UVB به DNA آسیب می رساند. هنگامی که DNA سعی می کند خود را ترمیم کند، بدن نشانگرهای التهابی را آزاد می کند. در پاسخ، پوست یک آفتاب سوختگی قرمز و دردناک را ایجاد می کند.
مسمومیت با نور خورشید یک آفتاب سوختگی شدید است. زمانی که در خارج از منزل می گذرانید، مکان شما، زمان روز و آب و هوا و … ممکن است خطر آفتاب سوختگی شدید را افزایش دهد. به عنوان مثال، اگر یک بعد از ظهر را در ارتفاعات بگذرانید، ممکن است دچار آفتاب سوختگی شدیدتر از حد معمول شوید.
همچنین برخی داروها پوست شما را نسبت به اشعه ماوراء بنفش خورشید حساس تر از حد معمول می کنند. سایر درمان ها نیز ممکن است باعث ایجاد بثورات آفتاب سوختگی شوند.
عوامل خطرناک
هر کسی ممکن است دچار آفتاب سوختگی یا مسمومیت با نور خورشید شود. با این حال، برخی عوامل، خطر آفتاب سوختگی شدید را افزایش می دهند. از جمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زمان
- تخریب لایه ازن
- ارتفاعات بالا
- آب و هوا
- نزدیکی به خط استوا
- لامپ آفتابی و سولاریوم
- ورزش در فضای باز
- پوست روشن
- داروهای خاص
چگونه مسمومیت با نور خورشید تشخیص داده می شود؟
آفتاب سوختگی خفیف معمولاً برای تشخیص نیازی به مراجعه به پزشک ندارد. برعکس این مسئله، برای مسمومیت با نور خورشید، یک پزشک ممکن است شدت آفتاب سوختگی شما را ارزیابی کند.
به طور معمول، پزشک یک معاینه فیزیکی انجام می دهد و قرمزی و درد را ارزیابی می کند. همچنین ممکن است او پوست شما را برای بررسی گرمی، تورم یا خارش لمس کند. بر اساس شدت این علائم پزشک می تواند میزان آفتاب سوختگی شما را تشخیص دهد.
علائم آفتاب سوختگی شدید، شبیه علائم آنفولانزا است. علاوه بر این، تاول داشتن ممکن است به این معنی باشد که آفتاب سوختگی شما عمیق است.
درمان مسمومیت با نور خورشید
اولین کاری که باید انجام دهید این است که سریعا از نور خورشید دور شوید. تاول‌های شدید یا علائم کم‌آبی بدن نیازمند مراجعه به یک پزشک است که می‌تواند علائم را بررسی، ارزیابی و درمان کند و در موارد شدید، کم‌آبی را درمان کند.
اگر تاول ها بخش بزرگی از بدن شما را پوشانده اند، فوراً به پزشک مراجعه کنید. در برخی موارد، ممکن است لازم باشد به اورژانس مراجعه کنید، به خصوص اگر علائمی شبیه آنفولانزا دارید یا احساس می کنید بدن شما کم آب شده است. پزشک ممکن است مسمومیت با نور خورشید را به کمک تزریق مایعات داخل وریدی (IV) برای آبرسانی مجدد درمان کند.
آفتاب سوختگی خفیف احتمالاً چیزی است که می توانید در خانه آن را درمان کنید. برای درمان آفتاب سوختگی خفیف به نکات زیر توجه کنید:
- پوست خود را خنک کنید: دوش آب خنک بگیرید یا از کمپرس خنک استفاده کنید تا کمی درد را کاهش دهید و دمای پوست خود را کاهش دهید.
- از آلوئه ورا استفاده کنید: ژل های ساخته شده با آلوئه ورا می توانند اثر خنک کنندگی ایجاد کنند که این اثر می تواند علائم را کاهش دهد.
- کمپرس شیر را در نظر بگیرید: کمپرس شیر سرد نیز می‌تواند تسکین دهنده باشد، زیرا لیپیدهای موجود در شیر می‌توانند برای پوست تسکین دهنده باشند.
- مسکن را مصرف کنید: مسکن‌های بدون نسخه (OTC) مانند ایبوپروفن می‌توانند درد را تا زمانی که علائم فروکش کنند، معمولاً ظرف چند روز کاهش دهد.
- دوز بالای ویتامین D را امتحان کنید: تحقیقات نشان می دهد که دوز بالای ویتامین D می تواند به کاهش التهاب ناشی از آفتاب سوختگی کمک کند. البته تحقیقات بیشتری در مورد دوز مناسب این ویتامین مورد نیاز است، بنابراین قبل از افزودن هر گونه مکملی به رژیم غذایی خود پس از آفتاب سوختگی با یک پزشک صحبت کنید.
- آب زیاد بنوشید: آفتاب سوختگی و مسمومیت با نور خورشید می تواند باعث کم آبی بدن شود. بعد از قرار گرفتن طولانی‌مدت در زیر نور خورشید، آب رسانی به بدن نکته کلیدی است، بنابراین حتماً آب بنوشید.
- به تاول ها دست نزنید: در حین بهبودی، هیچ تاولی را لمس نکنید. دستکاری کردن تاول ها خطر عفونت را افزایش می دهد.
- خود را بپوشانید: برای کمک به التیام پوست و جلوگیری از آفتاب سوختگی در آینده، در بیرون از منزل از پوست خود محافظت کنید.
چگونه از مسمومیت با نور خورشید جلوگیری کنیم؟
از آنجایی که در هسته مسمومیت با نور خورشید، یک آفتاب سوختگی شدید قرار دارد، رعایت نکات استاندارد حفاظت از پوست در مقابل آفتاب به جلوگیری از آن کمک می کند.
پوست را حتی در روزهای ابری با ضدآفتاب با SPF 30 یا بالاتر از آفتاب بپوشانید. کرم ضد آفتاب با SPF حداقل 30 درصد از پوست شما در برابر اشعه های UVA و UVB محافظت می کند.
مطمئن شوید که روزانه به اندازه یک قاشق چایخوری به صورت و گردن خود ضد آفتاب استفاده می زنید. هر دو ساعت یکبار این ضد آفتاب را تمدید کنید. همچنین فراموش نکنید که کرم ضدآفتاب را روی مکان‌هایی که زیاد مهم به نظر نمی رسند، مانند پوست سر و گوش‌هایتان بمالید.
محدود کردن قرار گرفتن در معرض نور خورشید به خصوص در زمانی که پرتوهای فرابنفش در قوی‌ترین حالت اثر هستند، معمولاً بین ساعت 10 صبح تا 4 بعد از ظهر، کلیدی است. برای چک کردن وضعیت تابش اشعه فرابنفش میتوانید از ابزار های مانند https://uvindex.io استفاده نمایید.
در نهایت، هرگز از لامپ های آفتابی یا سولاریوم استفاده نکنید، که این دو مورد به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد. حداقل 15 دقیقه قرار گفتن در تخت برنزه، برابر است با گذراندن یک روز کامل زیر نور خورشید.
بیماری های همراه
آفتاب سوختگی، به خصوص از نوع شدید و مکرر، خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد. رخ دادن آفتاب سوختگی پنج بار یا بیشتر، که در سنین 15 تا 20 سالگی اتفاق می افتد، خطر ابتلا به سرطان پوست غیر ملانوما را تا 68 درصد افزایش می دهد و خطر ملانوم را تا 80 درصد افزایش می یابد. ملانوم نوع شدید سرطان پوست است.
زندگی با مسمومیت با خورشید
مسمومیت با نور خورشید با درمان مناسب، در نهایت بهبود می یابد. با این حال، اگر هر یک از علائم زیر را دارید، باید فوراً با یک پزشک مشورت کنید:
- علائم آنفولانزا مانند لرز، تب، حالت تهوع
- کهیر
- سرگیجه
- تنفس پر زحمت
- افزایش ضربان قلب
- تشنگی زیاد ولی ادرار نکردن
- پوست رنگ پریده ای که هنگام لمس لطیف یا خنک است
- حساسیت به نور
- تاول های دردناک
انجام کارهایی مانند گرفتن دوش آب خنک و آبرسانی به بدن می‌تواند به شما کمک کند تا هنگام بهبودی پس از مسمومیت با نور خورشید احساس راحتی کنید. همچنین، انجام اقدامات احتیاطی برای محافظت از خود در برابر آفتاب سوختگی در آینده یکی از مهم ترین راه های کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست است.
