نقش رژیم غذایی DASH بر سلامت مغز زنان

تحقیقات جدید نشان می دهد پیروی از یک رژیم غذایی طراحی شده برای کاهش فشار خون در دوران میانسالی می تواند به زنان کمک کند تا در مراحل بعدی زندگی حافظه خود را از دست ندهند.

به گزارش تکناک، این ادعا ناشی از مطالعه جدیدی است که در مجله آلزایمر و زوال عقل منتشر شده است و به بررسی این موضوع می پردازد که چگونه رژیم غذایی DASH (رویکردهای غذایی برای توقف فشار خون بالا) می تواند عملکرد مغزی زنان را با افزایش سن بهبود بخشد.

این یافته ها اهمیت ویژه ای دارند، زیرا زنان بیش از دو سوم افراد مبتلا به آلزایمر را در جهان تشکیل می دهند که شایع ترین شکل زوال عقل است.

پروفسور یو چن، نویسنده ارشد این مطالعه، در یک بیانیه خبری گفت: شکایت های ذهنی در مورد عملکرد مغزی روزانه پیش بینی کننده اولیه اختلالات عصبی ذهنی جدی تر مانند آلزایمر است. با بیش از 30 سال پیگیری، متوجه شدیم که هر چه پایبندی به رژیم غذایی DASH در میانسالی قوی‌تر باشد، احتمال اینکه زنان در اواخر زندگی خود مشکلات ذهنی خود را گزارش کنند، کمتر است.

تاثیر رژیم غذایی DASH بر سلامت مغز

برای مطالعه جدید، محققان دانشکده پزشکی گروسمن نیویورک، الگوهای رژیم غذایی (diet : sum of food consumed by an organism) بیش از 5000 زن را که در مطالعه سلامت زنان دانشگاه نیویورک چندین دهه ثبت نام کرده بودند، پیگیری کردند.

این زنان که در زمان شروع مطالعه بین سال‌های 1985 تا 1991 به طور میانگین 46 سال سن داشتند، از این سال‌ها تا سال های 2018-2020 پرسش‌نامه‌های سلامت را تکمیل کردند. افرادی که رژیم غذایی آنها بیشتر شبیه رژیم غذایی DASH است که شامل مقدار زیادی میوه، سبزیجات، پروتئین های بدون چربی و لبنیات کم چرب است، در سال های 2018 تا 2020، در سن متوسط 79 سالگی، 17 درصد کمتر احتمال داشت که دچار اختلال مغزی شوند.

به گفته کارشناسان این نتیجه چشمگیر است، اما لزوما تعجب آور نیست.

دکترآنا نوردویگ، متخصص مغز و اعصاب در برنامه بیماری آلزایمر و اختلالات حافظه ویل کورنل، گفت: سلامت قلب و عروق خود را بهبود بخشید تا سلامت مغزتان نیز بهبود یابد. اختلال ذهنی-عروقی یک مسئله رایج است و ما در واقع درمان های بیشتری برای جلوگیری از پیشرفت آن داریم مانند کنترل فشار خون.

رژیم DASH چیست؟

برای درک یافته های این مطالعه، مهم است که ابتدا مفهوم رژیم غذایی DASH را درک کنیم. این الگوی غذایی در اوایل دهه 1990 توسط محققان موسسه ملی قلب، ریه و خون به عنوان ابزاری برای کاهش فشار خون ایجاد شد.

دکتر ورونیکا رز، بنیانگذار The Heart Dietitian، گفت: رژیم DASH غذاهای غنی از مواد مغذی را ترویج می‌کند که نقش کلیدی در تنظیم فشار خون با تقویت عروق خونی انعطاف‌پذیر و تسهیل انقباض عضلانی دارند.

رز افزود: همچنین این رژیم غذایی دارای چربی های اشباع شده ناسالم است که می تواند میزان کلسترول خون را افزایش دهد. علاوه بر این، رژیم غذایی DASH بر غلات کامل، میوه‌ها، سبزیجات و پروتئین‌های بدون چربی تاکید دارد که همگی می‌توانند از سلامت کلی قلب حمایت کنند.

اغلب در مقایسه با رژیم مدیترانه ای، رژیم DASH حول تعداد وعده های تجویز شده از گروه های غذایی سالم و ضد التهابی در هر روز می چرخد. به عنوان مثال، یک رژیم غذایی روزانه 2000 کالری DASH، هر روز موارد زیر را توصیه می کند:

• 4-5 وعده میوه
• 4-5 وعده سبزیجات
• 6 تا 8 وعده غلات
• 6 وعده یا کمتر از گوشت، مرغ و ماهی
• 2 تا 3 وعده لبنیات کم چرب یا بدون چربی
• 2 تا 3 وعده چربی و روغن

از آنجایی که نمک عامل شناخته شده ای برای فشار خون بالا است، به افرادی که از رژیم DASH  پیروی می کنند،‌ توصیه می شود که روزانه بیش از 1500 میلی گرم سدیم نخورند. شیرینی‌ها، لبنیات پرچرب، گوشت‌های چرب و نوشیدنی‌های شیرین نیز در این رژیم غذایی به حداقل می‌رسد.

از زمان ایجاد آن در دهه 90، تحقیقات نشان داده است که رژیم غذایی DASH واقعاً مطابق با نام خود است.

یک مطالعه در سال 2018 در مجله JAMA نشان داد که 20 سال پس از شروع آن، آزمایش‌های متعدد تأیید کرده‌اند که رژیم غذایی DASH به طور مداوم و قابل توجهی فشار خون را در جمعیت‌های مختلف کاهش می‌دهد. یک بررسی سیستماتیک بزرگ نیز نشان داد که این رژیم غذایی، نشانگرهای التهابی در خون را کاهش می‌دهد که یک عامل شناخته شده در ایجاد بیماری های قلبی است.

چرا رژیم غذایی DASH ممکن است جلوی از دست دادن حافظه را بگیرد؟

همانطور که محققان کشف کردند، زنانی که عادات غذایی آنها بیشتر شبیه رژیم غذایی DASH است، کمتر دچار اختلال ذهنی می شوند.

کارشناسان می گویند از آنجایی که رژیم DASH می تواند رگ های خونی انعطاف پذیر را تقویت کند و التهاب را کاهش دهد، منطقی است که می تواند برای مغز و همچنین قلب مفید باشد.

روانشناسی به نام رافائل والد که در موسسه علوم اعصاب مارکوس مشغول است، گفت: دو تا از شایع ترین علل زوال عقل، بیماری آلزایمر و بیماری عروق مغزی (سکته مغزی) است. بزرگترین عامل خطرناک قابل کنترل برای هر دو نوع زوال عقل، هرگونه خطر عروقی مانند دیابت، کم کاری تیروئید، رژیم غذایی نامناسب یا فشار خون بالا است.

والد افزود: تمرکز بر رژیم غذایی که فشار خون را کاهش می دهد، خطرات ابتلا به بیماری های عروقی را کاهش می دهد و متعاقبا خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و زوال عقل عروقی را نیز کاهش می دهد.

اینکه چرا مشکلات عروقی به این شیوه های چشمگیر بر مغز تأثیر می گذارد، این مسئله تا حدودی به نحوه تامین اکسیژن بسیار مهم مغز توسط عروق خونی مربوط می شود. رز می گوید: حفظ مداوم فشار خون سالم می تواند از جریان خون مناسب و رساندن اکسیژن به مغز پشتیبانی کند، که این مورد برای حفظ توانایی های ذهنی بسیار مهم است.

نوردویگ رژیم غذایی DASH برای سلامت مغز را به استفاده از سوخت با کیفیت بالا در خودرو تشبیه کرد. وی گفت: مردم می‌دانند که بنزین گران‌تر و با اکتان بالاتر، موتور خودرو را تمیزتر نگه می‌دارد. این شباهت خوبی درمورد کیفیت غذا برای بدن و مغز است. رژیم غذایی (و اجتناب از سموم) در طول عمر، همراه با ورزش و تحریک مغز، همگی برای ساختن و تقویت نورون‌های ما حیاتی هستند.

رژیم DASH ممکن است به طور ویژه ای برای زنان مفید باشد

از آنجایی که زنان بیشتر از مردان در سالهای آخر زندگی خود دچار زوال عقل می شوند، این تحقیق جدید در مورد ارتباط رژیم غذایی و مغز بسیار مناسب است.

با این حال، علم هنوز دقیقاً دلیل خطر بالاتری را برای زنان کشف نکرده است. والد خاطرنشان می‌کند که زنان بیشتر از مردان عمر می‌کنند و از آنجایی که سن بالا عامل اصلی زوال عقل است، این ممکن است یکی از دلایل زمینه‌ای اصلی باشد.

صرف نظر از مکانیسم اساسی، این امکان وجود دارد که هم مردان و هم زنان بتوانند از رژیم غذایی DASH برای سلامت مغز سود ببرند. نوردویگ گفت: مردان نیز مانند زنان از فشار خون بالا رنج می برند، بنابراین بهتر است آنها هم از رژیم غذایی DASH پیروی کنند.

آیا شما هم تمایل دارید رژیم DASH را برای تقویت سلامت مغز و قلب شروع کنید؟ با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.