اخیرا محققان با استفاده از فناوری تصویربرداری پیشرفته، تعداد نانوپلاستیک ها یعنی تکههای پلاستیکی کوچکتر از یک میکرومتر را در بطریهای آب شناسایی کردهاند.
به گزارش تکناک،آنها کشف کردهاند که بهطور متوسط یک لیتر آب داخل بطری حاوی 240000 قطعه قابل تشخیص است. این مطالعه اطلاعات ارزشمندی را برای رسیدگی به نگرانیهای فزاینده در مورد سمیت میکرو و نانوپلاستیکها ارائه میکند.
میکروپلاستیک ها که از کمتر از 5 میلی متر تا یک میکرومتر هستند، زمانی تشکیل می شوند که پلاستیک ها به قطعات به تدریج کوچکتر تجزیه می شوند. در سالهای اخیر نگرانیهایی درمورد اینکه میکروپلاستیکها به معنای واقعی کلمه در همه جای کره زمین از پایین اقیانوسها گرفته تا بالای کوهها وجود دارند، بوجود آمده است.
این ذرات پلاستیکی توسط انسانها و سایر موجودات مصرف می شوند و اکنون تحقیقاتی به بررسی اثرات مضر این مصرف گسترده می پردازد. البته این مطالعات عمدتاً به میکروپلاستیکها مربوط می شود. اکنون محققان از پیشرفتهای فناوری تصویربرداری برای بررسی تخمریزی میکروپلاستیکها که نانوپلاستیکهایی با اندازه کمتر از یک میکرومتر هستند، استفاده کردهاند تا ببینند در یک بطری آب که می نوشیم، چقدر از میکروپلاستیک وجود دارد.
محققان تکنیکی به نام میکروسکوپ پراکندگی رامان تحریک شده را توسعه دادند که شامل کاوش نمونه ها با دو لیزر همزمان است که برای ایجاد طنین مولکولهای خاص تنظیم شدهاند. این تکنیک امکان تجزیه و تحلیل میکرو و نانوپلاستیک را در سطح تک ذره فراهم میکند و ویژگی شیمیایی و توان عملیاتی بالایی را ارائه میدهد. محققان با تمرکز بر هفت پلاستیک رایج، یک الگوریتم مبتنی بر داده برای تفسیر نتایج ایجاد کردند.
محققان با آزمایش سه برند محبوب بطری آب در ایالات متحده، آنها را از نظر ذرات پلاستیکی به اندازه 100 نانومتر که قبلاً تحت تصویربرداری معمولی نامرئی بودند، تجزیه و تحلیل کردند. محققان 110000 تا 370000 قطعه پلاستیکی را در هر لیتر مشاهده کردند که 90 درصد آن نانوپلاستیک بود. آنها تعیین کردند که کدام یک از هفت پلاستیک، خاص هستند و شکل آنها را ترسیم کردند.
پلی اتیلن ترفتالات یا PET یک میکروپلاستیک رایج بود که یافتن آن غیر معمول نیست زیرا این ترکیب همان چیزی است که بسیاری از بطری های آب از آن ساخته شده اند. PET احتمالاً زمانی وارد آب می شود که بطری فشرده می شود، در معرض گرما قرار می گیرد، یا زمانی که درپوش آن بسته و باز می شود. با این حال نسبت به PET، محققان مقادیر بیشتری از پلی آمید که یک نوع نایلون است که به طرز عجیبی احتمالاً از فیلترهای پلاستیکی استفاده شده برای تصفیه آب قبل از ریختن آن به داخل بطری به دست میآید، پیدا کردند. سایر پلاستیکهای رایج شامل پلی استایرن، پلی وینیل کلرید و پلی متیل متاکریلات هستند که همگی در فرآیندهای صنعتی مختلف استفاده میشوند.
محققان گفتند: نتایج ما تکه تکه شدن پلاستیک فراتر از سطح میکرون را با آشکارسازی نانوپلاستیکها در نمونههای واقعی تأیید میکند. نانوپلاستیکها علیرغم نامرئی یا ناشناخته بودن در روشهای متداول تصویربرداری ذرات، بسیار بیشتر از نانوپلاستیکهای بزرگ میکرونی یافت میشوند.
هفت پلاستیک آزمایششده تنها حدود 10 درصد از کل نانوپلاستیکهایی را که محققان در آب بطری یافتهاند، تشکیل میدهند. محققان نمیدانستند بقیه این پلاستیک ها چه هستند و آیا آنها در واقع نانوپلاستیک هستند یا خیر. محققان میگویند با فرض اینکه آنها نانوپلاستیک هستند، این به این معنی است که تعداد آنها می تواند به ده ها میلیون در لیتر برسد.
مطالعهای که در سال 2022 منتشر شد، شواهد رو به رشدی از تجمع میکروپلاستیکهای بلعیده شده در بافتها و اندامهای پستانداران و تأثیر منفی آن ها بر عملکرد غدد درون ریز، تولید مثل، میکروبیوتای روده و پاسخهای ایمنی در موشها نشان داد. نویسندگان آن مطالعه به این نتیجه رسیدند که انجام مطالعات بیشتر برای تعیین خطرات احتمالی ناشی از میکرو و نانوپلاستیک ها ضروری است.
محققان می گویند که ارتباط بین شکل ذرات و ترکیب شیمیایی، پیامدهای عمیقی برای سمشناسی دارد. مطالعات نشان میدهد که سمیت ناشی از میکرو و نانوپلاستیکها نه تنها وابسته به دوز است، بلکه به ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی ذرات و تأثیر آنها بر فعل و انفعالات سلولی و جذب مرتبط است. آنها میگویند که داده های تصویربرداری تک ذره ای مانند آنچه که توسط محققان جمع آوری شده است، اطلاعات ضروری را برای رسیدگی به نگرانیهای فزاینده مربوط به سمیت ارائه می دهد.
در مرحله بعد، محققان قصد دارند فراتر از بطری آب بروند و دیگر منابع نانوپلاستیک ها از جمله آب لوله کشی را نیز بررسی کنند.
