چگونه ژن های موروثی باعث ایجاد سرطان‌ نادر می‌شوند؟

یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که چگونه ژن های موروثی در ایجاد یک نوع سرطان خون نادر نقش دارند و بینش هایی را برای پیش‌بینی بیماری و استراتژی‌های درمانی ارائه می دهند.

به گزارش تکناک، یک تجزیه و تحلیل ژنتیکی در مقیاس بزرگ به محققان کمک کرده است تا تعامل بین جهش‌های ژنتیکی محرک سرطان و گونه‌های ژنتیکی ارثی در نوع نادری از سرطان خون را کشف کنند.

محققان مؤسسه Wellcome Sanger، دانشگاه کمبریج و همکاران، مجموعه داده‌های جامع و مختلفی را برای درک تأثیر جهش‌های خودبه‌خودی سرطان‌زا و تنوع ژنتیکی ارثی که بر خطر ابتلا به نئوپلاسم‌های میلوپرولیفراتیو (MPN) تاثیر می‌گذارند، ترکیب کردند.

این مطالعه که 17 ژانویه در مجله Nature Genetics منتشر شد، توضیح می‌دهد که چگونه نمونه‌های ژنتیکی ارثی می‌توانند بر افزایش خطر ابتلا به این سرطان خون نادر در یک جهش خود به خودی در یک ژن تأثیر بگذارند.

این تجزیه و تحلیل بر پیش بینی‌های بالینی فعلی توسعه بیماری در افراد تأثیر دارد. تحقیقات بیشتری برای درک مکانیسم‌های بیولوژیکی در پس تأثیر این گونه‌های ژنتیکی ارثی بر شانس ابتلا به سرطان خون نادر مورد نیاز است. در آینده، این دانش می تواند به توسعه دارو و مداخلاتی که خطر ابتلا به بیماری را کاهش می دهند، کمک کند.

آشنایی با نئوپلاسم های میلوپرولیفراتیو

نئوپلاسم های میلوپرولیفراتیو یا همان MPN ها، گروهی از سرطان‌های خونی نادر و مزمن هستند. سالانه حدود 4000 مورد MPN در بریتانیا وجود دارد. این سرطان‌های خون زمانی اتفاق می‌افتند که مغز استخوان بیش از حد سلول‌های خونی تولید می‌کند که می‌تواند منجر به لخته شدن خون و خونریزی شود. همچنین MPN ها می توانند به سایر اشکال سرطان خون مانند لوسمی تبدیل شوند.

امتیاز خطر ژنتیکی و تنوع سلول های خونی

مقدار زیادی تنوع طبیعی بین سلول‌های خونی افراد وجود دارد که می‌تواند بر میزان سلول‌های خونی یک فرد و ویژگی‌های خاص آنها تأثیر بگذارد. این امر به این دلیل است که چندین ژن مختلف می توانند بر ویژگی های سلول های خونی در یک فرد تأثیر بگذارند. در طول آزمایش‌های معمول خون، محققان اطلاعات شناخته‌شده درباره این ژن‌ها را می‌گیرند و تنوع آن‌ها را تجزیه و تحلیل می‌کنند تا یک امتیاز خطر ژنتیکی ارائه دهند که نشان می‌دهد چقدر احتمال دارد که فرد در طول زندگی خود به بیماری مبتلا شود.

ارتباط بین جهش های سوماتیک و  MPN

MPN  ها با جهش های سوماتیک تصادفی در ژن های خاص از جمله ژنی به نام JAK2  مرتبط هستند. با این حال، JAK2  جهش‌یافته معمولاً در جمعیت جهانی یافت می‌شود و اکثریت قریب به اتفاق این افراد MPN ندارند یا به آن مبتلا نمی‌شوند.

در حالی که مطالعات قبلی بیش از دو سری گونه ژنتیکی ارثی مرتبط را شناسایی کرده اند که خطر MPN را افزایش می دهند، این مطالعات به اندازه کافی توضیح نمی دهند که چرا اکثر افراد در جمعیت به MPN  مبتلا نمی‌شوند.

بینش مطالعه جدید

این مطالعه جدید که توسط موسسه Wellcome Sanger و همکارانش انجام شد، اطلاعات مربوط به جهش‌های محرک سوماتیک شناخته شده در  MPN، گونه ژنتیکی ارثی و امتیازات خطر ژنتیکی افراد مبتلا به MPN را ترکیب کرد.

محققان کشف کردند که گونه‌های ارثی که باعث تغییرات طبیعی سلول‌های خونی در جمعیت می‌شوند نیز بر اینکه آیا جهش جسمی JAK2 منجر به MPN می‌شود، تأثیر می‌گذارد. آنها همچنین به این نتیجه رسیدند که افراد با خطر ارثی داشتن تعداد سلول های خونی بالاتر می توانند ویژگی های MPN را در غیاب جهش های محرک سرطان نشان دهند، بنابراین این بیماری را تقلید می کنند.

بینش تخصصی

دکتر جینگ گو، نویسنده اول این مطالعه گفت: مطالعه آماری در مقیاس بزرگ به پر کردن شکاف‌های دانش در نحوه تعامل انواع  DNA، چه ارثی و چه جسمانی، برای تأثیرگذاری بر خطر بیماری پیچیده کمک کرده است. با ترکیب این سه نوع مجموعه داده مختلف، ما توانستیم تصویر کامل تری از نحوه ترکیب این گونه ها برای ایجاد اختلالات خونی به دست آوریم.

پروفسور نیکول سورانزو، نویسنده ارشد این مطالعه می‌گوید: بیماری‌های انسانی علل پیچیده‌ای دارند که شامل ترکیبی از گونه‌های ژنتیکی رایج و نادر ارثی و متفاوت هستند. با نشان دادن هزاران تغییر ژنتیکی که بر عملکردهای مختلف ژن تأثیر می‌گذارند، ما نشان داده‌ایم که تنوع در پارامترها و عملکرد سلول‌های خونی تنوع ژنتیکی پیچیده‌ای دارد.

وی افزود: ما برای اولین بار نشان داده‌ایم که انواع رایج در این ژن‌ها، مستقل از جهش‌های جسمی مسبب، بر سرطان خون نیز تأثیر می‌گذارند. این تحقیق سهمی مهم و جدید از تنوع طبیعی فراتر از بیماری های پیچیده را تأیید می کند و به درک ما از نئوپلاسم های میلوپرولیفراتیو و سرطان خون به طور کلی کمک می کند.