تحقیقات جدید نشان میدهد که چرخه آب شیرین در سراسر جهان دستخوش تغییرات قابلتوجهی شده است و از شرایط قبل از صنعتی شدن فاصله گرفته است.
به گزارش تکناک، مطالعه جدیدی که به بررسی منابع آب شیرین جهانی میپردازد، نشان میدهد که اعمال انسانها بهطور قابلتوجهی چرخه آب شیرین سیاره را تغییر داده است و باعث ایجاد تغییراتی بسیار فراتر از شرایط قبل از صنعتی شدن شده است. در قرن گذشته انسانها سیستم آبشیرین زمین را بسیار فراتر از شرایط پایداری که قبل از صنعتی شدن حاکم بود، سوق دادهاند.
این اولین بار است که تغییر چرخه آب جهانی در چنین مقیاس زمانی طولانی با یک خط پایه مرجع مناسب ارزیابی شده است. این یافته ها که در مجله Nature Water منتشر شده است، نشان میدهد که فشارهای انسانی مانند ساخت سد، آبیاری در مقیاس بزرگ و گرم شدن کره زمین، منابع آب شیرین را به حدی تغییر داده است که ظرفیت آنها برای تنظیم فرآیندهای اکولوژیکی و اقلیمی حیاتی در خطر است.
فهرست مطالب
تجزیه و تحلیل تأثیر انسان
یک گروه تحقیقاتی بینالمللی، جریان ماهانه و رطوبت خاک را با وضوح فضایی تقریباً 50×50 کیلومتر با استفاده از دادههای مدلهای هیدرولوژیکی که تمام تأثیرات اصلی انسان بر چرخه آب شیرین را ترکیب میکنند، محاسبه کردند. آنها به عنوان حالت پایه، شرایط را در طول دوره پیش از صنعتی شدن (1661-1860) تعیین کردند. سپس آنها دوره صنعتی (1861-2005) را با این حالت پایه مقایسه کردند.
تجزیه و تحلیل محققان، افزایش فراوانی در شرایط استثنایی خشک یا مرطوب یعنی انحراف در جریان و رطوبت خاک را نشان داد. انحرافات خشک و مرطوب بهطور مداوم از اوایل قرن بیستم در مناطق بسیار بزرگ نسبت به دوره ماقبل صنعتی رخ داده است. بهطور کلی، سطح زمین جهانی که انحرافات را تجربه میکند در مقایسه با شرایط پیش از صنعتی شدن، تقریباً دو برابر شده است.
دکتر ویلی ویرکی، یکی از نویسندگان اصلی این تحقیق میگوید: ما به این نتیجه رسیدیم که درحال حاضر شرایط استثنایی بسیار متداولتر و گستردهتر از گذشته است و این امر به وضوح نشان میدهد که چگونه اقدامات انسانی، وضعیت چرخه آب شیرین جهانی را تغییر داده است.
تفاوتهای جغرافیایی در تغییرات چرخه آب
از آنجا که این تجزیه و تحلیل با وضوح مکانی و زمانی بالا انجام شده است، محققان میتوانند تفاوتهای جغرافیایی در انحرافات را بررسی کنند. شرایط استثنایی جریان خشک و رطوبت خاک در بسیاری از مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری بیشتر شده است، در حالی که بسیاری از مناطق شمالی و معتدل شاهد افزایش در شرایط استثنایی مرطوب، به ویژه از نظر رطوبت خاک هستند. این الگوها با تغییرات مشاهده شده در دسترسی به آب به دلیل تغییرات آب و هوایی مطابقت دارند.
در این تحقیق الگوهای پیچیدهتری در بسیاری از مناطق با سابقه طولانی استفاده از زمین و کشاورزی وجود داشت. به عنوان مثال، حوضههای رودخانههای نیل، ایندوس و میسیسیپی دارای جریان فوقالعاده خشک و شرایط رطوبتی خاک بودهاند که نشاندهنده تغییرات ناشی از آبیاری است.
میینا پورکا، سرپرست این مطالعه توضیح میدهد: استفاده از روشی سازگار و قابلمقایسه در بین متغیرهای هیدرولوژیکی و مقیاسهای جغرافیایی برای درک فرآیندهای بیوفیزیکی و اعمال انسانی که تغییراتی را که در آب شیرین میبینیم ایجاد میکند، بسیار مهم است.
با این دیدگاه جامع از تغییرات جریان و رطوبت خاک، محققان برای بررسی علل و پیامدهای تغییرات در چرخه آب شیرین مجهزتر هستند. درک این پویاییها با جزئیات بیشتر میتواند به هدایت سیاستها برای کاهش آسیب ناشی از آن کمک کند، اما اولویت فوری باید کاهش فشارهای انسان محور بر سیستمهای آب شیرین باشد که برای زندگی روی زمین حیاتی هستند.