پژوهشی جدید نشان میدهد که پدیدۀ ال نینو با تأثیرات شدید بر آب و هوای جهان، در ماه می ۲۰۲۴ به پایان رسیده است.
بهگزارش تکناک، این پدیده شرایط جوی مانند: سطح دما و بارندگیهای شدید را در نقاط مختلف جهان تحت تأثیر قرار داده بود. با پایان یافتن ال نینو، دورهای از شرایط متعادل در اقیانوس آرام شرقی آغاز شده است، امّا این دوره امکان دارد کوتاه باشد و تخمین زده میشود که پدیدۀ لانینا از اواخر تابستان تا زمستان ظهور کند.
در سال 2024، پدیدۀ ال نینو پس از تأثیرگذاری بر اقلیم جهانی با شرایط آب و هوایی شدید به مدت یکسال، پایان یافت.
این پدیده به طور قابلتوجهی سطح و درجۀ حرارت دریاها را تغییر داد و باعث ثبت دمای جهانی و اثرات زیست محیطی گسترده شد.
پس از گرم شدن شرق اقیانوس آرام برای حدود یکسال، ال نینو سرانجام در ماه می 2024 از بین رفت. این پدیدۀ آب و هوایی طبیعی برای ماهها باعث درجۀ حرارت بالای اقیانوس، بارش شدید در آفریقا، پوشش کم یخ در دریاچههای بزرگ و خشکسالی شدید در آمازون و آمریکای مرکزی شد. از جولای 2024، شرق اقیانوس آرام در مرحلۀ خنثی قرار داشت، امّا این حالت کوتاهمدت بود.
فهرست مطالب
آشنایی با نوسانات جنوبی ال نینو (ENSO)
در عرضهای جغرافیایی استوایی شرق اقیانوس آرام، سطح اقیانوس در واکنش به شدت بادهای بسامان به صورت دورهای سرد و گرم میشود و پدیدهای میباشد که به عنوان نوسان جنوبی ال نینو شناخته شده است. به نوبۀ خود، اقیانوس در حال تغییر گردش، اتمسفر را به گونهای مختل میکند که باعث تشدید بارندگی در برخی از مناطق میشود و برای برخی دیگر خشکسالی میآورد.
در ماه می 2023، بادهای بسامان شرقی ضعیف شد و آب گرم از غرب اقیانوس آرام به سمت سواحل غربی قارۀ آمریکا حرکت کرد، که نشانهای از شروع ال نینو، پس از سه سال متوالی شرایط لانینا بود. ال نینو تا دسامبر 2023 به تقویت خود ادامه داد و سپس در اواسط می 2024 محو شد.
مشاهدات و اندازهگیری توسط دانشمندان
اقیانوسشناسی به نام جاش ویلیس گفت: «این یک ال نینوی قابلتوجه بود و بزرگترین ال نینویی بود که در 30 سال گذشته دیدهایم.»
ویلیس با استفاده از اندازهگیریهای ماهوارهای ارتفاع سطح دریا، تغییرات سطح دریا را در سراسر جهان دنبال میکند. آب گرمتر منبسط میشود و سطح دریاها را بالا میبرد، در حالی که آب سردتر منقبض میشود و سطح آب را پایین میآورد.
نقشههای پایین ناهنجاریهای ارتفاع سطح دریا را در سراسر اقیانوس آرام مرکزی و شرقی به تصویر میکشند، که در 1 جولای 2024 (چپ)، در طول فاز خنثی، در مقایسه با 4 دسامبر 2023 (راست)، در نزدیکی قلۀ ال نینو مشاهده شده است. در گزارشی از مرکز پیشبینی آب و هوا NOAA، دمای سطح دریا در ماه دسامبر برای منطقۀ نظارتی کلیدی استوایی اقیانوس آرام (از 170 درجه تا 120 درجه طول جغرافیایی غربی) 2 درجۀ سانتیگراد بالاتر از میانگین 1991-2020 اندازهگیری شد.
دادههای نقشهها توسط ماهوارۀ Sentinel-6 Michael Freilich به دست آمد و توسط ویلیس و همکارانش در JPL پردازش شد. توجه داشته باشید که سیگنالهای مربوط به چرخههای فصلی و روندهای بلند مدت حذف شدهاند تا ناهنجاریهای سطح دریا مرتبط با ال نینو و سایر پدیدههای طبیعی کوتاه مدت را نشان دهند.
مقایسه با رویدادهای قبلی ال نینو
حتی در اوج خود در ماههای نوامبر و دسامبر، شدت ال نینو در سال 2023 با بزرگترین رویدادهای دهههای اخیر مطابقت نداشت. در طول رویدادهای ثبت رکورد قبلی 1997-1998 و 2015-2016، سطح دریاها بسیار بالاتر بود (گرمتر) و سطح دریاهای بلند در منطقۀ بسیار بزرگتری از اقیانوس آرام مرکزی و شرقی پخش شد.
با وجود این، النینو با شدت متوسط اختلالات آب و هوایی را در سراسر جهان ایجاد کرد. الگوهای بارندگی در آفریقا مختل و بخشهای جنوبی این کشور دچار خشکی شدند، که حدود نیمی از ذرت کشت شده در زامبیا خشک شد، در حالی که شاخ آفریقا شاهد سیلی ویرانگر بود. خشکسالی شدید در آمازون باعث آتشسوزیهای عظیم زیرزمینی در ایالت شمالی رورایما شد. همچنین ال نینو به استرس گرمایی در صخرههای مرجانی، بارش شدید در ساحل غربی ایالات متحده، یخ کم در دریاچههای بزرگ و آتشسوزی در اندونزی دامن زد.
رکورد گرما و ناهنجاریهای دمای جهانی
ال نینو اغلب مصادف با گرمترین سالهای ثبت دمای جهانی رخ میدهد. دمای گرم سطح دریا، علاوه بر روند گرمایش طولانی مدت ناشی از گازهای گلخانهای، به افزایش دمای جهانی کمک کرد تا رکورد جدیدی برای گرما در سال 2023 ایجاد شود. تجزیه و تحلیل دانشمندان در مؤسسۀ مطالعات فضایی گودارد ناسا (GISS) نشان داد که از می سال 2023 تا می 2024 سالی پر از دمای ماهانه با رکورد بالا بود.
در ماه می 2024، بادهای بسامان شرقی دوباره افزایش یافت و دمای سطح دریا (و ارتفاع سطح دریا) را در شرق اقیانوس آرام به حالت عادی بازگرداند. مرکز پیشبینی آب و هوای NOAA تخمین میزند که این شرایط خنثی تا ماه آگوست ادامه خواهد داشت. آنها پیشبینی میکنند که 70 درصد احتمال دارد پدیدۀ لانینا بین ماههای آگوست و اکتبر ظهور کند و تا زمستان نیمکرۀ شمالی ادامه یابد.