محققان دانشگاه کالیفرنیا، سانفرانسیسکو (UCSF) روشی جدید برای درمان گلیوبلاستوما (نوعی تومور مغزی) و کاهش التهاب مرتبط با مولتیپل اسکلروزیس (اماس) در موشها توسعه دادهاند.
به گزارش تکناک، این فناوری نوآورانه قرار است به زودی در آزمایشهای بالینی روی انسانها برای درمان گلیوبلاستوما مورد استفاده قرار گیرد.
دانشمندان در این روش، یک جیپیاس مولکولی ساختهاند که میتواند سلولهای ایمنی را به طور دقیق به سمت مغز هدایت کند تا تومورها را هدف قرار دهند، بدون اینکه به بافتهای سالم آسیب برسد.
این روش پیشرفته به سلولهای ایمنی کمک میکند تا در بدن حرکت کنند و به طور خاص به اندام مورد نظر برسند، که یکی از محدودیتهای درمانهای سنتی را برطرف میکند.
این فناوری در موشها موفقیتآمیز بوده است و محققان پیشبینی میکنند که سال آینده در آزمایشهای بالینی انسانی آزمایش خواهد شد.
نتایج اولیه نشان داده است که این سلولهای ایمنی قادر هستند تومورهای مغزی کشنده مانند گلیوبلاستوما را از بین ببرند و از بازگشت آنها جلوگیری کنند. همچنین از این سلولها برای کاهش التهاب در موشهای مبتلا به اماس استفاده شده است.
دکتر وندل لیم، یکی از نویسندگان اصلی این تحقیق گفت: «سلولهای ایمنی به طور طبیعی برای حرکت در بدن و شناسایی هدفهای خود طراحی شدهاند.»
سرطانهای مغزی، به ویژه گلیوبلاستوما، یکی از سختترین انواع سرطان برای درمان هستند. هر ساله حدود 300,000 نفر در ایالات متحده به سرطانهای مغزی مبتلا میشوند، که بسیاری از آنها کودک هستند.
درمانهای موجود مانند: جراحی و شیمیدرمانی خطرات زیادی دارند و داروها اغلب نمیتوانند به مغز برسند. این فناوری جدید میتواند تحولی در درمان این سرطانها ایجاد کند.
دانشمندان برای حل مشکلات موجود، یک جیپیاس مولکولی برای سلولهای ایمنی طراحی کردند، که آنها را با یک کدپستی مخصوص مغز و یک نشانی خاص تومور هدایت میکند.
آنها کدپستی ایدئال را در پروتئینی به نام برویکن (brevican) پیدا کردند، که در ساختار ژلهای مغز نقش دارد و فقط در آنجا یافت میشود. برای نشانی، محققان از دو پروتئین استفاده کردند، که در بیشتر سرطانهای مغزی وجود دارند.
سلولهای ایمنی برنامهریزی شدند تا فقط در صورتی حمله کنند که ابتدا برویکن را شناسایی کنند و سپس یکی از این پروتئینهای مرتبط با سرطان مغز را تشخیص دهند.
پس از ورود به جریان خون، این سلولها به راحتی به مغز موشها رسیدند و تومور در حال رشد را از بین بردند. سلولهای ایمنی که در جریان خون باقی ماندند، غیرفعال ماندند و به بافتهای دیگر بدن که مشابه این پروتئینها را داشتند، آسیبی نرساندند.
دانشمندان صد روز بعد، سلولهای تومور جدیدی به مغز وارد کردند و سلولهای ایمنی باقیمانده توانستند آنها را پیدا کنند و از بین ببرند. این نشان میدهد که این روش ممکن است بتواند از رشد دوباره سلولهای سرطانی جلوگیری کند.
دکتر میلوش سیمیچ، یکی از نویسندگان این تحقیق گفت: «سلولهای CAR-T که برای مغز آمادهسازی شده بودند، در موشها برای از بین بردن گلیوبلاستوما بسیار مؤثر بودند و در واقع این مؤثرترین درمانی بود که تاکنون در آزمایشگاه دیدهایم.»
وی تصریح کرد: «این نشان میدهد که جیپیاس مولکولی چقدر خوب عمل کرده و فقط در مغز فعال شده است. همین روش حتی برای از بین بردن متاستازهای مغزی در سرطان سینه نیز مؤثر میباشد.»
محققان در آزمایش دیگری، از سیستم جیپیاس مغزی در موشی که مبتلا به اماس بود برای مهندسی سلولهایی استفاده کردند، که مولکولهای ضد التهابی را به مغز میرسانند. سلولهای مهندسی شده هدف خود را یافتند و التهاب کاهش یافت.
دانشمندان امیدوار هستند که این روش به زودی برای بیماران مبتلا به سایر بیماریهای عصبی ناتوانکننده نیز قابل استفاده باشد.
دکتر هیدههو اوکادا، یکی دیگر از نویسندگان مقاله بیان کرد: «گلیوبلاستوما یکی از کشندهترین انواع سرطانها است و این روش میتواند به بیماران کمک کند تا شانسی برای مبارزه با این بیماری داشته باشند.»
وی اعلام کرد: «میلیونها بیمار مبتلا به سرطانها، متاستازهای مغزی، بیماریهای ایمنی و مشکلات عصبی، در آینده میتوانند از درمانهای هدفمند مغزی مشابه این روش بهرهمند شوند.»