تحقیقات جدید نشان میدهند که ورزش هوازی منظم میتواند از پیشرفت آلزایمر جلوگیری و به محافظت از مغز و بهبود آن کمک کند.
به گزارش تکناک، در حالی که شرکتهای داروسازی میلیاردها دلار برای درمان آلزایمر صرف میکنند، محققان دو دانشگاه بریستول و فدرال سائوپائولو شواهدی پیدا کردهاند که نشان میدهد ورزش در جلوگیری از این بیماری نقش مهمی دارد. این تحقیق نشان میدهد که چگونه فعالیت بدنی میتواند بر مسیرهای مختلف بیولوژیکی که در آلزایمر دخیل هستند، تأثیر بگذارد.
با افزایش موارد آلزایمر و گزینههای درمانی محدود، پیشگیری از اهمیت بیشتری برخوردار شده است. داروهای موجود ممکن است به طور موقت علائم را کاهش دهند، اما از پیشرفت بیماری جلوگیری نمیکنند. یافتههای این تحقیق اهمیت زیادی دارند، چرا که نشان میدهند ورزش منظم میتواند با ریشههای زیستی آلزایمر مبارزه کند.
دکتر آگوستو کوپی، یکی از نویسندگان اصلی این مطالعه گفت: «آلزایمر یک بیماری پیشرفته عصبی است که درمان قطعی ندارد و میلیونها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار میدهد. ورزش به عملکرد مغزی کمک میکند، اما مکانیسمهای سلولی ایجادکننده این اثرات تا به امروز ناشناخته بودند. این تحقیق جدید نشان میدهد که ورزش هوازی میتواند بخشی از راهکارها برای جلوگیری از آلزایمر باشد.»
آلزایمر به دلیل تجمع پروتئینهای مضر در مغز، به ویژه گرههای تاو و پلاکهای آمیلوئید ایجاد میشود. اما این تحقیق جدید نشان میدهد که ورزش تنها این پروتئینها را هدف قرار نمیدهد، بلکه از طریق مسیرهای مختلفی مانند: کاهش التهاب مغز و بهبود سلامت سلولهای مغزی، به مبارزه با این بیماری میپردازد.
محققان برای بررسی اثرات ورزش بر مغز و جلوگیری از آلزایمر، یک برنامه ۸ هفتهای ورزش هوازی را برای موشهای مسن اجرا کردند. این تحقیق روی منطقه هیپوکامپ مغز، که مسئول حافظه و یادگیری است و آسیبپذیر در برابر آلزایمر میباشد، متمرکز بود.
مقایسه موشهای ورزیده و بیتحرک نتایج شگفتانگیزی داشت: ورزش باعث کاهش ۶۳ درصدی گرههای تاو و ۷۶ درصدی پلاکهای آمیلوئید شد. همچنین تعداد نورونهای سالم در موشهای ورزیده دو و نیم برابر افزایش یافت و التهاب مغز ۵۵ تا ۶۸ درصد کاهش داشت.
این تحقیق نشان داد که ورزش بر یک سری سلولهای خاص مغزی به نام الیگودندروسیتها نیز تأثیر مثبت دارد. این سلولها غلافهای میلینی ایجاد میکنند، که باعث ارتباط مؤثر بین نورونها میشود.
تعداد این سلولها در موشهای ورزیده دو برابر شد و علائم اضافه بار آهن که میتواند باعث مرگ سلولی شود، کاهش یافت. این یافته نشان میدهد که ورزش میتواند ارتباط مغزی را در پیری حفظ کند.
همچنین محققان به بررسی میکروگلیا پرداختند، که به عنوان سلولهای ایمنی مغز، مسئول تمیز کردن بقایای سلولی و تنظیم التهاب هستند. ورزش به بهبود عملکرد این سلولها کمک میکند و التهاب را کاهش میدهد و محیط سالمتری را برای مغز ایجاد مینماید.
این یافتهها درباره ورزش نه تنها در جلوگیری از آلزایمر بلکه در کُند کردن یا تغییر روند پیشرفت آن بعد از شروع بیماری نیز امیدوارکننده هستند. با اینکه برای تأیید این نتایج به مطالعات انسانی نیاز است، اما نتایج اولیه پتانسیل درمانی ورزش را نشان میدهند.
تیم تحقیقاتی قصد دارد آزمایشهای بالینی انسانی را برای تأیید این اثرات آغاز کند و به همین دلیل یافتههای آنها میتواند به طراحی برنامههای ورزشی خاص برای سالمندان و گروههای در معرض خطر کمک نماید.
با توجه به اینکه در دهههای آینده تعداد مبتلایان به آلزایمر افزایش خواهد یافت، این تحقیق نشان میدهد که چگونه میتوان از روشهای پیشگیرانه استفاده کرد.
اگرچه تحقیقات در مورد داروهایی که میتوانند آهن را در مغز تنظیم کنند، ادامه دارد، اما نتایج این مطالعه نشان میدهد که ورزش منظم میتواند یکی از راههای مؤثر برای مقابله با بیماری آلزایمر باشد.