پیری از کدام نقطه در مغز آغاز می شود؟

دانشمندان نواحی از مغز که اولین تغییرات پیری در آنها آغاز می‌شود را شناسایی کرده‌اند.

به گزارش تک‌ناک، آیا می‌توان با شناسایی آن نقطه از مغز که پیری از آن شروع می‌شود، راهی برای مقابله با پیری مغز پیدا کرد؟ پاسخ این سؤال را دانشمندان موسسه آلن یافته‌اند. آنها میلیون‌ها سلول فردی را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده‌اند و با شناسایی نواحی کلیدی مرتبط با پیری، نقشه جدیدی برای مقابله با پیری مغز و بیماری‌های مرتبط ارائه داده‌اند.

مغز انسان مانند یک شهر وسیع با هزاران محله است. هر محله از انواع خاص سلول‌ها تشکیل شده است، که وظایف ویژه‌ای دارند. محققان تا به امروز، نتواسته بودند یک سرشماری دقیق از این محله‌ها داشته باشند، که نشان دهد چگونه با گذشت زمان و پیری، هر کدام از این مناطق تغییر می‌کنند. حالا این مطالعه جدید، که در مجله Nature منتشر شده، برای اولین بار این نقشه دقیق را ترسیم کرده است.

شباهت‌های جالب مغز موش‌ و مغز انسان

محققان در این تحقیق، سلول‌ها را از مغز موش‌های جوان (۲ ماهه) و مسن (۱۸ ماهه) تجزیه و تحلیل کردند. اگرچه پیری موش‌ها با انسان‌ها متفاوت است، اما این مقایسه به‌ طور تقریبی تفاوت‌ها را میان مغز انسان‌های جوان بالغ و افراد مسن‌تر نشان می‌دهد.

محققان در این مطالعه، ۱۶ ناحیه مختلف از مغز را مورد بررسی قرار دادند، که حدود ۳۵ درصد از حجم کل مغز موش را پوشش می‌دهد. آنها موفق شدند ۸۴۷ نوع سلول مختلف شناسایی کنند و متوجه شدند که برخی سلول‌ها، به‌ویژه سلول‌های پشتیبانی‌کننده به نام گلیا، بیشتر از دیگر سلول‌ها در برابر پیری حساس هستند.

تغییرات در هیپوتالاموس: مرکز کنترل مغز

یکی از مهم‌ترین یافته‌های این تحقیق تغییرات در هیپوتالاموس بود، که مرکز کنترل مغز است و وظایف حیاتی مانند: تنظیم گرسنگی، دمای بدن، خواب و تولید هورمون‌ها را بر عهده دارد.

محققان تغییرات قابل توجهی در اطراف حفره سوم در این ناحیه مشاهده کردند، که نشان می‌دهد پیری در این قسمت از مغز آغاز می‌شود.

افزایش فعالیت ایمنی و التهابی

یکی از نشانگرهای مهم پیری مغز، افزایش فعالیت ایمنی است. محققان در این تحقیق، به‌ویژه در سلول‌های میکروگلیال که وظیفه دفاع و نگهداری مغز را بر عهده دارند، مشاهده کردند که این سلول‌ها در موش‌های مسن بیشتر فعال شده‌اند. همچنین در ماکروفاژهای که نوع دیگری از سلول‌های ایمنی هستند، نشانه‌هایی از فعالیت بیشتر التهابی مشاهده شد.

تغییرات در دیواره‌های مغزی

تغییرات جالب دیگری که محققان کشف کردند، مربوط به دو نوع سلول گلیال به نام سلول‌های تانیوسیت و اپندیمال بود، که دیواره‌ حفره‌های پر از مایع مغز را می‌پوشانند.

این سلول‌ها در موش‌های مسن به‌ طور قابل توجهی تغییر کرده‌ بودند و به نظر می‌رسد که توانایی آنها در یکپارچه‌سازی سیگنال‌ها از محیط اطراف یا از مواردی که مصرف می‌کردند، کاهش یافته است.

عایق‌سازی مغز تحت تأثیر پیری

همچنین پیری بر سلول‌هایی که میلین تولید می‌کنند، تأثیر می‌گذارد. میلین، پوشش محافظتی اطراف عصب‌ها است، که مانند عایق در سیم‌های برق عمل می‌کند و باعث می‌شود که عصب‌ها به‌ طور مؤثر با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

با گذشت زمان، عملکرد این سلول‌ها کاهش پیدا می‌کند، که ممکن است بر ارتباطات مغزی و عملکرد مدارهای عصبی تأثیر بگذارد.

گام بعدی تحقیقات در پیری مغز

مهم‌ترین یافته این تحقیق، تغییرات شدید در گروه‌های خاصی از نورون‌ها در هیپوتالاموس بود. این نورون‌ها به تنظیم اشتها، متابولیسم و مصرف انرژی در بدن کمک می‌کنند.

نتایج نشان داد که عملکرد این نورون‌ها در موش‌های مسن کاهش یافته و فعالیت ایمنی آنها نیز افزایش پیدا کرده است. این یافته‌ها با تحقیقات پیشین که نشان می‌دادند عواملی مانند رژیم‌های غذایی خاص (مثل رژیم فستینگ یا محدودیت کالری) ممکن است بر طول عمر تأثیر بگذارند، همخوانی دارد.

پیری و بیماری‌های مغزی

پیری مهم‌ترین عامل خطر برای ابتلا به بیماری آلزایمر و بسیاری از اختلالات مغزی ویرانگر دیگر است. این نتایج یک نقشه دقیق برای شناسایی سلول‌هایی ارائه می‌دهد که بیشتر تحت تأثیر پیری قرار می‌گیرند.

اگرچه این تحقیق روی موش‌ها انجام شده است، اما یافته‌های آن می‌تواند یک نقشه کلیدی برای درک پیری مغز انسان ارائه کند. شناسایی سلول‌ها و نواحی آسیب‌پذیر خاص، می‌تواند به محققان کمک کند تا درمان‌های نوینی برای حفظ سلامت مغز در طول زندگی انسان توسعه دهند.

این مطالعه نه تنها یک قدم بزرگ به سوی درک نحوه پیری مغز برداشته است، بلکه به‌ عنوان یک راهنمای ارزشمند برای درمان‌های نوین در جهت مقابله با پیری و اختلالات مغزی مانند آلزایمر عمل خواهد کرد.