محققان دانشگاه ETH زوریخ مدار ژنی جدیدی توسعه دادهاند که درمان سلولی هدفمند و شخصیسازیشده دیابت را ممکن میسازد.
به گزارش تکناک، دیابت به عنوان یک بیماری متابولیک، یکی از بزرگترین چالشهای بهداشتی جهان است، که حدود ۱۰ درصد از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار داده است. در این بیماری، توانایی بدن در تنظیم قند خون مختل میشود و بیماران مجبور به تزریق انسولین هستند. اما این روش مانند مکانیسم طبیعی بدن عمل نمیکند.
تیم تحقیقاتی ETH زوریخ با مهندسی سلولهای انسانی و ایجاد شبکههای ژنی جدید، راهحلی ارائه دادهاند که عملکرد طبیعی بدن را شبیهسازی میکند. این سلولهای تغییریافته زیر پوست بیمار پیوند زده میشوند و با استفاده از یک سوئیچ کنترل میگردند. نکته جالب این است که این سوئیچ با نیتروگلیسیرین فعال میشود، که یک داروی رایج برای درد قفسه سینه است.
پروفسور مارتین فوسنگر، سرپرست این تحقیق گفت: «این بهترین مدار ژنی است که تاکنون ساختهایم. نیتروگلیسیرین از طریق یک چسب پوستی به بدن وارد میشود و پس از نفوذ به پوست، با سلولهای پیوندی تماس پیدا میکند. این سلولها، نیتروگلیسیرین را به نیتریک اکسید (NO) تبدیل میکنند، که باعث آزادسازی GLP-1 میشود، که یک پیامرسان شیمیایی است. GLP-1 پانکراس را تحریک میکند تا انسولین آزاد نماید و به این ترتیب قند خون به طور مؤثر تنظیم میشود. علاوه بر این، GLP-1 به کاهش اشتها نیز کمک میکند.»

یکی از مزایای کلیدی این روش استفاده از اجزای کاملاً انسانی است، که خطر واکنشهای ایمنی یا تداخل با فرایندهای طبیعی بدن را به حداقل میرساند. در حالی که بسیاری از داروها فقط علائم بیماری را درمان میکنند، این درمان سلولی به ریشه مشکل میپردازد و مانند مکانیسمهای طبیعی بدن عمل مینماید.
با وجود این، فوسنگر میگوید که توسعه این درمانها ممکن است سالها طول بکشد. او در این باره توضیح داد: «برای رسیدن به مرحله تجاری، دهها سال زمان، نیروی کار زیاد و منابع کافی نیاز است. هیچ راه میانبری وجود ندارد.»
این درمان هدفمند نه تنها برای دیابت، بلکه برای سایر بیماریهای متابولیک، خودایمنی و حتی عصبی نیز کاربرد دارد.
یافتههای این مطالعه در مجله Nature Biomedical Engineering منتشر شده است. این پیشرفت نویدبخش آیندهای روشن برای درمانهای دقیق و شخصیسازیشده در پزشکی است.