رقبای چینی استارلینک با سرعت بیشتری در حال توسعه اینترنت ماهوارهای هستند تا بر بازار این فناوری تسلط پیدا کنند و بر آینده ارتباطات جهانی تأثیرگذار باشند.
به گزارش تکناک، رقابت در فضای اینترنت ماهوارهای شدت گرفته و تسلط استارلینک با مشکلات جدی روبهرو شده است. این شرکت اکنون با فشار فزاینده رقیب دولتی چینی و پروژهای تحتحمایت بنیانگذار آمازون، جف بزوس، مواجه است. پکن سرمایهگذاری کلانی روی ماهوارههای LEO انجام داده و تحلیلگران غربی نگران استفاده چین از این فناوری برای گسترش سانسور اینترنت هستند.
طبق گزارشها، شرکت چینی SpaceSail در نوامبر گذشته توافقی را برای ورود به برزیل امضا و اعلام کرده است که در حال مذاکره با بیش از ۳۰ کشور دیگر است. دو ماه پساز آن، این شرکت فعالیت خود را در قزاقستان آغاز کرد. همچنین، منابع رسمی برزیل تأیید کردهاند که این کشور علاوهبر SpaceSail، در حال مذاکره با Project Kuiper متعلق به بزوس و Telesat کانادا برای توسعه اینترنت ماهوارهای است.
فهرست مطالب
برتری استارلینک در مدار پایین زمین و نگرانیهای چین
به نقل از رویترز، از سال ۲۰۲۰ استارلینک بیش از مجموع تمام رقبا ماهوارههایی را به مدار پایین زمین (LEO) (در ارتفاع کمتر از ۲۰۰۰ کیلومتر) پرتاب کرده است. این ماهوارهها میتوانند داده را با بازدهی چشمگیر انتقال دهند و اینترنت پرسرعت را برای جوامع دورافتاده و کشتیهای دریایی و حتی عملیات نظامی فراهم میکنند.
این برتری پکن را نگران کرده است. براساس اسناد شرکتی و تحقیقات دانشگاهی، چین سرمایهگذاری گستردهای روی توسعه رقبای استارلینک انجام داده و در عین حال، تحقیقات نظامی درزمینه ردیابی و مدیریت منظومههای ماهوارهای را تأمین مالی میکند. طبق دادههای Jonathan McDowell، ستارهشناس برجسته، چین در سال گذشته ۲۶۳ ماهواره LEO به فضا پرتاب کرده است. این رقم بیشترین میزان در تاریخ پرتابهای این کشور محسوب میشود و شرکت مشاوره فناوری Analysys Mason آن را بررسی کرده است.

برنامههای جاهطلبانه چین در حوزه ماهوارههای LEO
تعداد کمی از رقبا در عرصه بینالمللی برنامههایی به گستردگی SpaceSail دارند. این شرکت که تحت کنترل دولت شهری شانگهای فعالیت میکند، قصد دارد در سال جاری ۶۴۸ ماهواره LEO را به مدار بفرستد و تا سال ۲۰۳۰ تعداد آنها را به ۱۵,۰۰۰ افزایش دهد. در مقام مقایسه، استارلینک درحالحاضر حدود ۷,۰۰۰ ماهواره در مدار دارد و تا پایان دهه، میخواهد تعداد آنها را به ۴۲,۰۰۰ برساند.
چین در حال اجرای پروژهای با عنوان Qianfan (هزار بادبان) است که اولین تلاش این کشور برای ایجاد منظومهای جهانی از ماهوارههای اینترنتی محسوب میشود. علاوهبر این، پکن در حال توسعه سه منظومه ماهوارهای دیگر و برنامهریزی برای پرتاب ۴۳,۰۰۰ ماهواره LEO در دهههای آینده است. همچنین، این کشور در حال سرمایهگذاری روی موشکهایی است که میتوانند چندین ماهواره را همزمان به فضا پرتاب کنند.

نگرانی غرب از سانسور اینترنتی چین
شتاب چین در توسعه اینترنت ماهوارهای نگرانیهایی را در میان سیاستگذاران غربی ایجاد کرده است. برخی از آنها هشدار دادهاند که پکن ممکن است از این فناوری برای گسترش نظام سانسور اینترنتی خود در کشورهای در حال توسعه استفاده کند.
تحلیلگران اندیشکده American Foreign Policy Council در گزارشی که در ماه فوریه منتشر شد، هشدار دادهاند که اگر واشنگتن بخواهد با نفوذ دیجیتالی چین مقابله کند، باید همکاریهای خود را با کشورهای جنوب جهانی افزایش دهد.
براساس این گزارش، منظومه Qianfan یکی از اجزای اصلی طرح کمربند و جاده چین محسوب میشود. این ابتکار ۱ تریلیون دلاری را شی جینپینگ رهبری میکند و کارشناسان از آن بهعنوان ابزاری برای گسترش نفوذ ژئوپلیتیکی چین انتقاد کردهاند.
وزارت تجارت و نهادهای تنظیمکننده مخابرات چین هنوز به درخواستها برای اظهارنظر پاسخ ندادهاند؛ اما وزارت خارجه چین در پاسخ به رویترز اعلام کرده است که پکن بهدنبال همکاریهای فضایی با سایر کشورها برای منافع مردم آنها است.
چین و تلاش برای کاهش شکاف فناوری فضایی
توسعه سریع استارلینک و نقش آن در جنگ اوکراین توجه محققان نظامی چین را به خود جلب کرده است. دانشگاه ملی دفاع چین در حال مطالعه تأثیر این فناوری بر برتری نظامی و توسعه شبکههای ماهوارهای رقیب است.
شرکت Hongqing Technology که در سال ۲۰۱۷ تأسیس شده و در حال توسعه منظومهای با ۱۰,۰۰۰ ماهواره است، در ماه جاری توانسته ۳۴۰ میلیون یوان سرمایه از نهادهای دولتی جذب کند. سال گذشته، SpaceSail نیز موفق شد ۶/۷ میلیارد یوان (۹۳۰ میلیون دلار) سرمایه از صندوق دولتی جذب کند که هدف آن ارتقای تواناییهای تولیدی چین است. براساس بررسیهای رویترز، چین در سال ۲۰۲۳ تعداد ۲,۴۴۹ پتنت در حوزه فناوری ماهوارههای LEO ثبت کرده است که در مقایسه با ۱۶۲ پتنت ثبتشده در سال ۲۰۱۹ افزایش چشمگیری یافته است.
استراتژی چین برای ردیابی و مهار استارلینک
برخی از تحقیقات چینی مستقیماً استارلینک را هدف قرار دادهاند. در یکی از درخواستهای ثبت اختراع که ارتش آزادیبخش چین ارائه داده، این سیستم برای شناسایی و ارتباطات نظامی حیاتی توصیف شده و تهدیدی برای امنیت شبکه و داده و عملیات نظامی قلمداد شده است.
همچنین، چین در حال توسعه ابزارهایی برای ردیابی و نظارت بر منظومه ماهوارهای استارلینک است. پژوهشگران چینی در مطالعهای الگوریتمی برای شناسایی و تعقیب منظومههای ماهوارهای معرفی کردهاند که از روش شکار نهنگهای گوژپشت الهام گرفته است. با تشدید رقابت در حوزه اینترنت ماهوارهای، تحلیلگران پیشبینی میکنند که این رقابت در دهه آینده به یکی از مشکلات ژئوپلیتیکی مهم جهان تبدیل شود.