دولت ترامپ در راستای سیاستهای مالی جدید، در حال بررسی طرحی برای کاهش ۵۰ درصدی بودجه علمی ناسا است.
به گزارش تکناک، این اقدام میتواند پیامدهای جدی برای برنامههای تحقیقاتی و اکتشافی این آژانس فضایی داشته باشد.
اگرچه دولت ترامپ هنوز درخواست رسمی بودجه خود را منتشر نکرده است، اما مقامات ارشد سازمانها در حال دریافت اطلاعات اولیه درباره اولویتهای بودجهای رئیسجمهور هستند. این برنامه شامل تغییرات اساسی در ساختار ناسا، از جمله انتقال بخشهایی از ستاد مرکزی این آژانس به مراکز میدانی در سراسر کشور است. با وجود این، مهمترین تغییر، کاهش چشمگیر بودجه برنامههای علمی این سازمان خواهد بود.
فهرست مطالب
کاهش بودجهای بیسابقه ناسا
چندین منبع نزدیک به این طرح اعلام کردهاند که بودجه بخش «مدیریت مأموریتهای علمی ناسا» امکان دارد تا ۵۰ درصد کاهش یابد. با وجود این، هنوز هیچ تصمیم نهایی اتخاذ نشده است و احتمال دارد در برخی سناریوها این کاهش کمتر باشد. هرچند، هدف اصلی این طرح، محدود کردن بودجه علمی ناسا است.
نیکولا فاکس، معاون مدیریت مأموریتهای علمی ناسا، روز پنجشنبه در نشست خبری درباره فرود بر ماه در هیوستون، در واکنش به این احتمال گفت: «ما هنوز اطلاعاتی درباره بودجه دریافت نکردهایم و برنامهریزی بر اساس شایعات و گمانهزنیها منطقی نیست. ما همچنان به انجام تحقیقات علمی ادامه میدهیم و از هر بودجهای که دریافت کنیم به بهترین شکل استفاده خواهیم کرد.»
پیامدهای گسترده برای برنامههای علمی ناسا
کارشناسان حوزه فضا نسبت به این کاهش احتمالی هشدار دادهاند. کیسی دریر، مدیر سیاست فضایی The Planetary Society، در این رابطه عنوان کرد: «اگر این کاهش بودجه اجرا شود، پیامدهای آن به اندازه یک رویداد انقراضی برای علوم فضایی و اکتشافات ایالات متحده خواهد بود. چنین کاهش ناگهانی و عظیمی در تاریخ ناسا بیسابقه است و میتواند باعث خاموش شدن بسیاری از مأموریتهای فعال، توقف تقریباً تمام پروژههای جدید و نابودی نیروی کار علمی کشور شود.»

برنامههای علمی ناسا در سالهای اخیر دستاوردهای مهمی را رقم زدهاند. مأموریتهایی مانند: پرواز Ingenuity بر مریخ، عبور New Horizons از کنار پلوتو، تصاویر تلسکوپ فضایی James Webb، کشف هزاران سیاره فراخورشیدی، بازگرداندن نمونههایی از سیارکها و دنبالهدارها و حضور مداوم کاوشگرهای رباتیک در مریخ، همگی توسط مدیریت علمی ناسا تأمین مالی شدهاند. اما با کاهش ۵۰ درصدی بودجه، بسیاری از این پروژهها متوقف میشوند.
حذف بودجه علوم زمین؟
طرح کاهش بودجه ناسا توسط راسل وت، مدیر دفتر مدیریت و بودجه کاخ سفید هدایت میشود. وی پیشتر در یک «بودجه سایه» که در Center for Renewing America منتشر شده بود، پیشنهاد کاهش ۵۰ درصدی در برنامههای علمی ناسا، همچنین حذف هزینههای مرتبط با تغییرات آبوهوایی را مطرح کرده بود.
با وجود این، کارشناسان یادآور شدهاند که ناسا مأموریت دارد تا دانش بشر را درباره جو زمین و فضا گسترش دهد. ماهوارههای ناسا نقش کلیدی در نظارت بر آبوهوا، تغییرات اقلیمی و الگوهای استفاده از زمین ایفا میکنند. حتی در صورت حذف کامل بودجه علوم زمین، کاهش ۵۰ درصدی همچنان به علوم سیارهای و سایر حوزههای تحقیقاتی آسیب جدی وارد خواهد کرد.
خطر عقبماندگی آمریکا در رقابت فضایی
دانشمندان هشدار دادهاند که ناسا ممکن است مجبور شود برخی از مأموریتهای تمدیدشده مانند: Voyager و Curiosity را متوقف کند و حتی مأموریتهایی مانند تلسکوپ فضایی Hubble نیز در معرض خطر باشند. احتمال دارد برخی از مأموریتهای در حال توسعه مانند کاوشگر Dragonfly برای قمر تایتان زحل و مأموریت NEO Surveyor برای شناسایی سیارکهای خطرناک حفظ شوند، اما شروع مأموریتهای جدید در این شرایط تقریباً غیرممکن خواهد بود.
علاوه بر این، کاهش بودجه علمی ناسا با سیاستهای دولت در زمینه تجاریسازی فضا نیز در تضاد است. در حالی که کاخ سفید به دنبال افزایش همکاریهای ناسا با بخش خصوصی است، کاهش بودجه در حوزهای که کمترین ظرفیت برای استفاده از خدمات خصوصی را دارد، چالشبرانگیز خواهد بود.
کیسی دریر در این رابطه گفت: «هیچ گزینه تجاری یا خصوصی برای انجام تحقیقات فضایی اکتشافی وجود ندارد. هیچ شرکت یا فردی قادر به انجام مأموریتهایی مانند: Europa Clipper، James Webb Space Telescope یا Parker Solar Probe به طور مستقل نیست. این مأموریتها فقط از طریق یک آژانس فضایی عمومی امکانپذیر هستند.»
کارشناسان نگران هستند که چنین کاهش بودجهای، زمینه را برای پیشروی چین در اکتشافات فضایی فراهم کند. این کشور سال گذشته یک برنامه بلندمدت برای رقابت و حتی پیشی گرفتن از ناسا و ایالات متحده ارائه داد.
سرنوشت کاهش بودجه علمی ناسا در دستان کنگره
با وجود این، طرح پیشنهادی رئیسجمهور برای بودجه ناسا تنها نقطه شروع مذاکرات با کنگره است. اگرچه رئیسجمهور اولویتهای بودجه را تعیین میکند، اما این کنگره است که میزان بودجه نهایی را تعیین مینماید.
تاکنون، کنگره ایالات متحده مخالفت چندانی با سیاستهای ترامپ نشان نداده است. علاوه بر این، بسیاری از مراکز تحقیقاتی ناسا در ایالتهایی با گرایش دموکرات مانند: کالیفرنیا، مریلند و نیویورک قرار دارند که در کنگره فعلی از نفوذ چندانی برخوردار نیستند.
در هفتههای آینده، مشخص خواهد شد که آیا این کاهش بودجه تصویب میشود، یا ناسا میتواند منابع مالی خود را حفظ کند. اما در هر صورت، این تصمیمات تأثیرات عمیقی بر آینده برنامههای علمی و اکتشافی آمریکا در فضا خواهد داشت.