پژوهشگران دانشگاه پزشکی وین روشی جدید برای درمان پسوریازیس کشف کرده‌اند.
به گزارش تکناک، این محققان در مطالعه‌‌ای جدید عامل متابولیکی را شناسایی کرده‌اند که در اختلال عملکرد سیستم ایمنی بیماران مبتلا به پسوریازیس نقش دارد.
این یافته جدید که در مجله Immunity منتشر شده است، می‌تواند باعث توسعه روش‌های درمانی جدید برای این بیماری و سایر شرایط التهابی شود.
فهرست مطالب
اختلال در تنظیم ایمنی؛ چرا پسوریازیس مزمن است؟
سیستم ایمنی بدن در شرایط طبیعی مانند یک تیم امنیتی عمل می‌کند. تهدیدها را شناسایی می‌نماید، واکنش دفاعی نشان می‌دهد و پس از رفع خطر، فعالیت خود را متوقف می‌کند. در این میان، سلول‌های تنظیمی T (Treg cells) نقش ناظران سیستم ایمنی را دارند و مانع از واکنش‌های ایمنی بیش از حد می‌شوند. با وجود این، در بیماری‌های مزمن پوستی مانند پسوریازیس، این تعادل از بین می‌رود و التهاب مداوم ایجاد می‌شود.
پژوهشگران در این مطالعه دریافتند که آنزیم SSAT1 عاملی کلیدی در این اختلال است. این آنزیم در بیماران مبتلا به پسوریازیس بیش از حد تولید می‌شود و با تأثیر بر سلول‌های تنظیمی T، تغییر عملکرد آنها را به دنبال دارد.
این سلول‌ها که در حالت طبیعی وظیفه کاهش التهاب را بر عهده دارند، در اثر افزایش SSAT1 به سلول‌های التهابی تبدیل می‌شوند و با تولید سیگنال‌هایی، التهاب را تشدید می‌کند.
گئورگ استاری، سرپرست این پژوهش، در این باره توضیح داد:
«ما نشان دادیم که از بین رفتن عملکرد ضدالتهابی سلول‌های تنظیمی T به دلیل اختلال در متابولیسم سلولی رخ می‌دهد.»
نقش آنزیم SSAT1 در تغییر عملکرد سلول‌های ایمنی
پژوهشگران دریافتند که SSAT1 بخشی از مسیر متابولیکی پلی‌آمین است؛ فرایندی که در عملکرد و بقای سلولی نقش اساسی دارد. این آنزیم وظیفه تجزیه پلی‌آمین‌ها را بر عهده دارد، اما در بیماران مبتلا به پسوریازیس، میزان آن بیش از حد افزایش می‌یابد. این مسئله باعث کاهش مولکول‌های پلی‌آمین می‌شود و در نتیجه، سلول‌های تنظیمی T از نقش محافظتی خود خارج و به منبع التهاب تبدیل می‌شوند.
یکی از نتایج این تغییر، افزایش تولید IL-17A است، پروتئینی که به شدت با بیماری‌های التهابی پوستی مانند پسوریازیس مرتبط است. این فرایند را می‌توان به وضعیتی تشبیه کرد که در آن، نیروهای پلیس به جای کنترل یک شورش، خود به آن ملحق شوند.
آزمایش داروی جدید برای مهار التهاب
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که این اختلال بیشتر در سلول‌های تنظیمی T پوست رخ می‌دهد و در سایر اندام‌ها اتفاق نمی‌افتد. این تغییرات با نوع خاصی از التهاب، موسوم به TH17 مرتبط است، که در پسوریازیس نقش اساسی دارد.
علاوه بر این، پژوهشگران دریافتند که کراتینوسیت‌ها، سلول‌های اصلی لایه بیرونی پوست نیز در این فرایند نقش دارند. این سلول‌ها در شرایط التهابی، پروتئینی به نام 4-1BBL را روی سطح خود نمایش می‌دهند، که با گیرنده 4-1BB در سلول‌های تنظیمی T تعامل می‌کند و تولید SSAT1 را افزایش می‌دهد. این مکانیسم، عملکرد طبیعی سلول‌های تنظیمی T را مختل می‌کند و باعث تشدید التهاب می‌شود.
با توجه به نقش کلیدی SSAT1 در این فرایند، پژوهشگران تلاش کردند تا آن را مهار کنند. آنها با استفاده از آزمایش‌های آزمایشگاهی روی سلول‌های پوستی انسان و مدل موشی پسوریازیس، دریافتند که دارویی به نام دیمینازن استوریت (DA) می‌تواند این آنزیم را مهار کند و عملکرد طبیعی سلول‌های تنظیمی T را بازگرداند.
ترزا نویویرث، یکی از پژوهشگران این مطالعه، در این باره گفت: «موش‌هایی که با این دارو تحت درمان قرار گرفتند، تعداد بیشتری از سلول‌های تنظیمی T داشتند و التهاب آنها به طور چشمگیری کاهش یافت.»
چشم‌انداز آینده؛ درمانی فراتر از پسوریازیس
اگرچه DA در حال حاضر در دام‌پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای مصرف انسانی مناسب نیست، اما این پژوهش مسیر را برای توسعه داروهای جدید و ایمن‌تر که بتوانند SSAT1 را مهار نمایند، هموار می‌کند.
علاوه بر پسوریازیس، این پژوهش نشان داد که مکانیزم اختلال عملکرد سلول‌های تنظیمی T ممکن است در سایر بیماری‌های التهابی نیز نقش داشته باشد. دانشمندان دریافتند که بیماران مبتلا به درماتیت آتوپیک (اگزما) نیز دچار تغییرات مشابهی در سلول‌های تنظیمی T خود هستند. این یافته‌ها نشان می‌دهد که SSAT1 می‌تواند عامل مشترکی در انواع مختلف التهاب‌های پوستی باشد.
علاوه بر این، پژوهشگران به ارتباط احتمالی این اختلال با پیری اشاره کردند. افزایش سن با التهاب مزمن خفیفی همراه است که به آن “inflammaging” گفته می‌شود. این نوع التهاب با اختلال در تنظیم سیستم ایمنی و تغییر در متابولیسم پلی‌آمین‌ها مرتبط است. پژوهشگران احتمال می‌دهند که SSAT1 در این فرایند نیز نقش داشته باشد و بتواند در بیماری‌های التهابی مرتبط با افزایش سن تأثیرگذار باشد.
گئورگ استاری در پایان تأکید کرد:
«از آنجا که بسیاری از بیماری‌های مزمن خودایمنی و التهابی با اختلال در تنظیم ایمنی مرتبط هستند، یافته‌های ما می‌توانند به توسعه درمان‌های جدید برای بیماری‌هایی مانند: التهاب روده و آرتریت روماتوئید نیز کمک کنند.»
این پژوهش امید تازه‌ای را برای درمان بیماری‌های التهابی مزمن ایجاد کرده است و گامی مهم در جهت درک بهتر نقش متابولیسم در تنظیم سیستم ایمنی به حساب می‌آید.
