استفاده آنتروپیک از آثار دارای حق کپی‌رایت، فعلاً قانونی است

در یکی از نخستین احکام حقوقی مهم درباره آموزش هوش مصنوعی با استفاده از آثار دارای حق‌ نشر، قاضی فدرال ایالات متحده آمریکا بخشی از اقدامات شرکت آنتروپیک را «استفاده منصفانه» تشخیص داد؛ با این حال، نویسندگان شاکی همچنان امکان پیگیری قانونی بابت «دزدی ادبی» را دارند.

به گزارش تک ناک،  در جریان یک دعوای حقوقی گروهی که توسط شماری از نویسندگان علیه شرکت هوش مصنوعی آنتروپیک مطرح شده بود، قاضی ارشد منطقه‌ای، ویلیام آلساپ، از دادگاه ناحیه شمالی کالیفرنیا، رأیی صادر کرد که نتیجه‌ای دوگانه برای آنتروپیک در پی داشت. از یک سو، قاضی اعلام کرد آموزش مدل‌های هوش مصنوعی این شرکت با استفاده از آثار دارای کپی‌رایت، تحت عنوان «استفاده منصفانه» (Fair Use) قابل قبول است.

مسئله استفاده از آثار تحت حمایت کپی‌رایت برای توسعه مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) به یکی از پیچیده‌ترین چالش‌های حقوقی عصر حاضر تبدیل شده است؛ چرا که خالقان آثار در تلاش‌اند تا از حقوق خود محافظت کنند، در حالی که شرکت‌های فناوری به دنبال راه‌هایی برای دسترسی به منابع بیشتر آموزشی، حتی از طریق حفره‌های قانونی، هستند.

رأی آلساپ یکی از نخستین احکامی است که می‌تواند بنیانی برای شکل‌گیری رویه‌های حقوقی در حوزه فعالیت ابزارهای هوش مصنوعی باشد. طبق قانون کپی‌رایت، استفاده از یک اثر می‌تواند «منصفانه» تلقی شود اگر خروجی حاصل «تبدیلی» (transformative) باشد؛ یعنی به گونه‌ای متفاوت از اثر اصلی استفاده شود و جایگزین آن نباشد.

قاضی آلساپ در این‌باره نوشت: «تکنولوژی مورد بحث، از جمله متحول‌کننده‌ترین فناوری‌هایی است که بسیاری از ما در طول عمر خود خواهیم دید.»

با این حال، علیرغم آنکه دادگاه استفاده از آثار در آموزش مدل را در چارچوب استفاده منصفانه قرار داد، نویسندگان همچنان این اختیار را دارند که آنتروپیک را بابت نقض حقوق مالکیت ادبی تحت پیگرد قرار دهند.

آلساپ در رأی خود اشاره کرده است: «آنتروپیک بیش از هفت میلیون نسخه دزدی‌شده از کتاب‌ها را دانلود کرده، هیچ مبلغی پرداخت نکرده و این نسخه‌های غیرقانونی را حتی پس از آنکه تصمیم گرفت از آن‌ها برای آموزش استفاده نکند، همچنان در کتابخانه خود نگه داشته است.» وی افزود: «نویسندگان مدعی‌اند که آنتروپیک باید بابت نگهداری این نسخه‌های دزدی‌شده در کتابخانه‌اش هزینه پرداخت می‌کرد. این حکم با نظر آن‌ها موافق است.»