استفاده طولانیمدت از از داروهای رایج ضدکولینرژیکها (Anticholinergic drugs) که برای درمان افسردگی، آلرژی، پارکینسون و اختلالات مثانه تجویز میشوند، ممکن است روند پیری جسمی و ضعف حرکتی را در سالمندان تسریع کند.
به گزارش تکناک، این یافته، نگرانیهای قبلی درباره تأثیر منفی این داروها بر عملکرد مغزی و افزایش خطر ابتلا به زوال عقل را گسترش میدهد و حالا اثرات جسمی آن نیز زیر ذرهبین قرار گرفته است.
شاید نام این داروها برای شما آشنا نباشد، اما بسیاری از ما به طور مرتب با آنها سر و کار داریم. برخی از این داروها عبارتانداز:
- دیفنهیدرامین (Benadryl): برای تسکین علائم سرماخوردگی و آلرژی
- پرومتازین (Phenergan): برای تهوع، حساسیتها و بیماری حرکت
- اکسیبوتینین (Ditropan): برای کنترل تکرر ادرار
- داروهای پارکینسون و خوابآورها

داروهای ضدکولینرژیکها با کاهش فعالیت انتقالدهنده عصبی استیلکولین عمل میکنند. استیلکولین نقش مهمی در حافظه، تمرکز و کنترل عضلات دارد؛ بنابراین مهار آن میتواند عوارضی چون خوابآلودگی، گیجی، ضعف و سرگیجه ایجاد کند، که در بلندمدت ممکن است باعث مشکلات حرکتی و مغزی مزمن شود.
فهرست مطالب
مطالعهای طولانیمدت روی هزاران سالمند
پژوهشگران مؤسسه تحقیقاتی سلامت و پزشکی استرالیای جنوبی (SAHMRI) و دانشگاه واشنگتن، دادههای ۴۲۸۳ سالمند را بررسی کردند، که بین سالهای ۱۹۹۴ تا ۲۰۲۰ در مطالعهای تحت عنوان Adult Changes in Thought شرکت کرده بودند.
در این مطالعه که میانگین سنی شرکتکنندگان در آغاز آن ۷۴.۳ سال بود و حدود ۸ سال پیگیری شد، محققان دریافتند:
- افرادی که طی یک دهه، بیشتر از ۱۰۹۶ دوز روزانه از داروهای ضدکولینرژیک مصرف کرده بودند، کاهش قابل توجهی در سرعت راه رفتن (gait speed) داشتند.
- این کاهش بیشتر در افرادی مشاهده شد که در چهار سال پایانی مطالعه، همچنان از این داروها استفاده میکردند.
- هرچند قدرت در گرفتن اشیا (grip strength) در مجموع تفاوت چشمگیری نداشت، اما افرادی که مصرف بالایی در شش سال پایانی داشتند، بیشتر در معرض ضعف در این مورد بودند.
کاهش حرکتی در اثر مصرف داروهای ضدکولینرژیکها
مصرف زیاد داروهای ضدکولینرژیک در دوره سالمندی، میتواند با کندی در راه رفتن و ضعف فیزیکی همراه شود، حتی اگر قدرت عضلات دست تحتتأثیر قرار نگیرد. این یافتهها، شواهد قبلی در مورد تأثیر منفی این داروها بر حافظه و مغز را تقویت میکند.

توصیه پژوهشگران به سالمندان و پزشکان
پژوهشگران نمیگویند که همه سالمندان باید به سرعت مصرف این داروها را قطع کنند، چرا که در درمان بسیاری از بیماریها بسیار مؤثر هستند. اما تاکید دارند که داروهای ضدکولینرژیک با عوارض متعددی در سالمندان همراه هستند؛ بنابراین لازم است پزشکان از تجویز آنها در صورت امکان پرهیز کنند، کمترین دوز مؤثر را تجویز نمایند و به طور منظم وضعیت بیمار را برای کاهش یا قطع دارو (de-prescribing) بازبینی کنند.
با توجه به نتایج این تحقیق، مصرف طولانیمدت داروهای ضدکولینرژیک در سالمندان باید با دقت و آگاهی بیشتری انجام شود. اگرچه این داروها در کنترل علائم مختلف مؤثر هستند، اما باید بین مزایا و خطرات بالقوه آنها، بهویژه در سنین بالا، تعادل برقرار شود.