ماهواره پیشرفته NISAR که مجهز به سامانه‌ای نوین برای ترسیم نمای سه‌بعدی و دقیق از سطح زمین است، از پایگاه فضایی «ساتیش داوان» در سریهاریکوتای هند با موفقیت به فضا پرتاب شد.
به گزارش تکناک، این مأموریت، نتیجه بیش از یک دهه همکاری علمی میان ناسا (NASA) و سازمان پژوهش‌های فضایی هند (ISRO) است و به عنوان نقطه عطفی در روابط فضایی غیرنظامی ایالات متحده و هند شناخته می‌شود، که در سال جاری توسط دونالد ترامپ و نارندرا مودی برجسته شد.
ماهواره NISAR با استفاده از راکت GSLV سازمان ISRO به مدار خورشیدهمگام قطبی با ارتفاع ۷۴۷ کیلومتر پرتاب شد. بیست دقیقه پس از پرتاب، ایستگاه‌های زمینی ایسرو موفق به برقراری ارتباط با ماهواره شدند و عملکرد صحیح آن را تأیید کردند.
مدار خورشیدهمگام یا مدار خورشیدآهنگ یک نوع مدار قطبی به مرکزیت زمین (یا سیارات دیگر) است، که همواره نسبت به زمین (سیاره میزبان) در یک ساعت خاص قرار دارد.
ماهواره NISAR با بهره‌گیری از دو سامانه راداری باند L و باند S، قادر است کوچک‌ترین جابه‌جایی‌ها در سطح خشکی‌ها، مناطق یخ‌زده و جنگل‌ها را با دقتی در حد سانتی‌متر رصد کند. این اطلاعات می‌تواند در حوزه‌های حیاتی مانند: پیش‌بینی زلزله، بررسی رانش زمین، فوران آتشفشان، مدیریت کشاورزی، حفاظت از منابع طبیعی و واکنش به بلایای طبیعی بسیار مؤثر باشد.
نیکی فاکس، معاون مدیر بخش علوم ناسا گفت: «داده‌های NISAR در لحظات بحرانی، سلامت انسان‌ها و زیرساخت‌های حیاتی را تضمین خواهد کرد و منافع آن برای همه مردم کره زمین ملموس خواهد بود.»
وی نارایانان، رئیس سازمان ایسرو، با اعلام موفقیت‌آمیز بودن عملیات پرتاب، تأکید کرد که این نخستین مأموریت راکت GSLV به مدار خورشیدهمگام قطبی می‌باشد و نقطه عطفی در تحقق اهداف علمی بزرگ این پروژه به حساب می‌آید.
وی تصریح کرد: «توانایی خارق‌العاده رادارهای این مأموریت، امکان مطالعه سطح پویا و متغیر زمین را با جزئیاتی بی‌نظیر فراهم می‌کند.»
برخلاف ماهواره‌های نوری که عملکرد آنها محدود به شرایط جوی و روشنایی است، ماهواره NISAR با فناوری رادار روزنه مصنوعی می‌تواند سطح زمین را حتی در شب و هنگام طوفان مشاهده کند. این ماهواره نخستین نمونه در نوع خود است که دو رادار مستقل با باندهای مختلف را به‌صورت هم‌زمان در مدار حمل می‌کند.
رادار باند L، که توسط آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (JPL) توسعه یافته است، در اندازه‌گیری رطوبت خاک و تغییرات توده‌ای جنگل‌ها تخصص دارد. رادار باند S نیز که توسط مرکز کاربردهای فضایی ایسرو در احمدآباد ساخته شده است، برای نظارت بر زمین‌های کشاورزی، مراتع و جابه‌جایی زیرساخت‌ها به‌کار می‌رود.
ماهواره NISAR در هفته‌های آینده، وارد فاز راه‌اندازی ۹۰ روزه خواهد شد و آنتن راداری عظیم ۱۲ متری خود را باز خواهد کرد. این آنتن، نقش کلیدی در ارسال و دریافت امواج مایکروویو از سطح زمین دارد. با تکرار عبور ماهواره از یک نقطه خاص هر ۱۲ روز، دانشمندان قادر خواهند بود تغییرات پیوسته سطح زمین را با دقت بی‌نظیر تحلیل کنند.
در این مأموریت مشترک، ناسا مسئولیت فراهم‌سازی تجهیزات باند L، آنتن بازتابی، بازوی تاشو، سامانه‌های مخابراتی، گیرنده‌های GPS و سامانه ثبت داده‌ها را بر عهده داشته است. در مقابل، ایسرو وظیفه توسعه رادار باند S، پردازش داده‌ها و الگوریتم‌های علمی مأموریت را بر عهده گرفته است.
خدمات پرتاب توسط مرکز فضایی «ویکرام ساربهای»، عملیات ماهواره‌ای توسط شبکه فرماندهی و رهگیری ایسرو و توزیع داده‌های عملیاتی از طریق مرکز سنجش از دور ملی در حیدرآباد انجام می‌شود.
دیو گالاگر، مدیر JPL در پایان بیان کرد: «داده‌های این مأموریت جهانی است، اما کاربرد آن محلی خواهد بود. از کشاورزان در هند گرفته تا امدادگران در آمریکا، همگی می‌توانند با تکیه بر اطلاعات دقیق NISAR برای آینده‌ای پایدارتر برنامه‌ریزی کنند.»
ماهواره NISAR نه‌تنها نماد همکاری علمی بین‌المللی، بلکه ابزار قدرتمندی برای درک بهتر پویایی زمین در عصر تغییرات اقلیمی و فجایع طبیعی است.
