دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، از برنامه‌ای بلندپروازانه برای ارتقای گسترده جنگنده رادارگریز F-22 Raptor خبر داده است که به ساخت F-22 سوپر می‌انجامد.
به گزارش تکناک، این طرح برخلاف برنامه‌های قبلی که برای بازنشستگی زودهنگام این جنگنده افسانه‌ای بوده، اکنون با تأیید رسمی نیروی هوایی آمریکا، وارد فاز اجرایی شده است.
نیروی هوایی در بودجه پیشنهادی سال مالی ۲۰۲۶، بیش از ۹۰ میلیون دلار برای برنامه‌ای تحت عنوان «قابلیت ادامه خدمت» یا Viability جنگنده F-22 درخواست کرده است، که هدف آن حفظ جایگاه این جنگنده در میدان نبرد آینده خواهد بود.
دونالد ترامپ در جریان دیداری با رهبران تجاری در کشور قطر، با اشاره به زیبایی منحصربه‌فرد این جنگنده، اعلام کرده که «قرار است یک F-22 سوپر بسازیم». به نقل از Business Insider، رئیس‌جمهور آمریکا، طراحی F-22 را بی‌نظیر توصیف کرده و چین را به تقلید از این طراحی متهم کرده، اما تأکید کرده است که «آنها هرگز نخواهند توانست موتورهای ما را کپی کنند». اگرچه ترامپ به طور مشخص جزئیات این ارتقاها را توضیح نداده است، اما اسناد جدید نشان می‌دهند که نیروی هوایی در حال پیشبرد چه اقداماتی برای توسعه نسخه‌ای پیشرفته‌تر از F-22 است.
بر اساس گزارش رسانه The War Zone، نیروی هوایی در لایحه بودجه سال ۲۰۲۶، مجموعه‌ای از ارتقاها را برای حفظ کارایی و توان عملیاتی این جنگنده در برابر تهدیدات نوظهور پیشنهاد کرده است. این ارتقاها شامل بهبود سامانه‌های پنهانکاری، افزایش توان راداری، ارتقای سامانه جنگ الکترونیک، همچنین نصب سامانه دفاعی مادون‌قرمز (IRDS) خواهند بود؛ سیستمی که شرکت لاکهید مارتین اوایل امسال از آن رونمایی کرده بود.
در کنار این موارد، تجهیزاتی نظیر حسگرهای جست‌وجو و رهگیری مادون‌قرمز (IRST) و مخازن سوخت بردبلند پنهانکار نیز در دست توسعه قرار دارند، اگرچه هنوز در فهرست بودجه جدید گنجانده نشده‌اند.
نیروی هوایی آمریکا در حال حاضر ۱۸۵ فروند جنگنده F-22 در اختیار دارد، که از این میان تنها ۱۴۳ فروند برای عملیات‌های رزمی کدگذاری شده‌اند و تعداد باقی‌مانده در امور آموزشی، آزمایش و ارزیابی مورد استفاده قرار می‌گیرند و بخش قابل توجهی از کل ناوگان نیز همواره در حال تعمیر و نگهداری است. با وجود این محدودیت‌ها، این جنگنده همچنان از توان رزمی بالایی برخوردار بوده است و در مأموریت‌های گوناگون بسیار پرتقاضا محسوب می‌شود.
در اسناد بودجه‌ای نیروی هوایی که در گزارش The War Zone مورد اشاره قرار گرفته، تعریف دقیقی از مفهوم Viability ارائه شده است. در این اسناد آمده است: «Viability به‌معنای خریدهای سخت‌افزاری و ارتقاهای نرم‌افزاری آینده در حوزه‌هایی مانند: مدیریت امضای راداری پنهانکار (Low Observable)، رابط خلبان و هواپیما (PVI)، سامانه‌های پادکار، کلاه ایمنی پیشرفته، ارتقاهای رمزنگاری، رادار روزنه ترکیبی پویا (SAR)، امنیت سایبری، سامانه دفاع مادون‌قرمز و ارتقای جنگ الکترونیک جهت مقابله با تهدیدات نوظهور در این حوزه است.»
همچنین قرار است فناوری‌های جدیدی در حوزه آگاهی محیطی و اثربخشی مأموریتی به این جنگنده افزوده شود تا توانمندی آن در عملیات‌های مشترک نیز بهبود یابد.
با توجه به ثبت رسمی این درخواست در بودجه، پرسشی که مطرح می‌شود این است که آیا این ارتقاها به طور کامل اجرایی خواهند شد یا خیر. با وجود این، به‌نظر می‌رسد که این طرح از حمایت صریح رئیس‌جمهور ایالات متحده برخوردار است؛ موضوعی که قطعاً در فرایند تخصیص منابع و تصویب طرح‌ها تأثیرگذار خواهد بود.
این چرخش در سیاست نظامی آمریکا تنها چهار سال پس از آن رخ می‌دهد که ژنرال Charles Q. Brown، رئیس وقت ستاد نیروی هوایی آمریکا در دوران بایدن، در سال ۲۰۲۱ اعلام کرده بود که جنگنده F-22 جایی در برنامه بلندمدت نیروی هوایی نخواهد داشت. به گفته او، هدف نهایی کاهش ناوگان جنگنده‌ها از هفت به چهار ناوگان بود و در این میان، قرار بود جنگنده جدید NGAD، که اکنون با نام F-47 شناخته می‌شود، جای F-22 را در ترکیب عملیاتی بگیرد.
ژنرال Brown در همان مصاحبه گفته بود: «من به‌دنبال مجموعه‌ای از گزینه‌ها هستم، چرا که فرضیات و واقعیت‌ها در مورد تهدیدات با گذر زمان تغییر خواهند کرد. اما می‌خواهم نیروی هوایی را در مسیر مشخصی قرار دهم؛ به این دلیل که اکنون هفت ناوگان داریم و هدف من رسیدن به چهار ناوگان است.»
اکنون با چرخش آشکار در سیاست‌های دفاعی، به‌نظر می‌رسد که F-22 نه‌تنها بازنشسته نخواهد شد، بلکه با تجهیزاتی نوین و توانمندی‌های پیشرفته‌تر، برای ایفای نقش در نسل آینده نبردهای هوایی آماده خواهد شد.
