اختلال تماس واتساپ و تلگرام در روسیه کاربران را با محدودیتهای ارتباطی روبهرو و نگرانیهایی درباره آزادی اطلاعات ایجاد کرده است.
به گزارش تکناک، مقامهای روسیه در اقدامی بحثبرانگیز، خدمات تماس صوتیوتصویری پیامرسانهای واتساپ و تلگرام را مختل و همزمان «مکس»، برنامه جدید مورد حمایت کرملین را تبلیغ کردند. سازمان Roskomnadzor (سرویس فدرال نظارت بر ارتباطات، فناوری اطلاعات و رسانههای جمعی روسیه) اقداماتی را برای محدودکردن بخشی از تماسهای انجامشده ازطریق واتساپ و تلگرام در سراسر کشور انجام داده است.
هدف این محدودیتها مقابله با کلاهبردارانی اعلام شد که از این پیامرسانها برای اخاذی یا جذب شهروندان روسیه بهمنظور خرابکاری و فعالیتهای تروریستی استفاده میکنند. Roskomnadzor تأکید کرد که مالکان این برنامهها بارها درخواستهای رسمی برای مقابله با این سوءاستفادهها را نادیده گرفتهاند.
گزارشها نشان میدهد که محدودیتها چند روز پیشاز اعلام رسمی آغاز شده بود. در ۱۰ آگوست، خبرنگار Ksenia Sobchak گزارش داد که چهار اپراتور بزرگ تلفن همراه روسیه، MTS و Beeline و MegaFon و Tele2، پیشنهادی به دولت ارائه کردهاند تا تماس صوتی در واتساپ و تلگرام و دیگر پیامرسانهای خارجی مسدود شود. رسانه حامی دولت RBC گزارش داد که چنین پیشنهادی از ماه می نیز مطرح شده است؛ هرچند اپراتورها یا Rostelecom آن را رسماً تأیید نکردهاند.
به نقل از Theins، از روز بعد، کاربران در مناطق مختلف روسیه با اختلال در تماسهای صوتیوتصویری روبهرو شدند. پروژه نظارت اینترنتی NA Svyazi اعلام کرد که براساس درخواستهای پشتیبانی و دادههای عمومی از ۱۱ تا ۱۲ آگوست، این اختلال دستکم ۲۷ منطقه روسیه را تحتتأثیر قرار داده است. مسکو بیشترین سهم شکایات (۵۱ درصد) را داشته است و پساز آن سنپترزبورگ (۱۰ درصد) و منطقه کراسنودار (۴ درصد) و منطقه چلیابینسک (۴ درصد) قرار گرفتند.

با وجود کندی ترافیک تماسهای صوتیوتصویری در واتساپ و تلگرام، سایر پیامرسانها مانند Imo.im که از تماس VoIP استفاده میکنند، همچنان بدون مشکل کار میکنند. این موضوع نشاندهنده مسدودسازی گزینشی یا کاهش سرعت تماسها در برخی برنامههاست. همچنین، کاربران گزارش دادهاند که این اختلال فقط در زمان استفاده از اپراتورهای تلفنهمراه یا ارائهدهندگان اینترنت روسیه رخ میدهد و استفاده از پروکسی یا VPN مشکل را برطرف میکند.
تحلیلگران معتقدند که این اقدامات برای تشویق کاربران به استفاده از پیامرسان ملی مکس انجام شده است؛ برنامهای که شرکت VK در اوایل ژوئن معرفی کرد. تبلیغات گستردهای برای تأکید بر قابلیت اطمینان مکس انجام شده است و مقامها اعلام کردهاند که این برنامه در «فهرست سفید» وبسایتها و اپلیکیشنهایی قرار خواهد گرفت که در زمان قطعی اینترنت همچنان در دسترس هستند.
برخلاف واتساپ و تلگرام که از رمزگذاری سرتاسری بهره میبرند، مکس از ابتدا بهگونهای طراحی شده است که دادههای کاربران در دسترس نهادهای امنیتی روسیه و حتی طرفهای ثالث نامشخص قرار بگیرد. بخش روابطعمومی تلگرام اعلام کرده است که اختلالها ناشی از مشکل در خود برنامه نیست و مشکلات اتصال کاربران ارتباطی با خطاهای داخلی تلگرام ندارد. این اقدامات دولت روسیه انتقادات گستردهای را بهدنبال داشته و نگرانیهایی درباره نقض حق دسترسی به اطلاعات و آزادی ارتباطات ایجاد کرده است.