گوگل ژاپن بار دیگر با طرحی عجیب و خلاقانه از تیم Gboard توجه همگان را جلب کرده که کیبورد چرخشی با نام Gboard Dial Edition است.
به گزارش تکناک، مهندسان و طراحان این تیم که روی کیبورد نرم‌افزاری گوگل کار می‌کنند، به سراغ ساخت یک کیبورد فیزیکی رفته‌اند که هیچ شباهتی به مدل‌های مرسوم ندارد.
این کیبورد به‌جای دکمه‌های سنتی، از صفحه‌های چرخان برای تایپ استفاده می‌کند. این پروژه در واقع ادامه سنت سالانه تیم Gboard ژاپن است، که هر سال در ماه اکتبر طرحی عجیب از یک کیبورد فیزیکی منتشر می‌کند تا نشان دهد توانایی‌های آن فراتر از نرم‌افزار است.
در این طرح تازه، اعضای تیم گوگل با الهام از تلفن‌های قدیمی چرخشی، کیبوردی ساخته‌اند که ورودی‌ها را نه از طریق فشار دکمه‌ها، بلکه از طریق چرخاندن حلقه‌هایی هم‌مرکز دریافت می‌کند. به گفته طراحان، این نوع ورودی قرار است «تجربه‌ای آرام‌تر و تأمل‌برانگیزتر» در تایپ ایجاد کند و برخلاف فشردن سریع دکمه‌ها، کاربران را به تعامل دقیق‌تر با حروف و کلمات ترغیب نماید. این تیم در وب‌سایت رسمی خود توضیح داده است که هدف از ساخت چنین نمونه‌هایی، نشان دادن جنبه‌های خلاقانه و نامعمول طراحی در حوزه ورودی کاربر است و به دنبال عرضه تجاری یک محصول واقعی نیست.
تیم Gboard ژاپن طی سال‌های گذشته نیز پروژه‌های مشابهی معرفی کرده بود. آنها در سال ۲۰۲۴، کیبوردی طراحی کردند که بر اساس نوار موبیوس (Möbius strip) ساخته شده بود؛ صفحه‌ای بی‌انتها که مفهومی از پیوستگی تایپ را نمایش می‌داد. پیش‌تر نیز طرح‌هایی مانند قاشق خم‌شونده با کنترل فشار آنالوگ، کیبورد مورس تک‌کلیدی، همچنین خط‌کشی تایپی برای کاربران با تمرکز شدید بر محور افقی منتشر شده بود. با وجود عجیب بودن این طرح‌ها، بسیاری از آنها از سوی جامعه علاقه‌مندان سخت‌افزار مورد استقبال قرار گرفت و نسخه‌های بازسازی‌شده آنها توسط سازندگان مستقل ساخته شد.
اما در مقایسه با طرح‌های گذشته، کیبورد چرخشی Gboard Dial Edition حتی برای معیارهای خلاقانه گوگل نیز متفاوت است. در این مدل، حروف و نشانه‌ها روی حلقه‌های چرخانی قرار دارند که با چرخاندن آنها می‌توان کاراکتر مورد نظر را انتخاب کرد. حلقه اصلی برای حروف QWERTY استفاده می‌شود و حلقه‌های دیگر برای کلیدهای مهم مانند: فاصله، اعداد یا نشانه‌های نگارشی طراحی شده‌اند. استفاده از چند حلقه جداگانه به کاربران اجازه می‌دهد که در عین حال چندین ورودی را به صورت موازی انجام دهند و از این طریق سرعت تایپ را افزایش دهند.
تیم گوگل ژاپن برای دفاع از این طراحی غیرمعمول، چند مزیت جالب مطرح کرده است. آنها بیان کردند که این مدل احتمال آسیب‌های ناشی از تکرار حرکت (RSI) را کاهش می‌دهد، چرا که به‌جای فشار دادن مداوم کلیدها، فقط نیاز به چرخاندن نرم دکمه‌ها وجود دارد. همچنین صدای چرخش و بازگشت آرام دکمه‌ها به موقعیت اولیه، حس نوستالژی و آرامش ایجاد می‌کند، که یادآور تلفن‌های کلاسیک چرخشی است. به باور طراحان، این نوع ورودی به‌دلیل نیاز به دقت بیشتر، احتمال بروز اشتباه تایپی را کاهش می‌دهد و تایپ را به فرایندی تأمل‌برانگیزتر تبدیل می‌کند.
در کنار ویژگی‌های عملکردی، طراحی ظاهری این کیبورد نیز جذاب است. گوگل ژاپن چند نمونه رنگی از آن را نمایش داده است؛ از مدل‌های ساده با رنگ‌های اولیه و دکمه‌های سفید گرفته تا نسخه‌هایی با روکش پارچه‌ای که با دکور خانه هماهنگی بیشتری دارند. این نشان می‌دهد که هرچند کیبورد چرخشی Gboard نمایشی است، اما با دقت و توجه به جزئیات زیبایی‌شناسی ساخته شده است.
یکی دیگر از بخش‌های خلاقانه این پروژه، پایه ماوس الهام‌گرفته از تلفن‌های چرخشی است. این وسیله به‌گونه‌ای طراحی شده است که بتوان از آن برای کنترل تماس‌های ویدیویی استفاده کرد. هنگامی که ماوس روی پایه قرار گیرد، تماس به صورت خودکار در حالت مکث قرار می‌گیرد و دوربین و میکروفون خاموش می‌شوند. این قابلیت به گفته تیم گوگل، برای افرادی که در جلسات طولانی ویدیویی شرکت می‌کنند، روشی طبیعی‌تر و فیزیکی‌تر برای مدیریت حضور دیجیتال فراهم می‌کند.
پروژه Gboard Dial Edition مانند دیگر پروژه‌های سالانه این تیم، کاملاً متن‌باز است و تحت مجوز Apache License 2.0 منتشر شده است. گوگل فایل‌های کامل طراحی از جمله مدل‌های سه‌بعدی برای پرینت سه‌بعدی، مدار چاپی (PCB)، فهرست قطعات شامل Raspberry Pi Pico، فریمور و راهنمای گام‌به‌گام مونتاژ را در GitHub در دسترس قرار داده است. این اقدام باعث می‌شود که هر علاقه‌مند یا سازنده خانگی بتواند با چاپ قطعات و مونتاژ آنها، نسخه شخصی خود را از این کیبورد عجیب بسازد.
اعضای تیم Gboard اعلام کرده‌اند که از استقبال گسترده کاربران از پروژه‌های گذشته دلگرم شده‌اند و در آینده قصد دارند نسخه‌های اختصاصی این کیبورد چرخشی را برای دی‌جی‌ها، حیوانات خانگی و اجراگران دای‌کاگورا (نوعی هنر سنتی ژاپنی) طراحی کنند. هرچند بعید است که این محصولات هیچ‌گاه به بازار رسمی راه پیدا کنند، اما نقش آنها در نمایش مرزهای خلاقیت در طراحی ابزارهای ورودی غیرقابل انکار است.
گوگل با این طرح‌ها نشان می‌دهد که حتی در حوزه‌ای به‌ظاهر تکراری مانند کیبورد، هنوز می‌توان نگاه تازه‌ای داشت و کاربر را به تجربه‌ای متفاوت دعوت کرد. کیبورد Gboard Dial Edition شاید یک شوخی مهندسی باشد، اما در عین حال یادآور این نکته است که خلاقیت، حتی در ساده‌ترین ابزارهای روزمره، می‌تواند مرز میان فناوری و هنر را محو کند.
