فهرست مطالب
عبدالله السواح، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات عربستان سعودی در واشنگتن با لیپ-بو تان، مدیرعامل شرکت اینتل، دیدار و گفتوگو کرد.
به گزارش تکناک، این دیدار در ادامه تلاشهای گسترده عربستان سعودی برای تبدیل شدن به یکی از قطبهای جهانی فناوریهای پیشرفته و هوش مصنوعی انجام شد.
محور اصلی این ملاقات، توسعه همکاریها در زمینه فناوری نیمهرسانا، محاسبات پیشرفته و زیرساختهای هوش مصنوعی بود؛ حوزههایی که همزمان برای آینده اقتصاد دیجیتال و رقابت جهانی حیاتی هستند.
این دیدار وزیر ارتباطات عربستان با مدیرعامل اینتل در حالی انجام میشود که ریاض با تکیه بر «چشمانداز ۲۰۳۰» به دنبال تنوعبخشی به اقتصاد خود و کاهش وابستگی به نفت است. عربستان در چند سال اخیر سرمایهگذاریهای کلانی را در بخش فناوریهای نوین انجام داده و همکاریهای نزدیکی با شرکتهایی مانند: انویدیا، مایکروسافت، گوگل و هواوی شکل داده است. اکنون بهنظر میرسد که همکاری با اینتل، به عنوان یکی از قدیمیترین و معتبرترین نامها در صنعت نیمههادی، میتواند گام بعدی در مسیر جاهطلبانه این کشور برای رهبری در عرصه فناوری باشد.
01
از 05همکاری برای بومیسازی زنجیره ارزش نیمهرساناها
بر اساس بیانیهای که از سوی وزارت ارتباطات عربستان منتشر شد، هدف از این دیدار «بررسی راهکارهایی برای توسعه صنعت نیمهرسانا و بومیسازی زنجیره ارزش آن در داخل کشور» عنوان شده است. عربستان قصد دارد بخشی از فرایند طراحی و تولید تراشهها را در خاک خود مستقر کند تا ضمن کاهش وابستگی به تأمینکنندگان خارجی، فرصتهای شغلی و صنعتی جدیدی ایجاد نماید.
لیپ-بو تان، مدیرعامل اینتل نیز در حاشیه این دیدار با وزیر ارتباطات عربستان تأکید کرد: «همکاریهای منطقهای برای آینده صنعت تراشه حیاتی است.» وی تصریح کرد: «بازار خاورمیانه با منابع انرژی ارزان، زیرساختهای نوین و تعهد دولتها به تحول دیجیتال، میتواند نقش کلیدی در زنجیره جهانی نیمههادیها ایفا کند».
به گفته منابع نزدیک به گفتوگوها، دو طرف علاوه بر توسعه فناوری نیمهرساناها، درباره «ایجاد زیرساختهای بومی برای پردازش دادههای هوش مصنوعی» نیز به تبادل نظر پرداختند. این اقدام میتواند زمینهساز احداث مراکز داده، ابررایانهها و شبکههای ارتباطی ویژه برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی در مقیاس ملی شود.
02
از 05اینتل در مسیر احیای خود با حمایت خاورمیانه
دیدار اخیر در شرایطی انجام میشود که شرکت اینتل در یکی از حساسترین مقاطع تاریخ خود قرار دارد. این غول آمریکایی که روزگاری بیرقیب در بازار تراشههای پردازشی بود، در سالهای اخیر بخش قابل توجهی از سهم خود را به رقبایی مانند: TSMC و AMD واگذار کرده است. شکست در گذار سریع به فرایندهای تولید ۷ نانومتری و تأخیرهای مکرر در عرضه نسلهای جدید تراشه، باعث شد که اعتبار تاریخی تیم آبی زیر سوال برود.
شرکت اینتل در ماههای اخیر، برنامه بازسازی عظیمی را آغاز کرده است. این شرکت قصد دارد با تمرکز بر بخش Foundry Services (ریختهگری تراشه برای شرکتهای دیگر)، مدل تجاری خود را متحول کند. در این مسیر، حمایتهای دولتی نیز به کمک اینتل آمدهاند؛ به طوری که دولت ایالات متحده اکنون ۱۰ درصد از سهام اینتل را در اختیار دارد و سرمایهگذاریهای گستردهای را برای احیای تولید نیمههادی در خاک آمریکا آغاز کرده است.
با وجود این، کارشناسان معتقد هستند که بازار داخلی آمریکا بهتنهایی نمیتواند پاسخگوی نیازهای مالی و توسعهای این شرکت باشد. از همین رو، ورود به خاورمیانه و بهویژه همکاری با عربستان سعودی میتواند برای اینتل حیاتی باشد. پادشاهی سعودی در سالهای اخیر با راهاندازی «صندوق سرمایهگذاری عمومی (PIF)» به یکی از بزرگترین بازیگران مالی جهان تبدیل شده است و منابع عظیمی را به حوزه فناوریهای پیشرفته اختصاص داده است.
03
از 05نتیجه دیدار وزیر ارتباطات عربستان با مدیرعامل اینتل؟
اگرچه تاکنون هیچ جزئیاتی درباره توافقات فنی یا سرمایهگذاری مشخص اعلام نشده است، اما برخی تحلیلگران احتمال میدهند که ایده احداث کارخانه تولید تراشه اینتل در عربستان سعودی، در مرحله بررسی قرار دارد. منابع صنعتی بیان کردند که مقامات عربستانی در حال بررسی چند سناریو هستند که یکی از آنها میتواند ایجاد یک مرکز ریختهگری نیمههادی در شهر صنعتی نئوم یا ریاض باشد.
چنین پروژهای نهتنها جایگاه عربستان را در زنجیره جهانی فناوری ارتقا میدهد، بلکه به اینتل نیز کمک میکند تا ظرفیت تولیدی خود را از خاک آمریکا و اروپا فراتر ببرد و در منطقهای با هزینه انرژی پایین و حمایتهای مالی گسترده، بخشی از تولید خود را مستقر کند.
تجربه مشابهی پیشتر در قطر رخ داده بود؛ جایی که مقامات دوحه از شرکت تایوانی TSMC دعوت کردند تا کارخانهای در خاک قطر احداث کند. با وجود این، تایوانیها این پیشنهاد را رد کردند. اکنون عربستان میخواهد از آن تجربه درس بگیرد و با ارائه مشوقهای مالی و زیرساختی چشمگیر، اینتل را برای سرمایهگذاری مستقیم ترغیب کند.

04
از 05خاورمیانه؛ مقصد جدید غولهای فناوری
حرکت عربستان در راستای همکاری با اینتل، بخشی از روند گستردهتر کشورهای عربی در جهت جذب شرکتهای فناوری جهانی است. در یک سال گذشته، کشورهایی مانند امارات متحده عربی، قطر و بحرین نیز پروژههای مشابهی را در حوزههای ابری، هوش مصنوعی و مراکز داده آغاز کردهاند.
امارات به تازگی همکاری خود را با مایکروسافت برای ایجاد ابررایانه هوش مصنوعی G42 گسترش داده و قطر نیز به دنبال جذب سرمایهگذاری مستقیم در صنعت تراشه است. به همین ترتیب، عربستان با پروژههایی مانند «نئوم»، «سیتی هوشمند ریاض» و «مرکز ملی هوش مصنوعی»، میخواهد رهبر بیچونوچرای فناوری در منطقه شود.
05
از 05چشمانداز ۲۰۳۰ در دیدار وزیر ارتباطات عربستان با مدیرعامل اینتل
در نهایت، دیدار عبدالله السواح و لیپ-بو تان را باید در بستر چشمانداز ۲۰۳۰ عربستان تحلیل کرد؛ برنامهای که هدف آن ایجاد اقتصادی متنوع، مبتنی بر نوآوری و فناوریهای نوین است. توسعه صنعت نیمهرسانا و محاسبات پیشرفته میتواند این کشور را از یک صادرکننده نفت خام به یکی از بازیگران کلیدی اقتصاد دیجیتال جهانی تبدیل کند.
هرچند هنوز روشن نیست که همکاری بین عربستان و اینتل تا چه اندازه عملیاتی خواهد شد، اما روشن است که هر دو طرف انگیزه فراوانی برای موفقیت دارند. اینتل برای بازسازی جایگاه خود در بازار جهانی به سرمایه و موقعیت استراتژیک نیاز دارد و عربستان نیز برای تحقق جاهطلبیهای فناورانه خود به شریک صنعتی قابل اعتماد نیازمند است.
اگر این همکاری به احداث یک مرکز بزرگ تولید تراشه در خاک عربستان منتهی شود، نهتنها این کشور به بازیگری تأثیرگذار در زنجیره تأمین جهانی تبدیل خواهد شد، بلکه اینتل نیز میتواند دوباره در خط مقدم رقابت با غولهایی مانند: TSMC و Samsung قرار گیرد؛ اتفاقی که شاید سرآغاز فصل تازهای از اتحاد میان سیلیکونولی و خاورمیانه باشد.