پس از گذشت نزدیک به یک دهه از لغو پروژه جاه‌طلبانه Project Ara، اکنون این گوشی ماژولار فراموش‌شده گوگل دوباره خبرساز شده است.
به گزارش تکناک، یکی از کاربران پلتفرم TikTok با نام کاربری Racoondetectionsquad توانسته است سه نمونه اولیه از این دستگاه را به دست آورد و ویدیوهایی از عملکرد و طراحی آن منتشر کند؛ ویدیوهایی که خاطرات یکی از جسورانه‌ترین ایده‌های تاریخ تلفن‌های هوشمند را زنده کرده‌اند.
در این ویدیوها، کاربر TikTok بخش‌های مختلف دستگاه را از ظاهر گوشی گرفته تا نحوه عملکرد ماژول‌ها و حتی روشن شدن سیستم عامل آن به نمایش می‌گذارد. در یکی از کلیپ‌ها، صفحه اصلی و فهرست برنامه‌های گوشی قابل مشاهده است و در ویدیویی دیگر، فرایند جداسازی ماژول‌ها از بدنه نشان داده می‌شود. این ماژول‌ها با دو روش قابل جدا شدن هستند؛ یا به‌صورت فیزیکی با ابزار مخصوص، مشابه سوزن سیم‌کارت، یا از طریق منوی نرم‌افزاری که گزینه “eject” برای خارج کردن هر ماژول در آن وجود دارد.
نخستین بار در سال ۲۰۱۳ به صورت عمومی Project Ara معرفی شد، هرچند گوگل از حدود یک سال قبل روی آن کار می‌کرد. این شرکت در جریان رویداد Google I/O 2014 نخستین نمونه واقعی از این گوشی را نمایش داد؛ دستگاهی که قرار بود بازار گوشی‌های هوشمند را دگرگون کند. ایده اصلی این پروژه، طراحی گوشی هوشمندی بود که کاربران بتوانند اجزای آن مانند دوربین، باتری، پردازنده یا حافظه را به سادگی جایگزین کنند. چنین طرحی در صورت موفقیت می‌توانست پایان‌دهنده چرخه کوتاه عمر تلفن‌های هوشمند و حجم عظیم زباله‌های الکترونیکی باشد.
اما این پروژه رؤیایی در نهایت در سال ۲۰۱۶ لغو شد. گوگل در آن زمان اعلام کرد که برای تمرکز بیشتر بر تولید سخت‌افزارهای کلیدی مانند سری Pixel و دستگاه‌های Nest، تصمیم گرفته است که توسعه گوشی ماژولار خود را متوقف کند. کارشناسان نیز معتقد بودند که ساختار فنی پیچیده، هزینه تولید بالا و نبود استانداردهای صنعتی یکسان، از مهم‌ترین موانع عملی شدن این طرح بودند.
با وجود لغو رسمی پروژه، چند نمونه اولیه از Ara در دسترس برخی توسعه‌دهندگان و مهندسان باقی ماند و اکنون با انتشار ویدیوهای جدید در TikTok، این نمونه‌ها دوباره توجه کاربران را جلب کرده‌اند. تصاویر منتشرشده نشان می‌دهد که طراحی دستگاه بسیار شبیه طرح‌های اولیه ارائه‌شده در سال ۲۰۱۴ است. در قاب پشتی، شکاف‌هایی برای اتصال ماژول‌های مختلف دیده می‌شود و در بخش جلویی، نمایشگر به نسبت بزرگ و قاب ضخیم در اطراف آن قرار دارد.
بازنشر این تصاویر و ویدیوها در فضای مجازی موجی از نوستالژی در میان علاقه‌مندان فناوری ایجاد کرده است. بسیاری از کاربران در بخش نظرات از ایده گوشی‌های قابل ارتقا تمجید کرده‌اند و برخی نیز آن را «پیشرو در زمان خود» توصیف کرده‌اند. به گفته کاربران، اگر Project Ara امروز معرفی می‌شد، شاید با پیشرفت فناوری و کاهش هزینه تولید، شانس موفقیت بسیار بیشتری داشت.
در حالی که گوگل امروز تمرکز خود را بر توسعه هوش مصنوعی و سری گوشی‌های Pixel معطوف کرده است، یادآوری پروژه‌ای مانند Ara نشان می‌دهد که نوآوری همیشه بخشی جدایی‌ناپذیر از DNA این شرکت بوده است. حالا ویدیوهای منتشرشده در TikTok نه‌تنها کنجکاوی کاربران را برانگیخته، بلکه یادآور روزهایی است که گوگل در پی بازتعریف مفهوم «گوشی هوشمند» بود؛ رؤیاهایی که اگرچه به واقعیت نپیوستند، اما الهام‌بخش نسلی از طراحان و مهندسان باقی ماندند.
