نتایج امیدوار کننده واکسن سرطان سینه در فاز اول انسانی

مقاله جدیدی در ژورنال JAMA Oncology نتایج یک دهه آزمایش فاز 1 انسانی یک واکسن که  میتواند ازپیشرفت سرطان سینه جلوگیری کند را گزارش کرده است.

به گزارش تکناک، در بررسی ها مشخص شد که درمان جدید “بسیار بی خطر” است و یک آزمایش بزرگتر فاز 2 اکنون برای آزمایش اثربخشی در حال انجام است.

تا 30 درصد از سرطان های سینه شامل تولید بیش از حد پروتئینی به نام “فاکتور رشد اپیدرمی انسانی گیرنده 2 ” (HER2) است. این سرطان های HER2 مثبت اغلب نسبت به سایر انواع سرطان سینه تهاجمی تر هستند، سریعتر رشد می کنند و احتمال بروز مجدد آنها بیشتر است.

در چند دهه گذشته، یکی از درمان‌های بالینی مؤثرتر برای این نوع سرطان سینه، درمان آنتی‌بادی مونوکلونال بود که برای جلوگیری از فعالیت HER2 روی سلول‌های تومور طراحی شده است. با این حال، محققان مدت‌هاست که روی واکسن‌هایی کار می‌کنند که می‌توانند سیستم ایمنی آموزش دهند تا سلول‌های تومور HER2 مثبت را هدف قرار دهند.

این نوع واکسن‌های سرطان به‌عنوان واکسن‌های پیشگیرانه طراحی نشده‌اند که در وهله اول جلوی ظهور سرطان‌ها را بگیرند.

در عوض، این واکسن‌ها به عنوان واکسن‌های درمانی شناخته می‌شوند که پس از تشخیص سرطان به بیماران داده می‌شوند، به این امید که به سیستم ایمنی کمک کنند تا تومورهای خاص را بهتر جستجو و از بین ببرد.

در این مورد، محققان با آنچه واکسن DNA نامیده می شود کار می کنند. این واکسن‌ها نقشه‌های DNA را برای تولید پروتئین‌های خاص به هسته سلول تحویل می‌دهند. سپس آن پروتئین توسط سلول تولید می شود و پاسخ ایمنی را تحریک می کند. واکسن در حال آزمایش سلول ها را وادار می کند تا قطعه خاصی از پروتئین HER2 را تولید کنند.

فاز 1  این کار مطالعاتی 20 سال پیش آغاز شد و به آرامی 66 بیمار مبتلا به سرطان پستان پیشرفته HER2 مثبت در این آزمایشات شرکت کردند. سه سطح دوز مختلف با هدف اولیه آزمایش ارزیابی ایمنی طولانی مدت واکسن مورد آزمایش قرار گرفت.

از آنجایی که پروتئین‌های HER2 را می‌توان در انواع دیگر سلول‌های بدن یافت، محققان برای هر شرکت‌کننده یک پیگیری 10 ساله را برنامه‌ریزی کردند تا مطمئن شوند که هیچ مشکل ماندگاری در فعالیت ایمنی علیه بافت سالم وجود ندارد.

مری دیسیس، نویسنده اصلی مطالعه جدید، گفت: نتایج نشان داد که واکسن بسیار بی خطر بود. در واقع، شایع ‌ترین عوارض جانبی که در حدود نیمی از بیماران مشاهده کردیم، بسیار شبیه به آنچه در واکسن‌های کووید می‌بینید بود: قرمزی و تورم در محل تزریق و شاید تب، لرز و علائمی شبیه آنفولانزا.

این مطالعات برای ارزیابی میزان موثر بودن واکسن تجربی در درمان سرطان سینه طراحی نشده بود. اما دیسیس به نشانه‌های اولیه امیدوارکننده‌ای از اثربخشی اشاره کرد، به طوری که 80 درصد از شرکت‌کنندگان در آزمایش تحت درمان، از پیگیری کامل 10 ساله جان سالم به در بردند.

دیسیس گفت که به طور کلی انتظار میرفت که تنها حدود 50 درصد از بیماران مبتلا به سرطان پستان پیشرفته HER2 بیش از پنج سال زنده بمانند، بنابراین با استناد به آمار فوق به احتمال زیاد واکسن کار می کند.

فاز 2 آزمایشات در حال حاضر در حال انجام است و اثربخشی واکسن را در گروه بزرگتری از بیماران HER2 مثبت،  ارزیابی خواهد کرد. فاز 2 مطالعات چند سال پیش شروع شد و فقط دو سال دوره پیگیری دارد. بنابراین نتایج اولیه ممکن است ظرف چند سال آینده منتشر شود.

دیسیس افزود: اگر نتایج آزمایش‌های فاز 2 تصادفی‌سازی و کنترل‌شده جدید واکسن مثبت باشد، سیگنالی قوی برای ما خواهد بود که به سرعت به مرحله آزمایشی قطعی مرحله سوم برویم. من امیدوارم که به ساخت واکسنی نزدیک شویم که بتواند به طور موثر بیماران مبتلا به سرطان سینه را درمان کند.