داروهای درمان ADHD نهتنها علائم بیماری را کنترل میکنند، بلکه با کاهش خطر خودکشی، اعتیاد، تصادف و جرم، تأثیرات اجتماعی چشمگیری نیز دارند.
به گزارش تکناک، دانشمندان مؤسسه کارولینسکای سوئد دادههای ۱۴۸,۵۸۱ فرد ۶ تا ۶۴ سال را بررسی کردند، که بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۸ به تازگی ADHD در آنها تشخیص داده شده بود. میانگین سنی افراد ۱۷ سال بود و ۴۱ درصد آنها زن بودند.
بیش از نیمی از بیماران (۵۶/۷ درصد) ظرف سه ماه از زمان تشخیص، دارو دریافت کردند. شایعترین دارو، متیلفنیدات (با نامهای تجاری ریتالین و کنسرتا) بود که در ۸۸/۴ درصد موارد تجویز شد.

محققان تأثیر دارو را طی سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ بر پنج پیامد کلیدی بررسی کردند، که شامل موارد زیر بود:
- خودکشی
- اعتیاد
- صدمات ناشی از تصادفی
- حوادث رانندگی
- محکومیتهای کیفری
نتایج نشان داد در بیمارانی که داروی درمان ADHD مصرف میکردند:
- خطر اقدام به خودکشی ۱۷ درصد کمتر بود.
- بروز اعتیاد ۱۵ درصد کمتر مشاهده شد.
- حوادث رانندگی ۱۲ درصد کمتر رخ داد.
- محکومیتهای کیفری ۱۳ درصد کاهش داشت.
- اما نرخ صدمات تصادفی تغییر چندانی نداشت.
این تحقیق نشان میدهد که مصرف داروهای ADHD میتواند خطر خودکشی، اعتیاد و بزهکاری را کاهش دهد. روش تحلیل پیشرفته دانشمندان و اطلاعات آماری غنی، اطمینان بیشتری به نتایج میدهد.
فهرست مطالب
نتایج داروهای ADHD در موارد تکراری قویتر بود
زمانی که پژوهشگران افرادی را مورد بررسی قرار دادند که چندینبار دچار این مشکلات شده بودند، تأثیر داروها حتی چشمگیرتر بود:
- ۱۵ درصد کاهش در اقدام به خودکشی
- ۲۵ درصد کاهش در بروز دوباره اعتیاد
- ۴ درصد کاهش در آسیبهای ناشی از تصادف
- ۱۶ درصد کاهش در حوادث رانندگی
- ۲۵ درصد کاهش در محکومیتهای کیفری
این نتایج نشان میدهد که داروهای درمانکننده ADHD میتوانند تغییرات حیاتی ایجاد کنند، که از جمله آنها میتوان به کاهش حوادث رانندگی، خودکشی و جرائم اشاره کرد.
تفاوت اثرگذاری در گروههای سنی مختلف
- بزرگسالان در مقایسه با کودکان و نوجوانان، کاهش بیشتری در میزان اعتیاد و ارتکاب جرائم داشتند.
- زنان نسبت به مردان کاهش بیشتری در محکومیتهای کیفری داشتند.
آمار جرائم از ثبت ملی جرائم سوئد استخراج شد و شامل همه محکومیتها، از جرائم کوچک تا جرائم خشونتآمیز بود.
بهرهگیری از یک روش علمی نوین
برخلاف آزمایشهای معمولی، این تحقیق یک مطالعه مشاهدهای بود؛ یعنی پژوهشگران فقط دادههای واقعی بیماران را بررسی کردند، بدون اینکه خود آنها دارویی تجویز یا شرایطی را کنترل کنند.
برای اینکه نتایج دقیقتر و قابل اعتمادتر باشند، آنها از روشی به نام «شبیهسازی کارآزمایی هدفمند» استفاده کردند. این روش کمک میکند که دادههای واقعی سلامت به گونهای تحلیل شوند که انگار در یک آزمایش بالینی کنترلشده قرار دارند و در نتیجه نتایج به واقعیت نزدیکتر باشند.
این روش باعث شد مقایسه بیمارانی که دارو مصرف میکنند با آنهایی که دارو مصرف نمیکنند، منصفانهتر باشد و عوامل دیگر مانند سن، جنسیت و سابقه پزشکی بهتر کنترل شوند.

محدودیتهای تحقیق
با وجود نتایج قوی، محدودیتهایی نیز در این پژوهش وجود داشت:
- نوع دارو و دوز بررسی نشد.
- درمانهای غیردارویی مانند رفتاردرمانی لحاظ نشدند.
- مطالعه فقط در سوئد انجام شده است.
تأثیر مثبت داروهای ADHD بر بیماران و جامعه
این مطالعه نشان میدهد که داروهای ADHD میتوانند اثرات اجتماعی مثبتی فراتر از کنترل علائم فردی داشته باشند.
پژوهشگران تأکید کردند که این نتایج، شواهدی در مورد تأثیر داروی ADHD بر پیامدهای مهم سلامتی و اجتماعی ارائه میدهد و میتواند راهنمایی برای تصمیمگیریهای بالینی و سیاستهای درمانی باشد.