پژوهشگران به کمک هوش مصنوعی روشی شخصی‌سازی‌شده برای تحریک مغز ابداع کرده‌اند که می‌تواند حتی از راه دور، تمرکز افراد را افزایش دهد.
به گزارش تکناک، یافته‌های این مطالعه جدید در مجله npj Digital Medicine منتشر شده است. این روش به‌ویژه برای افرادی که در ابتدا مشکل تمرکز داشتند، نتایج چشمگیری داشته است. این فناوری می‌تواند تفاوت عملکرد بین افراد با تمرکز بالا و پایین را کاهش دهد و امیدهای تازه‌ای برای بهبود توجه ایجاد کند.
فهرست مطالب
هوش مصنوعی چگونه مغز را تحریک می‌کند؟
این فناوری، ترکیبی از هوش مصنوعی و تحریک مغزی با جریان الکتریکی ملایم (tRNS) است. در این روش، الکترودهایی روی سر قرار می‌گیرند که جریان بسیار خفیفی را به مغز می‌فرستند. برخلاف روش‌های قدیمی که برای همه افراد یکسان بود، در این سیستم، هوش مصنوعی با بررسی ویژگی‌های منحصربه‌فرد هر فرد، دقیق‌ترین میزان تحریک مغزی را برای او تعیین می‌کند.
دو معیار کلیدی برای تنظیم تحریک مغز عبارت‌انداز:
- توانایی پایه‌ای تمرکز
- اندازه دور سر (که بر نحوه عبور جریان الکتریکی اثر دارد)
برای آزمایش این فناوری، به هر شرکت‌کننده یک تبلت و هدست مخصوص داده شد. ابتدا تست‌های اولیه انجام شد و سپس یک الگوریتم هوش مصنوعی، برنامه تحریک مغزی متناسب با هر فرد را طراحی کرد. در ادامه، شرکت‌کنندگان در حالی که یک بازی شبیه‌ساز کنترل ترافیک هوایی (مشابه کارهای پرتمرکزی مثل رانندگی یا مطالعه) انجام می‌دادند، تحت تحریک مغزی قرار گرفتند.
تمرکز چه افرادی با هوش مصنوعی افزایش یافت؟
بررسی‌ها نشان داد این روش بیشترین تأثیر را روی افرادی داشت که در ابتدا مشکل تمرکز داشتند و به شکل چشمگیری تمرکز آنها بهبود یافت. در مقابل، افرادی که از ابتدا تمرکز خوبی داشتند، تغییر محسوسی را تجربه نکردند. این نتایج نشان می‌دهد که این فناوری به جای افزایش شکاف بین افراد، می‌تواند به برابری عملکردی کمک کند.
جالب این بود که افراد با سرهای بزرگ‌تر به تحریک بیشتری نیاز داشتند. اما اگر این تحریک زیاد یا کم باشد، اصلاً کارایی ندارد و باید دقیقاً مطابق با فرد باشد و محققان به این حالت ایدئال «نقطه طلایی» می‌گویند.
درمانی ایمن برای افزایش تمرکز با هوش مصنوعی
اختلالات تمرکز مانند ADHD، افسردگی، عوارض طولانی‌مدت کرونا و آلزایمر، زندگی میلیون‌ها نفر را در جهان تحت تاثیر قرار داده‌اند. درمان‌های رایج اغلب دارویی هستند یا به جلسات طولانی تمرین‌های ذهنی نیاز دارند، که تاثیرگذاری آنها اغلب محدود است. اما فناوری تحریک مغزی مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند راه‌حل جدید و موثرتری ارائه دهد.
این فناوری جدید:
- نیاز به اسکن MRI یا مراجعه حضوری ندارد،
- فقط با اندازه‌گیری دور سر و اتصال دیجیتال کار می‌کند،
- دارای سیستم‌های ایمنی خودکار است (مانند خاموشی خودکار در صورت قطع اتصال الکترود)،
- جلسات از طریق فضای ابری و در زمان واقعی نظارت می‌شوند.
درمان اختلال تمرکز با تحریک مغز از راه دور
اجرای پژوهش‌های عصب‌شناسی در خانه با چالش‌هایی همراه بود، که از جمله آنها می‌توان به مشکلات فنی و استفاده نادرست از تجهیزات اشاره کرد. با وجود این، پژوهشگران با تولید ویدیوهای آموزشی، پشتیبانی تصویری زنده و هشدارهای خودکار توانستند این موانع را برطرف کنند.
با وجود این موفقیت‌ها، هنوز پرسش‌هایی درباره اثرات بلندمدت، تعداد مناسب جلسات درمانی و کاربردهای آن برای گروه‌های سنی مختلف و بیماری‌های گوناگون مطرح است، چرا که این مطالعه فقط روی افراد سالم ۱۸ تا ۳۵ ساله در بریتانیا انجام شد.
با توجه به توانایی بالای این فناوری، امید می‌رود که در آینده از آن برای بهبود عملکردهای مختلف مغز یا درمان اختلالات دیگر نیز استفاده شود.
برخلاف بسیاری از فناوری‌های مغزی که شکاف میان افراد را بیشتر می‌کنند، این روش می‌تواند بیشترین سود را برای افراد کم‌توان‌تر فراهم کند. بنابراین، می‌توان آن را گامی مهم در مسیر عدالت علمی و درمانی دانست.
