فهرست مطالب
دبیر پیشین شورایعالی فضای مجازی با بیان اینکه همه پیامرسان های داخلی حکومتی هستند گفت: از ابتدا هم قرار ما فیلترینگ دائم نبود و به نظر من این دوره سپری شده است.
به گزارش تکناک ، ابوالحسن فیروز آبادی در یک گفتگوی تفضیلی با انصاف نیوز به آنچه در فضای مجازی کشور در زمان مسئولیتش رخ داده و شرایط کنونی محدودیت های اینترنتی پرداخته که در ادامه بخشی از آن را می خوانید:
- در این چند روز گفتهاید در دوران حضور شما در شورا و مطرح شدن بحث فیلترینگ، شورای عالی فضای مجازی با فیلترینگ مخالفتی نکرده است. چرا چنین بود؟ شما که حالا به نظر مخالف فیلترینگ میآیید چرا با این موضوع مخالفتی نکردید؟
در این سالها اتفاقات بسیاری افتاده است. بعضی دوستان خیلی اصرار داشتند که فیلترینگ می تواند موفقتآمیز باشد. البته همان موقع هم دوستانی در شورا که طرفدار فیلترینگ بودند مدعی بودند که پیامرسانهای داخلی ظرفیت پوشش جمعیت ایران یعنی ۵۰ میلیون نفر را دارد.
همان موقع ما نامهای به ریاست جمهوری زدیم و گفتیم که در خوشبینانهترین حالت جمع پیامرسانهای داخلی ۱۰ میلیون نفر را پوشش خواهند داد. با این حال سماجت داشتند که اگر الآن هم ممکن نشود ظرف دو، سه ماه آینده تمام جمعیت را پوشش خواهند داد.
لذا ما در آن زمان قدری سکوت کردیم. اما الآن دیگر همه به عینه دیدهایم که فیلترینگ موفق نبوده است. الان دهها میلیون نفر در تلگرام و در سایر شبکههای اجتماعی مثل اینستاگرام و واتسآپ حضور دارند و دارند کار میکنند، تجارت میکنند، خبررسانی و کار رسانهای میکنند. لذا الآن دیگر این یک نتیجهگیری طبیعیست که بگوییم این کار لغوی بودهست.
آمارهای حال حاضر ما نشان میدهند که پیامرسانهای داخلی توانستهاند ظرفیت خوبی را جذب کنند مثلا سکوی شاد برای دانش آموزان و یا حتی سکوهای مختلف دیگر برای طیفهای دیگری از مردم از جمله سکوهای کوچک محلی یا موضوعی برای دانشگاهها و شرکتها یا حتی بعضی وزارتخانهها.
همان طور که عرض کردم سکوهای عمومی مثل ایتا، بله و غیره که الان در بازار هستند و آمارهای ۱۰ تا ۲۰ میلیون را دارند نشان میدهد که فیلترینگ دیگر توجیهی ندارد یعنی ما نظرمان عوض نشده، شرایط عوض شده!
- آیا دلیل عدم استقبال مردم از پیامرسانهای داخلی عدم اعتماد است؟!
دلیل اینکه بعضی از مردم به پیامرسان داخلی اعتماد ندارند احتمالا این است که اینها را منتسب به نهادهای امنیتی یا افراد و مراکز صاحب نفوذ میدانند. چقدر این گفته درست است؟ آیا زمانی که بحث فیلترینگ مطرح شد شورای عالی تحت فشار چنین مراکزی بود؟
ببینید من به گزارۀ اولتان اعتقادی ندارم که دلیل روی نیاوردن مردم بصورت انبوه به شبکههای داخلی بخاطر بیاعتمادیست. به هر حال مردم در نظام آموزشی، نظام بانکی، نظام سلامت و… به این حکومت اعتماد دارند. چطور میشود در نظام شبکههای اجتماعی اینقدر بیاعتماد باشند که بخواهند به یک نوع تضاد برسند؟!
بحث این است که ما واقعا آلترناتیو خوبی ارائه نکردیم. ما آلترناتیوی متناسب با اینستاگرام یا توئیتر نداریم. ضمن اینکه بعضی از این خصوصیاتی که این شبکه ها دارند فراملی و جهانیست. در دنیا هم بنا نیست ده توئیتر وجود داشته باشد.
مجموعه این عوامل باعث شد که یک شبکه اجتماعی مناسب نداشته باشیم. البته قید و بندهایی هم در رابطه با فعالیت در این شبکهها وجود دارد و الان به شدت توسط بله، روبیکا، ایتا و… کنترل میشود. این قید و بندها هم بیتاثیر نیست. اینها روی سکوی بلیتفروشی یا فروش کالا قطعا وجود ندارد. این محذورات رگولاتوری فرهنگی هم قاعدتا بیتاثیر نیست.
لذا من عبارت بیاعتمادی را خیلی نمیپذیرم. من ضعف ریگولاتوری، ضعف تکنولوژیکی و اینکه کسانی که وارد این بازار شدند بخش خصوصی نبودند را بیشتر موثر میدانم.
01
از 02همهی پیامرسانهای داخلی حکومتی هستند
- همان طور که در جمله آخر تاکید کردید شما دلیل ناکامی پیامرسانهای داخلی را نبود بخش خصوصی می دانید. پس چه بخشهایی حضور داشتند؟ پیامرسانهای داخلی با چه بخشهایی خلق شدند؟
الان همهشان به نحوی حکومتی هستند. بله وابسته به بانک ملی و صد در صد دولتیست، روبیکا وابسته به همراه اول و حکومتیست.
ایتا هم وابستگی به حوزه علمیه قم دارد. همانطور که ملاحظه میکنید بخش خصوصی در این حوزه در یک بستر مبتنی بر نوآوری، استارتاپی و اتصال به بازار جهانی شکل نگرفته است.
- یکی از سوالات پررنگی که ما دریافت کردیم این بود که بیپرده میگفتند شما که به عنوان عضو آن شورا در فیلترینگ نقش داشتید آیا سهمی هم در سود حاصل از فیلترشکنها داشتهاید؟ یا اینکه پرسیدهاند بچههای خود شما در چه مشاغلی فعالند؟ آیا ربطی به فروش فیلترشکنها دارند؟
به هیچ وجه. یک پسرم که دانشجوست، پسر دیگرم که در شرکت… کار میکرد و الآن سه سالی میشود که بیکار است.منظور همان پسرم بود که در شرکت… بود. آن شرکت به دلایلی در فعالیتش دچار مشکل شد. البته پسر من یک سال قبل از اینکه این اشکالات در آن شرکت اتفاق بیفتد از آن شرکت جدا شد ولی متاسفانه در فضای رسانهای طوری منعکس کردند که این اشکالات در زمان فرزند من اتفاق افتاد.
- آقای فیروزآبادی زمانی که دبیر شورای عالی فضای مجازی بودید به نظرتان بزرگترین اشتباهتان چه بوده؟
کسی معترف به اشتباه خودش نمیشود! من اشتباه نمیگویم من میگویم نقص. من خیلی تلاش کردم و مکاتبات زیادی هم انجام دادم که ساختار شورای عالی فضای مجازی تغییراتی کند به این ترتیب که تعداد اعضا کاهش پیدا کند و تنوع دستگاههای تخصصی حاضر افزایش پیدا کند.
من شاید بیش از چهار یا پنج نامه به خدمت دفتر مقام معظم رهبری و ریاست جمهوری نوشتم. تعداد بالای اعضا باعث سخت شدن تصمیمگیری میشود. از طرفی کمبود حضور نمایندهای از حوزههای تخصصی مانند دیپلماسی بینالملل نیز حس میشد.
ببینید فضای مجازی یک فضای اقتصادی-اجتماعی است در حالی که اعضای این شورا همه اجتماعی-فرهنگی بودند. هیچ عضو اقتصادی در این شورا نداشتیم.من متاسفانه باید اعتراف کنم که در این مورد نتوانستم به موفقیت برسم.
- شما ناموفق بودید یا پذیرفته نشد؟
به هر حال من شاید بایستی سماجت و تلاش بیشتری میکردم و رئیس جمهور را همراه میکردم. علاوه بر نامه به دفتر رهبری به رئیس جمهور هم نامهای نوشتم.
- افرادی را میشناسید که در دورهی مسئولیت شما موافق فیلترینگ بودند اما امروز مخالف آن هستند؟
بله یکی دو نفر. آقای دکتر مهدی اخوان (مدیر همراه اول) یکی از آن افراد است که در آن زمان با فیلترینگ موافق بود اما الان نیست. به همان دلیلی که در سوالات قبلی عرض کردم که در عمل اتفاقاتی افتاده و سرمایهگذاریهای صورت گرفته و ظهور و بروز پلتفرمهای بزرگ را شاهد بودیم.
از طرف دیگر از ابتدا هم قرار ما فیلترینگ دائم نبود و بحث بر سر دورهی گذار بوده است و به نظر من این دوره سپری شده است. فکر میکنم آقای اخوان هم همین نظر را دارد.
در جمهوری اسلامی برخی امور لغو داریم که نمیدانم چرا شهامت اتمام آنها را نداریم. ظاهرا فکر میکنیم اگر مسیری را تغییر دهیم به معنای اشتباه است در حالی که در حال حرکت در جادهای هستیم که وقتی دچار انحنا شد باید متناسب با همان رفتار کرد.
دقیقا مثل ممنوعیت ماهواره. این ممنوعیت شاید در زمانی کارکرد خودش را داشت اما در وضعیتی که حتی در روستاها هم به صورت وسیع از آن استفاده میشود اصرار بر اینکه چنین قانونی برقرار باشد یک امر لغو و بیهوده است.
02
از 02تجارت ۲۰ هزار میلیاردی فروش فیلترشکن
- علاوه بر استدلالهای اجتماعی و فرهنگی مخالفان رفع فیلتر که در سوالات قبلی از آن گفتید برخی معتقدند که یک نفع اقتصادی هم در این میان وجود دارد که مانع رفع فیلتر میشوند. شما با چنین موضوع مواجه شدهاید؟
من با چنین موضوعی مواجه نشدم اما این مسئله را در مخالفتها با فیلترینگ اصل نمیدانم و بیشتر دلایل سیاسی و فرهنگی است.قطعا یک تجارت ده تا بیست هزار میلیارد تومانی ذینفعانی دارد و این ذینفعان تبدیل به یک شبکه شدهاند و تبدیل به وسیلهی ارتزاق جمعیت قابل توجه شده است.
- توصیهای به دبیر فعلی شورایعالی فضای مجازی دارید؟
واقعیتها را ببینند و تلاش کند امکان استفاده از بخش مثبت فضای مجازی را برای همهی مردم ایران فراهم کند. فضای مجازی لا محاله در کشور توسعه پیدا میکند چه حکومت بخواهد و چه نخواهد.
در این تحول جبری که در جهان وجود دارد فرصتی هست که باید از آن استفاده کنیم و ایفای نقش در عرصه اقتصادی جهان داشته باشیم.
- چه پیشبینی از تصمیمات دربارهی رفع فیلتر در دولت میانهرو مسعود پزشکیان دارید؟
اگر بخواهند با این ضرباهنگ پیش بروند امید به اینکه بتوانند گفتههایی که در انتخابات مطرح شد را به سرعت محقق کنند دور از دسترس به نظر میآید.
