یک مطالعۀ جدید نشان میدهد که درمان تعدیلکنندۀ هورمون (HMT) که برای درمان سرطان سینه استفاده میشود، میتواند خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و دیگر انواع زوال عقل را تا ۷ درصد کاهش دهد.
بهگزارش تکناک، بر اساس مطالعۀ جدیدی که 16 جولای در مجلۀ JAMA Network Open منتشر شد، این تأثیر در بیماران جوانتر بیشتر مشهود است و با افزایش سن کمتر میشود. همچنین اثرات محافظتی HMT بر اساس نژاد افراد متفاوت است و در زنان سیاهپوست قابل توجهتر میباشد.
دکتر فرانسماری مودوگنو، نویسندۀ ارشد این مطالعه گفت: «یافتههای ما بر اهمیت آگاهی از مشکلات فردی بیمار هنگام تجویز دارو، یا توسعۀ برنامههای درمانی برای سرطان سینه تأکید میکند. ما باید در مورد هر بیمار جداگانه تصمیم بگیریم تا نتایج را بهینه کنیم و خطرات را به حداقل برسانیم.»
حدود دو سوم بیماران مبتلا به سرطان سینه تومورهایی دارند که گیرندههای هورمونی آنها مثبت هستند، به این معنی که در پاسخ به استروژن یا پروژسترون رشد میکنند. برای این بیماران، HMT میتواند با جلوگیری از اتصال هورمونها به این گیرندهها، مانع رشد تومور شود.
در حالی که استفاده از HMT با افزایش بقا مرتبط است، شواهد متناقضی در مورد افزایش یا کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و زوال عقل مرتبط (ADRD) وجود دارد، که شرایط ناتوانکنندهای هستند و با از دست دادن حافظه، تغییر در خلق و خو یا رفتار، مشکل در تفکر، حل مسئله و استدلال مشخص میشوند.
فهرست مطالب
روش مطالعۀ تفصیلی و جمعیتشناسی بیمار
در راستای بهبود درک خطر ADRD به دنبال HMT در بیماران مبتلا به سرطان پستان، مودوگنو با نویسندۀ اصلی دکتر چائو کای همکاری کرد. آنها از یک پایگاه دادۀ فدرال از افراد 65 ساله و بالاتر برای شناسایی زنانی استفاده کردند که بین سالهای 2007 تا 2009 به سرطان سینه مبتلا شده بودند و قبل از تشخیص سرطان سینه، تشخیص ADRD قبلی یا سابقۀ استفاده از HMT نداشتند.
از 18808 بیمار که با معیارها مطابقت داشتند، 66 درصد آنها HMT را طی سه سال پس از تشخیص دریافت کرده بودند و 34 درصد از آنها دریافت نکرده بودند. در طول متوسط 12 سال پیگیری، 24 درصد از بیماران دریافتکنندۀ HMT و 28 درصد از بیمارانی که HMT دریافت نکرده بودند به ADRD دچار شدند.
تأثیر سن و نژاد بر اثربخشی HMT
محققان برای محاسبۀ خطر ابتلا به ADRD، خطر مرگ مرتبط با افزایش سن و مدت قرار گرفتن در معرض HMT را در نظر گرفتند. آنها دریافتند که استفاده از HMT با کاهش کلی در خطر نسبی ابتلا به ADRD همراه بود، امّا اثر محافظتی HMT در بیماران 65 تا 69 ساله بارزتر نشان داده شد و با افزایش سن این تأثیر کاهش یافت. ذکر این نکته ضروری است، زمانی که بیماران بالای 80 سال بودند، خطر ADRD در بیماران تحت درمان با HMT افزایش یافت.
کای در این زمینه گفت: «مطالعۀ ما نشان میدهد که زنان جوانتر ممکن است از نظر کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و سایر انواع زوال عقل، از HMT سود بیشتری ببرند. فواید HMT برای زنان 75 ساله و بالاتر کمتر است، به ویژه در افرادی که سفیدپوست هستند. این نشان میدهد که زمان شروع HMT بسیار مهم است و برنامههای درمانی باید متناسب با سن بیمار تنظیم شوند.»
زنان سیاهپوست 65 تا 74 ساله که از HMT استفاده میکردند، 24 درصد کاهش خطر نسبی ابتلا به ADRD داشتند، که پس از 75 سالگی این میزان به 19 درصد کاهش یافت. زنان سفیدپوست 65 تا 74 ساله با استفاده از HMT کاهش 11 درصدی در خطر ADRD داشتند، امّا این ارتباط مفید پس از 75 سالگی ناپدید شد.
مودوگنو نیز در این باره بیان کرد: «میزان بیشتری از زنان سیاهپوست به دلیل نژادپرستی ساختاری و سایر عوامل اجتماعی که با پیامدهای بدتری همراه است، به سرطان سینه مبتلا میشوند و استرس بیشتری در طول زندگی خود دارند. ما مکانیسمهای پشت نابرابریهای نژادی را که با HMT و خطر ابتلا به ADRD دیدیم را نمیدانیم، امّا ممکن است این عوامل در این زمینه نقش داشته باشند.»
انواع درمانهای تعدیلکنندۀ هورمون و مکانیسم آنها
سه نوع اصلی HMT وجود دارد، که شامل: تعدیلکنندههای انتخابی گیرندۀ استروژن، مهارکنندههای آروماتاز و تجزیهکنندههای انتخابی گیرندۀ استروژن هستند. تجزیه و تحلیلها نشان داد که خطر ابتلا به ADRD بر اساس نوع HMT متفاوت است.
کای عنوان کرد: «استروژن اثرات محافظتی عصبی دارد، بنابراین این درمانها میتوانند با تقلید از استروژن، با تأثیرگذاری بر تولید استروژن یا تعدیل سطوح گیرندۀ استروژن بر خطر ADRD تأثیر بگذارند. همچنین HMT ممکن است بر پاکسازی پروتئینی به نام بتا آمیلوئید، پایداری پروتئین تاو و سلامت عروق تأثیر بگذارد که همگی با سلامت مغز و خطر ADRD مرتبط هستند.»
وی در این باره توضیح داد: «رابطۀ بین HMT برای سرطان سینه و خطر زوال عقل پیچیده است و تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. تحقیقات مداوم برای درک بیشتر مکانیسمهای پشت این ارتباط و ارائه راهنماییهای واضحتر در مورد استفاده از HMT مورد نیاز است.»
محدودیت مطالعه این بود که فقط بیماران بالای 65 سال را شامل میشد. در آینده، کای و مودوگنو قرار است تحقیقاتی انجام دهند که شامل زنان جوانتری میشود که هنوز به یائسگی نرسیدهاند تا ارتباط بین HMT و خطر زوال عقل را درک کنند.