شرکت ASML، سازنده پیشرفتهترین تجهیزات تولید تراشه در جهان، در همکاری با موزه ونگوگ، پروژهای به نام Impasto را برای اسکن و بازسازی سهبعدی آثار «ونسان ونگوگ»، نقاش بزرگ هلندی آغاز کردهاند.
به گزارش تکناک، این پروژه با هدف ثبت دقیق جزئیات سبک نقاشی خاص ونگوگ، یعنی «امپاستو» (Impasto) طراحی شده است؛ سبکی که در آن رنگ به شکل ضخیم و برجسته روی بوم قرار میگیرد. در هر اسکن، تقریباً ۱۰۰ گیگابایت داده برای هر نقاشی ذخیره میشود.
متولیان موزه ونگوگ ایدهای جاهطلبانه داشتند، که ساخت چیزی مشابه “Google Maps” برای نقاشیها بود. آنها با شرکت ASML وارد گفتوگو شدند و خوششانس بودند که این غول فناوری، ابزارهایی در اختیار داشت که بهطرز شگفتانگیزی برای اسکن سهبعدی دقیق آثار هنری مناسب بودند.
اگرچه آغاز همکاری در سال ۲۰۱۷ ممکن بود غیرعادی به نظر برسد، اما اشتراکات فرهنگی و جغرافیایی میان ونگوگ و ASML، هر دو ریشهدار در استان برابانت هلند، این مشارکت را منطقی جلوه داد.
«مارتن فونکن»، رئیس بخش مترولوژی تحقیقاتی ASML، در اینباره گفت: «ما فقط ماشینهای تراشهسازی نمیسازیم؛ بلکه ابزارهایی هم طراحی میکنیم که دقت همان ماشینها را اندازهگیری میکنند.» این فناوریها پایه ساخت اسکنر جدید شد.
پس از نتایج امیدوارکننده اولیه، این پروژه برای تولید نسخه سهبعدی آثار ونگوگ در سال ۲۰۱۹ گسترش یافت و همکاری میان موزه و ASML دستکم تا سال ۲۰۲۸ ادامه خواهد داشت.
اسکنر مورد استفاده در این پروژه، جعبهای بهاندازه یک جعبه کفش است، که روی قابهایی با ریل حرکت میکند. این دستگاه، دهها بخش از نقاشی را به صورت جداگانه عکسبرداری میکند و از هر بخش، چهار تصویر با زاویه متفاوت ثبت میشود.

این زوایای مختلف باعث میشود که نرمافزار اختصاصی بتواند با تحلیل سایهها، ضخامت متفاوت رنگها را محاسبه کند و در نهایت، تصویر سهبعدی دقیقی از نقاشی تهیه شود. هر تصویر نهایی، حجمی در حدود ۱۰۰ گیگابایت دارد.
فناوری اندازهگیری ASML در مقیاس نانومتر کار میکند و برای این پروژه، به دلیل افزایش مقیاس به حدود ۱۰۰ هزار برابر، نیاز به شخصیسازی گسترده سختافزار و نرمافزار داشت.
علاوه بر تولید نسخههای دیجیتال، از این اسکنر میتوان برای بررسی وضعیت فیزیکی نقاشیها پیش و پس از امانت دادن به دیگر موسسات نیز استفاده کرد. این فناوری امکان بررسی تأثیرات جابهجایی، دما، رطوبت و سایر عوامل محیطی بر آثار هنری را فراهم میسازد.
شرکت ASML با دیدی اجتماعی به هزینه این پروژه نگاه میکند، که به گفته این شرکت «چند میلیون یورو در سال» است. حدود ۱۰ تا ۱۵ نفر از کارکنان ASML روی پروژه Impasto کار میکنند. همچنین این شرکت سالانه حدود ۱۰۰ میلیون دلار در طرحهای اشتغال محلی سرمایهگذاری میکند و اسپانسر یکی از گالریهای موزه آثار ونگوگ نیز میباشد.
با پیشرفت پروژه، بازدیدکنندگان موزه اکنون میتوانند در مرکز علمی جدیدی در داخل موزه، از تجهیزات اسکن سهبعدی بازدید کنند و با جنبههای فنی حفاظت از آثار هنری آشنا شوند.
تکنولوژی پروژه Impasto توجه دیگر موزههای جهان را نیز جلب کرده، اما ASML مالکیت معنوی آن را به طور کامل در اختیار موزه ونگوگ گذاشته است. در صورت تأمین بودجه، ممکن است این موزه تصمیم به تجاریسازی این فناوری بگیرد.