پژوهشی جدید نشان می‌دهد که حتی ۵ دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط تا شدید (مانند پیاده‌روی سریع، ایروبیک در آب یا دویدن سبک) می‌تواند تأثیرات شگرفی بر سلامت مغز داشته باشد.
به گزارش تکناک، این مطالعه که با همکاری دانشگاه استرالیای جنوبی (UniSA) و مؤسسه تحقیقاتی AdventHealth آمریکا انجام شده است، نشان می‌دهد که فعالیت بدنی هوازی باعث بهبود عملکرد مغزی در سالمندان می‌شود، که از جمله این بهبودها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش سرعت پردازش اطلاعات
- تقویت حافظه کاری
- بهبود عملکرد اجرایی (مانند تمرکز، برنامه‌ریزی و انجام هم‌زمان چند کار)
جالب است که بیشترین بهبود ذهنی در افرادی دیده شد که از بی‌تحرکی کامل به تنها پنج دقیقه ورزش روزانه رسیدند. این موضوع نشان می‌دهد که حتی کمترین میزان فعالیت بدنی هم می‌تواند مغز را تقویت کند.
فهرست مطالب
بررسی الگوی زندگی ۵۸۵ سالمند
این پژوهش بر اساس داده‌های حاصل از آزمایش آمریکایی IGNITE روی ۵۸۵ فرد سالمند بین ۶۵ تا ۸۰ سال انجام شده است. محققان، شرکت‌کنندگان را در ۲۴ ساعت و در چهار حوزه بررسی کردند:
- خواب
- رفتارهای نشسته و بی‌تحرک
- فعالیت بدنی سبک
- فعالیت بدنی با شدت متوسط تا شدید
تأثیر این رفتارها بر عملکرد مغزی افراد ارزیابی شد.
ورزش «نفس‌گیر» مثل پیاده‌روی سریع کلید سلامت مغز
دکتر مدیسون ملو از دانشگاه UniSA گفت: «فعالیت‌های هوازی که ضربان قلب و تنفس را افزایش می‌دهند، مانند پیاده‌روی سریع یا دویدن، به طور مستقیم با بهبود عملکرد مغزی مرتبط هستند.»
در این مطالعه مشخص شد که ورزش‌های با شدت بالا می‌توانند عملکردهایی مانند: سرعت پردازش مغز، برنامه‌ریزی و حافظه کوتاه‌مدت را بهبود بخشند. در مقابل، کاهش این نوع فعالیت‌ها با افت توانایی‌های مغزی همراه است.
تعامل خواب، پیاده‌روی سریع و سبک زندگی با سلامت مغز
محققان تاکید دارند که خواب، بی‌تحرکی و ورزش سه عنصر اصلی رفتارهای روزانه ما هستند، که باید بین آنها تعادل برقرار شود. دکتر ملو بیان کرد: «به عنوان مثال، خواب خوب شبانه می‌تواند انرژی لازم را برای انجام فعالیت بدنی در روز بعد فراهم کند و بالعکس، ورزش بیشتر هم می‌تواند کیفیت خواب را افزایش دهد.»
تأثیرات مثبت ورزش در همه گروه‌های سنی، ژنتیکی و نژادی سالمندان مشاهده شد.
فعالیت بدنی بر حافظه اپیزودیک (جزئیات مربوط به زمان، مکان و اتفاقات) یا توانایی‌های فضایی و جهت‌یابی تأثیر قابل توجهی نداشت.
فعالیت را جایگزین کم‌تحرکی کنیم
دکتر آدری کالینز، از اعضای تیم تحقیقاتی عنوان کرد: «ما در روز فقط ۲۴ ساعت زمان داریم. انتخاب نحوه استفاده از این زمان تأثیر مستقیمی بر سلامت مغز ما دارد.»
او تأکید کرد: «این یافته‌ها نشان می‌دهند که سالمندان باید فعالیت‌هایی را در برنامه روزانه خود بگنجانند که ضربان قلب آنها را افزایش دهد. حتی چند دقیقه در روز هم کافی است.»
چگونه مغز با افزایش سن سالم بماند؟
با توجه به اینکه تا سال ۲۰۳۰ یک نفر از هر شش نفر در جهان بالای ۶۰ سال خواهد بود، این نتایج هشداردهنده و امیدوارکننده هستند. دکتر کالینز نتیجه‌گیری کرد: «افزایش آگاهی از نقش ورزش در سلامت مغز می‌تواند به سالمندان کمک کند که با قدرت، شادابی و استقلال بیشتر وارد دوران سالمندی شوند. اگرچه این پژوهش مقطعی است، اما نتایج آن باید در مطالعات بلندمدت و تجربی نیز بررسی شود.»
