محققان دریافته‌اند که انگل مغزی Toxoplasma gondii، که بیشتر در مدفوع گربه‌ها یافت می‌شود، می‌تواند برای رساندن دارو به مغز و درمان بیماری‌های عصبی مورد استفاده قرار گیرد.
به گزارش تک‌ناک، این انگل توانایی عبور از سد خونی-مغزی را دارد و می‌تواند در درمان بیماری‌های عصبی مانند: آلزایمر و پارکینسون مفید باشد. در مطالعات انجام شده، این انگل به طور موفقیت‌آمیزی پروتئین‌های درمانی را به سلول‌های مغزی موش‌ها رسانده است.
انگل‌های مغزی مواردی هستند که بیشتر مردم به طور طبیعی از آن اجتناب می‌کنند، اما شاید بتوان از آنها برای کارهای درمانی استفاده کرد و مطالعه انجام شده در راستای تأیید این موضوع گام برداشته است.
توکسوپلاسما گوندی یک انگل جذاب و البته موذی است و میزبان اصلی آن گربه‌سانان هستند. این انگل فقط می‌تواند از طریق رابطه جنسی در روده گربه‌ها تولید مثل کند و این امکان را دارد که بسیاری از جانداران خونگرم از جمله انسان را آلوده نماید. هنگامی که این انگل از طریق گوشت، خاک یا مدفوع آلوده خورده شود، در سراسر بدن از جمله مغز پخش می‌شود.
این انگل، پروتئین‌هایی را آزاد می‌کند که به نظر می‌رسد بر رفتار میزبان واسط آن تأثیر می‌گذارند. به عنوان مثال، موش‌های آلوده به انگل توکسوپلاسما جسورتر می‌شوند و در مقابل گربه‌ها کمتر اضطراب دارند و احتمال اینکه توسط گربه‌ها خورده شوند، کمتر است. همچنین به نظر می‌رسد که این انگل، جوندگان را برای جنس مخالف جذاب‌تر می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد که این انگل اثرات مشابهی نیز در انسان دارد.
جدای از اثرات آن، توکسوپلاسما گوندی به طور طبیعی بر یک مانع بزرگ یعنی سد خونی-مغزی غلبه کرده است، که این سد یک مکانیسم دفاعی می‌باشد و مانع درمان تعدادی از بیماری‌های عصبی می‌شود. این مکانیسم دفاعی در بیشتر موارد تمام مولکول‌هایی را که در جریان خون در گردش هستند، خارج از مغز نگه می‌دارد و مهم‌ترین اندام‌ها را در برابر آسیب مورد محافظت قرار می‌دهد. اما متأسفانه از ورود مولکول‌های درمانی نیز جلوگیری می‌کند، که همین موضوع درمان سرطان‌های مغز و سایر بیماری‌ها را دشوار کرده است.
بنابراین برای مطالعه جدید، یک تیم بین‌المللی از محققان بررسی کردند که آیا می‌توان از توانایی این انگل برای عبور از سد خونی-مغزی برای ارسال دارو استفاده کرد یا خیر. این تیم انگل توکسوپلاسما گوندی را برای تولید پروتئینی به نام MeCP2 مهندسی کردند که یک گزینه امیدوارکننده برای درمان یک بیماری عصبی ژنتیکی نادر به نام سندرم رت است.
هنگامی که این کار انجام شد، محققان آزمایش کردند که آیا انگل‌ها می‌توانند پروتئین MeCP2 را به سلول‌های مناسب در مغز برسانند یا خیر. آزمایش‌ها روی موش‌ها و مینی‌مغزهای رشد یافته در آزمایشگاه نشان داد که انگل توکسوپلاسما گوندی می‌توانست پروتئین مورد نظر را از سد خونی-مغزی عبور دهد.
این یک نظریه جالب است و در نهایت می‌تواند راهی جدید برای درمان اختلالات عصبی مانند: آلزایمر و پارکینسون باز کند. ممکن است استفاده از این روش ساده‌تر از سایر روش‌های دور زدن سد خونی-مغزی، مانند: نانوذرات مغناطیسی، امواج فراصوت، Cellbots یا زهر زنبورعسل باشد.
پروفسور اودد رچاوی، نویسنده این مطالعه گفت: «خود تکامل، ارگانیسم‌هایی را اختراع کرده است که می‌توانند مغز ما را دستکاری کنند. من فکر می‌کنم به جای اختراع مجدد، می‌توانیم از آنها یاد بگیریم و از توانایی‌های آنها استفاده کنیم.»
گام بعدی محققان مهندسی کردن انگل برای از بین رفتن پس از تحویل آن است، چرا که انگل توکسوپلاسما گوندی می‌تواند به سلول‌های مغز آسیب برساند.
این تحقیق در مجله Nature Microbiology منتشر شده است.
