آکادمی علوم چین (CAS) از یک پلتفرم طراحی تراشه مبتنی بر هوش مصنوعی به نام QiMeng به معنای «روشن‌شدن» به زبان چینی ، رونمایی کرده است.
به گزارش تکناک، این پلتفرم توسط آزمایشگاه کلیدی پردازنده، مرکز تحقیقات نرم‌افزار هوشمند، و دانشگاه آکادمی علوم چین توسعه یافته و با هدف تسریع در توسعه نیمه‌هادی‌ها و کاهش وابستگی به برنامه‌نویسان انسانی طراحی شده است.
با تشدید تنش‌های فناوری میان ایالات متحده و چین، هر دو کشور تلاش دارند تا در حوزه فناوری‌های راهبردی به استقلال دست یابند. در حالی که واشنگتن محدودیت‌هایی را بر دسترسی به ابزارهای پیشرفته تولید تراشه اعمال کرده، پکن نیز تلاش‌های خود را برای کاهش وابستگی به نرم‌افزارهای غربی افزایش داده است.
با پیشرفت‌های روزافزون هوش مصنوعی، نیاز به تراشه‌های قدرتمند نیز افزایش یافته است. توانایی چین برای طراحی و ساخت این تراشه‌ها در داخل کشور، اهمیت فزاینده‌ای یافته است. هرچند این کشور همچنان در تولید تراشه‌های پیشرفته از شرکت تایوانی TSMC عقب‌تر است، اما پروژه‌هایی مانند QiMeng با هدف پر کردن این شکاف در توان طراحی آغاز شده‌اند.
QiMeng با بهره‌گیری از مدل‌های زبانی بزرگ، وظایف پیچیده طراحی تراشه را به‌صورت خودکار انجام می‌دهد. توسعه‌دهندگان این ابزار را در پلتفرم GitHub به‌صورت متن‌باز منتشر کرده‌اند و اسناد فنی دقیق آن را نیز در قالب یک مقاله پژوهشی منتشر نموده‌اند. تیم پژوهشی اعلام کرده است که QiMeng می‌تواند تراشه‌ای برای خودروهای خودران طراحی کند که انجام آن توسط مهندسان انسانی چندین هفته زمان نیاز دارد، اما این سامانه آن را در چند روز انجام می‌دهد.
QiMeng بر اساس سه لایه عملکردی طراحی شده است. لایه نخست، مدل تراشه‌ای خاص‌دامنه را تشکیل می‌دهد. در لایه دوم، یک عامل طراحی وجود دارد که هم جنبه‌های سخت‌افزاری و هم نرم‌افزاری را مدیریت می‌کند. لایه سوم شامل مجموعه‌ای از اپلیکیشن‌های طراحی تراشه است.
این اجزا به‌صورت یکپارچه عمل می‌کنند تا طراحی خودکار در سطح Front-End، تولید زبان توصیف سخت‌افزار (HDL)، پیکربندی سیستم‌عامل، و ایجاد زنجیره ابزار کامپایلر را ممکن سازند. در مقاله پژوهشی اشاره شده است که نسخه‌های آینده این سامانه، ظرفیت تکامل خودکار آن را افزایش خواهند داد.
با استفاده از این پلتفرم، پژوهشگران دو پردازنده طراحی کرده‌اند: QiMeng-CPU-v1 که با تراشه Intel 486 قابل مقایسه است، و QiMeng-CPU-v2 که در سطح Arm Cortex A53 قرار دارد.
رونمایی از QiMeng در زمانی صورت گرفته که ایالات متحده شرکت‌های بزرگ طراحی الکترونیک (EDA) را تحت فشار قرار داده تا فروش خود به شرکت‌های چینی را متوقف کنند. طبق گزارش مورگان استنلی به نقل از SCMP، شرکت‌هایی مانند Synopsys، Cadence و Siemens EDA که در مجموع ۸۲ درصد از بازار EDA چین را در اختیار دارند، مشمول محدودیت‌های صادراتی جدید از سوی وزارت بازرگانی آمریکا شده‌اند.
QiMeng تلاشی مستقیم برای جایگزینی این وابستگی به شرکت‌های غربی است. تیم CAS در مقاله خود اعلام کرده است: «هدف ما افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و کوتاه‌سازی چرخه‌های توسعه در مقایسه با روش‌های دستی بود.»
این سامانه همچنین قابلیت سفارشی‌سازی سریع معماری‌های تراشه خاص‌دامنه و پشته‌های نرم‌افزاری را فراهم می‌کند.
با پیشرفت‌های روزافزون هوش مصنوعی، نیاز به تراشه‌های قدرتمند نیز افزایش یافته است. توانایی چین برای طراحی و ساخت این تراشه‌ها در داخل کشور، اهمیت فزاینده‌ای یافته است. هرچند این کشور همچنان در تولید تراشه‌های پیشرفته از شرکت تایوانی TSMC عقب‌تر است، اما پروژه‌هایی مانند QiMeng با هدف پر کردن این شکاف در توان طراحی آغاز شده‌اند.
توسعه‌دهندگان به چالش‌های باقی‌مانده نیز اذعان کرده‌اند و از «فناوری محدود در تولید، منابع ناکافی و اکوسیستم متنوع» به‌عنوان موانع یاد کرده‌اند. با این حال، آنها امیدوارند QiMeng در بلندمدت بتواند کل فرآیند طراحی و تأیید تراشه را به‌طور کامل خودکار کند.
