بر اساس یک تحقیق جدید، اضافه وزن خفیف لزوماً طول عمر را کاهش نمی‌دهد و در مقابل، لاغری بیش از حد می‌تواند تهدیدی جدی برای سلامتی باشد.
به گزارش تکناک، با توجه به نتایج این مطالعه بزرگ در دانمارک که روی بیش از ۸۵ هزار نفر انجام شد، افراد بسیار لاغر (با شاخص توده بدنی BMI کمتر از ۱۸.۵) نزدیک به سه برابر بیشتر از دیگران در معرض مرگ زودرس قرار دارند.
فهرست مطالب
BMI و پیچیدگی سلامت بدن
رابطه بین وزن بدن و سلامت آن‌قدر ساده نیست که فقط با عدد BMI بتوان درباره آن قضاوت کرد. تحقیقات جدید نشان می‌دهند که کمترین احتمال مرگ همیشه در محدوده‌ای قرار ندارد که به طور سنتی «وزن سالم» در نظر گرفته می‌شود.
یافته‌ها بیانگر این است که افراد با BMI در محدوده اضافه وزن، گاهی نتایج سلامتی مشابه یا حتی بهتری نسبت به افراد لاغرتر دارند.
خطرات لاغری مفرط
نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که رابطه بین شاخص توده بدنی (BMI) و خطر مرگ زودرس به شکل U است؛ یعنی هم افراد بسیار لاغر و هم افراد خیلی چاق بیشتر در معرض خطر هستند.
در این تحقیق مشخص شد:
- افرادی که BMI آنها کمتر از ۱۸.۵ بود، سه برابر بیشتر احتمال مرگ زودرس داشتند.
- افرادی با BMI بین ۱۸.۵ تا ۱۹.۹، دو برابر بیشتر در معرض خطر بودند.
- حتی افرادی که BMI آنها بین ۲۰ تا ۲۲.۴ بود، ۲۷ درصد بیشتر از دیگران احتمال مرگ داشتند.
این موضوع نشان می‌دهد که محدوده BMI ۱۸.۵ تا ۲۴.۹ که سال‌ها به عنوان «سالم» معرفی می‌شد، لزوماً امن‌ترین محدوده نیست.
اضافه وزن همیشه هم بد نیست
در طرف مقابل، افرادی با BMI بین ۲۵ تا ۳۵ (اضافه‌وزن یا چاقی خفیف) افزایش قابل توجهی در خطر مرگ نداشتند.
فقط زمانی که BMI به ۴۰ یا بیشتر رسید، خطر مرگ بیش از دو برابر شد. این یافته‌ها دیدگاه سنتی جامعه را به چالش می‌کشد که لاغری همیشه نشانه سلامت است.
چرا کمی اضافه وزن مفید است؟
داشتن ذخایر چربی می‌تواند به بدن در مقابله با بیماری‌ها کمک کند. به عنوان مثال:
- بیماران سرطانی در طول شیمی‌درمانی دچار کاهش وزن می‌شوند. افرادی با کمی چربی اضافه، توانایی بیشتری برای حفظ عملکرد بدن خود دارند.
- کاهش وزن ناخواسته می‌تواند نشانه بیماری‌های جدی مانند سرطان یا دیابت نوع ۱ باشد.
بنابراین، BMI پایین همیشه نشانه سلامتی نیست و می‌تواند علامتی از بیماری پنهان باشد.
بازنگری در محدوده «سالم» BMI
پژوهشگران دانمارکی بیان کردند که با توجه به پیشرفت‌های پزشکی در درمان بیماری‌های مرتبط با چاقی، باید دوباره درباره محدوده «سالم» بودن وزن فکر کنیم. به نظر آنها، امروزه افرادی با BMI بین ۲۲.۵ تا ۳۰ ممکن است کمتر از دیگران در معرض خطر مرگ زودرس باشند.
BMI از ابتدا ابزاری ساده و «غیردقیق» برای ارزیابی سلامت بوده است، چرا که:
- تفاوت‌های نژادی، قومی و ترکیب بدنی را در نظر نمی‌گیرد.
- بر اساس داده‌های مردان اروپایی سفیدپوست در ۲۰۰ سال پیش ساخته شده است.
- می‌تواند افراد سالم را ناسالم نشان دهد و بالعکس.
کارشناسان تأکید دارند که برای ارزیابی واقعی سلامت، باید به فاکتورهایی مانند: رژیم غذایی، سبک زندگی، ترکیب چربی بدن و آزمایش‌های دقیق‌تر توجه شود.
پیام نهایی
این تحقیق هنوز در مرحله مقدماتی است و نیاز به تحقیقات بیشتر می‌باشد، اما پیام آن واضح است: لاغری مفرط می‌تواند خطرناک باشد و کمی اضافه وزن لزوماً عمر را کوتاه نمی‌کند.
در واقع نکته اصلی این است که BMI به تنهایی معیار قابل اعتمادی برای ارزیابی سلامت نیست.
