شرکت سوئیسی Panatere از نخستین کوره خورشیدی جهان برای بازیافت فولاد صنعت ساعت‌سازی رونمایی کرد.
به گزارش تکناک، این شرکت مستقر در منطقه ژورا در غرب سوئیس، قرار است با دو کوره خورشیدی پیشرفته، فولاد ضایعاتی صنایع ساعت‌سازی لوکس را با استفاده از انرژی خورشیدی و بدون مصرف سوخت‌های فسیلی بازیافت کند. این دو کوره نوآورانه در تاریخ ۳ اکتبر در شهر «لا شو دو فون»، یکی از مراکز تاریخی و فرهنگی صنعت ساعت‌سازی سوئیس افتتاح شدند.
این پروژه حاصل بیش از یک دهه تحقیق و توسعه توسط تیم Panatere است و با پشتیبانی مالی و علمی دانشگاه “Haute École Arc Ingénierie” و دانشگاه “Franche-Comté” در چارچوب برنامه همکاری مرزی “Interreg France–Suisse” شکل گرفته است. هدف اصلی از اجرای این طرح، کاهش وابستگی به انرژی‌های فسیلی، افزایش پایداری زیست‌محیطی و ایجاد چرخه‌ای سبز برای تولید فولاد مورد استفاده در صنایع حساس مانند ساعت‌سازی و تجهیزات پزشکی است.
رافائل برویه، مدیرعامل Panatere، در مراسم افتتاحیه گفت: «بیش از ده سال است که رؤیای ایجاد روشی پایدار برای ذوب و بازیافت فلزات بدون سوخت‌های آلاینده را در ذهن داشتم و امروز این رؤیا به واقعیت تبدیل شده است.» وی تصریح کرد که این دستاورد می‌تواند الگویی جهانی برای صنایع فلزی و مواد خام باشد.
در پروژه نخستین کوره خورشیدی جهان برای بازیافت فولاد، از انرژی خورشید برای دستیابی به دماهای بسیار بالا استفاده می‌شود. پرتوهای خورشید توسط مجموعه‌ای از آینه‌های متحرک به نام «هلیواستات» جمع‌آوری و روی صفحه‌ای مقعر متمرکز می‌شوند تا دمای ۱۴۵۰ درجه سلسیوس (۲۶۴۲ درجه فارنهایت) ایجاد شود؛ دمایی که برای ذوب فولاد ضدزنگ کافی است. در نمونه بزرگ‌تر این سامانه، ۴۰ آینه متحرک در سطحی به مساحت ۱۳۸ متر مربع، نور خورشید را ردیابی و بازتاب می‌دهند. سپس نور متمرکز به ظرفی درون راکتور خورشیدی هدایت می‌شود، که فلزات ضایعاتی در آن قرار دارند و پس از ذوب شدن به شمش‌های جدید تبدیل می‌شوند.
نمونه کوچک‌تر این سیستم نیز دارای هلیواستاتی به مساحت ۳۰ متر مربع و منعکسی به قطر ۱۲ متر، شامل حدود ۴۶۰ آینه است. این دو کوره بر اساس فرایند دو مرحله‌ای کار می‌کنند: در گام نخست، نور خورشید جمع‌آوری و متمرکز می‌شود و در مرحله دوم، شدت آن تا هزاران برابر افزایش می‌یابد تا به دمای ذوب فلز برسد.
«لوئیک بون‌ساک»، مدیر پروژه نوآوری Panatere، اعلام کرده است که طراحی دوم این کوره‌ها قادر است شدت نور خورشید را تا ۵۵۰۰ برابر افزایش دهد و دمایی تا ۲۰۰۰ درجه سلسیوس تولید کند. وی بیان کرد: «این فناوری، پایه‌ای برای نسل آینده صنایع فلزی است که در آن هیچ سوخت فسیلی مصرف نمی‌شود و تنها از نیروی طبیعی خورشید بهره گرفته می‌شود.» صحت این داده‌ها توسط محققان دانشگاه‌های Franche-Comté و HE-Arc تأیید شده است.
بر اساس داده‌های Panatere، تولید هر کیلوگرم فولاد بازیافتی به روش‌های معمول حدود ۶.۸ کیلوگرم دی‌اکسیدکربن آزاد می‌کند. در مقابل، با استفاده از این فناوری خورشیدی، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای به کمتر از ۴۱ گرم در هر کیلوگرم فولاد کاهش می‌یابد؛ به عبارتی ۱۶۵ برابر از روش‌های سنتی کمتر است. این موضوع می‌تواند تأثیر قابل توجهی در کاهش ردپای کربنی صنایع فلزی جهان داشته باشد.
«ریمون کنستانتین»، متخصص شناسایی مواد توضیح داد که دانشگاه‌ها علاوه بر همکاری در توسعه فناوری، کیفیت آلیاژهای فولاد بازیافتی را نیز بررسی می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که محصول نهایی از نظر استحکام و دوام با استانداردهای صنعتی مطابقت دارد.
شرکت Panatere قصد دارد در سال‌های آینده با همکاری شرکت‌های محلی و بین‌المللی، فناوری کوره خورشیدی برای بازیافت فولاد را بهبود و ظرفیت تولید را افزایش دهد. هدف این شرکت، ساخت کارخانه‌ای در مقیاس صنعتی تا سال ۲۰۲۸ در محل فعلی یا در کوهستان‌های «والیس» در جنوب غربی سوئیس است. این کارخانه قادر خواهد بود سالانه تا ۱۰۰۰ تن فولاد بازیافتی را صرفاً با استفاده از انرژی خورشیدی تولید کند.
رافائل برویه در پایان عنوان کرد: «امروزه، با توجه به قیمت بالای فلزات و کمبود منابع، این فناوری نه‌تنها از نظر زیست‌محیطی بلکه از نظر اقتصادی نیز توجیه‌پذیر است. ما در حال بازگرداندن ارزش به زنجیره تأمین کوتاه و بومی هستیم؛ زنجیره‌ای که می‌تواند صنعت فلز سوئیس را به الگوی جهانی در پایداری تبدیل کند.»
به این ترتیب، پروژه Panatere گام مهمی در مسیر گذار صنایع فلزی به سمت انرژی‌های پاک و تحقق اقتصاد دایره‌ای محسوب می‌شود؛ تلاشی که می‌تواند نام سوئیس را بار دیگر در صدر نوآوری‌های صنعتی جهان قرار دهد.
