کشف مکانیسم ضدپیری قهوه در سلول‌ ها

قهوه فقط یک نوشیدنی انرژی‌بخش برای مغز نیست بلکه ممکن است سلول‌های بدن را به حالت صرفه‌جویی انرژی ببرد و مکانیسم ضدپیری داشته باشد.

به گزارش تک‌ناک، این پژوهش جدید که توسط دانشگاه کوئین مری لندن انجام شده است، نشان می‌دهد که کافئین با فعال‌سازی حسگر انرژی سلول‌ها (AMPK)، رشد سلولی را کُند می‌کند و ممکن است باعث افزایش طول عمر شود. این مکانیسم شبیه عملکرد داروی متفورمین در بدن است.

سال‌ها است که کافئین به‌ عنوان محرک مغز شناخته می‌شود، اما اکنون توجه دانشمندان به اثر سلولی آن معطوف شده است. مطالعات جدید نشان می‌دهد که کافئین ممکن است یکی از مهم‌ترین کلیدهای تنظیم رشد و پاسخ به استرس در سلول‌ها، یعنی مسیر TORC1 را تحت تأثیر قرار دهد.

TORC1 نوعی «راهنمای رشد» درون سلول است، که بسته به میزان انرژی و مواد مغذی، به سلول فرمان رشد یا توقف می‌دهد. اما آیا کافئین به صورت مستقیم این چراغ را خاموش می‌کند؟ مطالعه جدید نشان می‌دهد که پاسخ منفی است.

فعال‌سازی حسگر باستانی AMPK توسط کافئین

تحقیقات پژوهشگران دانشگاه کوئین مری لندن نشان داد که کافئین به‌جای خاموش کردن مستقیم TORC1، مسیر دیگری به نام AMPK را فعال می‌کند.

AMPK یک حسگر انرژی بسیار قدیمی در بدن است، که از مخمر گرفته تا بدن انسان وجود دارد و مانند یک سنجشگر انرژی برای سلول عمل می‌کند.

زمانی که سلول‌ها احساس کمبود انرژی می‌کنند، AMPK فعال می‌شود و باعث کاهش فعالیت TORC1 می‌شود.

کافئین قهوه با روشن کردن این حسگر، رشد سلولی را کُند می‌کند و ممکن است مکانیسم ضدپیری را فعال نماید.

شباهت مکانیسم کافئین با داروی متفورمین

جالب است که مسیر AMPK هدف اصلی داروی متفورمین (داروی پرکاربرد در درمان دیابت نوع ۲) نیز می‌باشد. متفورمین با فعال‌سازی AMPK، تعادل انرژی در سلول‌ها را بهبود می‌بخشد و اکنون در تحقیقات به‌ عنوان دارویی برای افزایش طول عمر نیز مطرح است.

به همین دلیل، شباهت عملکرد کافئین با متفورمین، محققان را به بررسی بیشتر اثرات سلامتی‌بخش آن ترغیب کرده است.

بررسی کافئین در مخمر

محققان برای آزمایش این اثرات از سلول‌های مخمر استفاده کردند، که در تحقیقات زیستی بسیار پرکاربرد است.

آنها دریافتند در سلول‌هایی که مسیر AMPK آنها دچار جهش شده بود، کافئین حساسیت به آسیب DNA را افزایش می‌داد، اما این افزایش حساسیت به‌دلیل اختلال در تقسیم سلولی (میتوز) نبود، بلکه کافئین با سایر عوامل آسیب‌رسان به DNA همکاری و اثر آنها را تقویت می‌کرد.

مکانیسم ضدپیری قهوه با تسریع تقسیم سلولی

به‌ طور شگفت‌انگیزی، کافئین نه‌تنها باعث کاهش رشد سلولی نمی‌شود، بلکه در برخی شرایط تقسیم سلولی را سریع‌تر می‌کند و در عین حال طول عمر سلول‌ها (CLS) را افزایش می‌دهد. این اثر مثبت نیز به مسیر AMPK وابسته است.

آینده پژوهش‌ها درباره مکانیسم ضدپیری قهوه

دکتر جان-پاتریک الاو، سرپرست گروه تحقیق گفت: «یافته‌های ما توضیح می‌دهد که چرا کافئین ممکن است برای سلامت و طول عمر مفید باشد. همچنین این نتایج دریچه‌ای به تحقیقات جدید برای فعال‌سازی هدفمند این مسیرها، از طریق رژیم غذایی، سبک زندگی یا داروهای جدید باز می‌کند.»

پژوهشگران تأکید می‌کنند که به دلیل محافظت‌شدگی گسترده مسیر AMPK در تمام موجودات زنده، هدف قرار دادن این مسیر ممکن است فوایدی برای افزایش سلامت و طول عمر حتی در انسان داشته باشد.

شاید کافئین تنها راهی برای فرار از خواب‌آلودگی صبحگاهی نباشد، بلکه با فعال‌سازی یک مسیر کلیدی در انرژی سلولی، بتواند روند پیری را نیز کُندتر کند. این یافته‌ها نه‌تنها نگاه ما به کافئین را تغییر می‌دهند، بلکه امکان توسعه راهکارهای نوین ضدپیری را نیز فراهم می‌سازند.