محققان در حال بررسی این موضوع هستند که چگونه نانوذرات از محصولات مختلف و منابع محیطی در سد محافظ جفت اختلال ایجاد می‌کنند و در نهایت به صورت غیرمستقیم رشد جنین را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
به گزارش تک‌ناک، شروع حیات انسان با یک سلول تخمک است و در نهایت تبدیل به انسانی با تریلیون‌ها سلول می‌شود. برای اطمینان از محافظت رشد بسیار پیچیدۀ بافت‌ها و اندام‌ها، سد جفتی عوامل بیماری‌زا و مواد خارجی را در بیرون از رحم نگه می‌دارد. محققی به نام تینا بورکی و گروهش از آزمایشگاه Empa’s Particles-Biology Interactions در سنت گالن، در حال بررسی چگونگی مقابلۀ این مکانیسم محافظ با نانوذرات هستند.
نانوذرات در محصولات بسیاری وجود دارند، امّا در طول فرسایش و از طریق فرآیندهای احتراق نیز تولید می‌شوند. بورکی در این باره گفت: ما این مواد را از غذا، لوازم آرایش یا تنفس هوای محیط جذب می‌کنیم. برخی از این نانوذرات مشکوک به آسیب رساندن به نوزادان در رحم هستند و پیامدهای احتمالی از قبیل وزن کم هنگام تولد، اوتیسم و بیماری‌های تنفسی دارند.
تأثیر غیرمستقیم بر جنین
هنوز مشخص نیست که نانوذرات چگونه بر کودک متولد نشده تأثیر می‌گذارند. بورکی توضیح داد: ما می‌دانیم که سد جفتی مقابل بسیاری از نانوذرات را می‌گیرد یا حداقل انتقال آنها به جنین را به تأخیر می‌اندازد. با وجود این، آسیب به بافت جنین رخ می‌دهد، حتی اگر هیچ ذره‌ای در جنین تشخیص داده نشده باشد.
محققان به همراه همکارانشان از بیمارستان کانتونال سنت گالن و شرکای تحقیقاتی از دانشگاه ژنو، مرکز پزشکی دانشگاه آمستردام و مؤسسۀ تحقیقات پزشکی زیست محیطی لایب‌نیتس در دوسلدورف آلمان، در حال بررسی پیامدهای نانوذرات رایج مانند: تیتانیوم، دی اکسید یا دود گازوئیل بر عملکرد جفت و آسیب غیر مستقیم آنها به رشد جنینی هستند.
در همین راستا محققان از جفت‌های انسانی کاملاً کاربردی که پس از سزارین‌های برنامه‌ریزی شده در دسترس قرار گرفتند، استفاده کردند. بورکی عنوان کرد: بافت جفت انسان تنها راه برای دستیابی به نتایج معنی‌دار در انتقال و تأثیر نانوذرات است. ساختار، متابولیسم و تعامل بافت مادر و جنین منحصر به فرد می‌باشد.
آزمایش‌ها نشان داد که نانوذرات در بافت جفت، تولید تعداد زیادی از مواد پیام‌رسان را مختل می‌کنند. این پیام‌رسان‌ها هستند که می‌توانند باعث ایجاد تغییرات جدی در رشد جنینی مثل اختلال در تشکیل رگ‌های خونی شوند.
این اثرات را می‌توان در نمونه‌های آزمایشگاهی با استفاده از تخم‌مرغ مشاهده کرد. رگ‌های خونی تخم‌مرغ با سرعت و چگالی زیادی رشد می‌کنند تا رشد جنینی را امکان‌پذیر سازند. شبکۀ متراکمی از رگ‌های خونی ریز، داخل پوستۀ تخم‌مرغ را می‌پوشاند. تینا بورکی تصریح کرد: به نظر می‌رسد نانوذرات با مهار تشکیل رگ‌های خونی از طریق مواد پیام‌رسان، تأثیر غیرمستقیمی بر روی کودک در رحم دارند.
پیامدهای سلامتی
محققان اکنون در حال بررسی کل مواد پیام‌رسان آزاد شده توسط جفت تیمار شده با نانوذراتی به نام سکرتوم هستند. بدون آلودگی، تعامل هورمون‌ها، واسطه‌های التهابی و مواد سیگنال‌دهنده برای تشکیل سیستم‌های اندام‌ها، شبیه یک ارکستر دقیق تنظیم شده است.
کاملاً مشخص است که ارتباط میان جفت و جنین به دلیل وجود نانوذرات مختل می‌شود و به تشکیل رگ‌های خونی آسیب می‌رساند. نتایج اولیه نشان می‌دهد که رشد سیستم عصبی نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد. تجزیه و تحلیل‌های آینده نشان خواهد داد که نانوذرات چه اختلالات دیگری را می‌توانند به‌طور غیرمستقیم ایجاد کنند. بورکی تأکید کرد: از آنجایی که این اثرات می‌تواند بر سلامت زن باردار و رشد فرزند او تأثیر بگذارد، این یافته‌ها باید در ارزیابی خطرات نانومواد مورد توجه قرار گیرند.
ذکر این نکته ضروری است که جفت سالم برای رشد کودک بسیار اهمیت دارد، بنابراین ارزیابی صحیح خطر آلودگی محیط زیست برای زنان باردار بسیار مهم خواهد بود.
