مایکروسافت در کنفرانس Build 2025 از پروژه متن‌باز NLWeb رونمایی کرد که هدف آن ساده‌سازی ادغام چت‌بات‌های هوش مصنوعی در وب‌سایت‌ها است.
به گزارش تکناک، با استفاده از چند خط کد، توسعه‌دهندگان می‌توانند رابط‌های گفت‌وگویی ایجاد کنند که از مدل‌های هوش مصنوعی دلخواه و داده‌های اختصاصی بهره می‌برند؛
این پروژه به رهبری رماناتان وی گوها، عضو فنی ارشد مایکروسافت و از پیشگامان اینترنت ساخت‌یافته، معرفی شد و به گفته او، NLWeb می‌تواند یکی از ارکان اصلی «چهارمین انقلاب رایانش شخصی» باشد.
تک‌کرانچ می‌نویسد که گوها با اشاره به سه انقلاب پیشین دنیای رایانه ، یعنی رابط‌های گرافیکی کاربر، اینترنت و موبایل تاکید کرد که جهان اکنون در میانه انقلابی تازه قرار دارد: توانایی تعامل با کامپیوترها از طریق زبان طبیعی و گفت‌وگویی.
او افزود که اگرچه ابزارهایی مانند ChatGPT، Bing و Claude در این مسیر پیشگام بوده‌اند، اما شکل‌گیری این تعاملات نباید صرفاً وابسته به چند سرویس بزرگ باشد. به باور او، بخش مهمی از آینده وب باید در دست صاحبان سایت‌ها باقی بماند.
NLWeb به صاحبان وب‌سایت‌ها و توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تنها با چند خط کد، یک چت‌بات اختصاصی مبتنی بر مدل زبانی دلخواه خود بسازند. این چت‌بات‌ها بر اساس داده‌های اختصاصی هر وب‌سایت عمل می‌کنند و می‌توانند تجربه‌ای بسیار دقیق‌تر، سریع‌تر و شخصی‌سازی‌شده‌تر از دستیارهای عمومی ارائه دهند.
گوها در این‌باره گفت: «پروتکل NLWeb راهی است برای مطرح کردن سوالی به زبان طبیعی و دریافت پاسخ ساخت‌یافته. فقط کافی‌ست داده‌ها را فراهم کنید؛ بقیه کار را پروتکل انجام می‌دهد.»
در یک دمو زنده، گوها نشان داد که چگونه وب‌سایت آشپزی Serious Eats با استفاده از NLWeb می‌تواند به درخواست‌هایی مانند «غذای تند و تُرد برای پیش‌غذا» پاسخ دهد. پس از آن‌که کاربر مشخص کرد گیاه‌خوار است و غذا را برای جشن دیوالی می‌خواهد، سیستم به‌صورت هوشمند این موارد را به خاطر سپرد و از آن پس تنها غذاهای گیاهی پیشنهاد داد.
در مثالی دیگر، در وب‌سایت فروش تجهیزات فضای باز Backcountry، کاربر درخواست کاپشنی مناسب برای زمستان کبک را مطرح کرد. سیستم نه‌تنها آب‌وهوای منطقه را در نظر گرفت، بلکه محصولاتی مناسب را به همراه تصاویر و مشخصات کامل پیشنهاد داد.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های NLWeb، هزینه بسیار کمتر نسبت به جست‌وجوگرهای سنتی است. گوها توضیح داد که برخلاف نیاز موتورهای جست‌وجو به خزش و ایندکس‌گذاری کل وب، در NLWeb تنها کافی‌ست یک فید RSS را به پایگاه داده برداری بدهید. سیستم می‌تواند از مدل‌هایی مانند GPT-4o Mini یا گزینه‌های حتی ارزان‌تر برای پردازش زبان استفاده کند و پاسخ‌هایی سریع و دقیق ارائه دهد.
مایکروسافت اعلام کرد که در حال همکاری با شرکت‌ها و ناشرانی نظیر TripAdvisor، Eventbrite و Shopify است تا NLWeb را به شکل گسترده در وب گسترش دهد. هدف نهایی، جایگزینی قراردادهای اختصاصی فعلی با OpenAI با یک پروتکل باز و عمومی است که هر کسی بتواند از آن بهره‌برداری کند.
NLWeb همچنین با پروژه MCP، استاندارد باز شرکت Anthropic برای اتصال مدل‌های هوش مصنوعی به داده‌ها، هماهنگ شده و در تلاش است به‌عنوان پلی میان فناوری‌های باز و سرویس‌های Azure مایکروسافت عمل کند.
اگرچه NLWeb می‌تواند وب را بار دیگر به بستری تعاملی و پویا بدل کند، اما سوالات بزرگی هنوز بی‌پاسخ مانده‌اند. آیا وب‌سایت‌ها باید اطلاعات کاربران مانند رژیم غذایی آنها را با دیگر سایت‌ها به اشتراک بگذارند؟ آیا چت‌بات‌ها باید اجازه خرید خودکار یا پیمایش سایت‌ها را داشته باشند؟ و نحوه مدیریت داده‌ها چگونه باید انجام گیرد؟
گوها در پاسخ به این پرسش‌ها گفت که قصد ندارد همه‌چیز را از پیش تعیین کند. به گفته او: «اگر این پروژه موفق شود، خود ناشران و کاربران وب هستند که تصمیم می‌گیرند چگونه از آن استفاده کنند.»
شاید بزرگ‌ترین چالش پیش روی NLWeb، سابقه تاریخی تمرکز در اینترنت باشد. از یاهو و گوگل گرفته تا ChatGPT، هر نسل از وب به سمت تجمیع قدرت گرایش داشته است. اما گوها بر این باور است که شاید دلیل این تمرکزگرایی، در اختیار نداشتن فناوری متن‌باز و قدرتمند توسط عموم بوده و اکنون زمان آن فرا رسیده که بهترین ابزارها در اختیار همه قرار گیرد.
NLWeb تلاشی است برای بازتعریف نحوه تعامل کاربران با وب، بدون نیاز به واسطه‌های بزرگ و انحصاری. با سابقه درخشان گوها در توسعه RSS و Schema.org، امید می‌رود این ابتکار نیز بتواند به یک استاندارد باز جدید برای اینترنت بدل شود. حال باید دید آیا ناشران و توسعه‌دهندگان به این دعوت پاسخ مثبت خواهند داد یا وب، همچنان در مسیر تمرکزگرایی گام خواهد برداشت.
