تاثیر منفی استفاده از هدفون نویزکنسلینگ بر توانایی مغز

استفاده گسترده از هدفون نویزکنسلینگ ، به‌ویژه در میان جوانان، نگرانی‌هایی را در میان متخصصان شنوایی ایجاد کرده است.

به گزارش تکناک، برخی کارشناسان معتقدند که استفاده طولانی‌مدت از این دستگاه‌ها ممکن است بر توانایی مغز در پردازش صداها تأثیر منفی بگذارد و مشکلاتی مانند اختلال پردازش شنوایی (APD) را تشدید کند.

هدفون نویزکنسلینگ چگونه کار می‌کنند؟

هدفون‌های مجهز به فناوری حذف نویز با استفاده از سیستم‌های پیشرفته، صداهای ناخواسته محیط را شناسایی کرده و با تولید موج‌های صوتی معکوس، آن‌ها را خنثی می‌کنند. این فناوری که به حذف نویز فعال (ANC) شناخته می‌شود، از میکروفون‌های داخلی برای دریافت صدای محیط استفاده کرده و سپس سیگنالی مخالف را برای از بین بردن آن تولید می‌کند. در نتیجه، کاربر صدای کمتری از محیط اطراف می‌شنود و می‌تواند بدون مزاحمت‌های صوتی، از موسیقی یا تماس‌های خود لذت ببرد. این ویژگی به‌ویژه در مکان‌های شلوغ مانند هواپیما، مترو و کافه‌های پر رفت‌وآمد بسیار کاربردی است.

افزایش موارد ابتلا به APD در میان جوانان

اختلال پردازش شنوایی یک وضعیت عصبی است که در آن مغز برای درک صداها و کلمات گفتاری دچار مشکل می‌شود. اگرچه این اختلال بیشتر در افراد مبتلا به شرایط عصبی خاص، آسیب‌های مغزی یا عفونت‌های مزمن گوش میانی مشاهده می‌شود، اما اخیراً تعداد افرادی که خارج از این گروه‌ها دچار APD می‌شوند، افزایش یافته است.

بررسی‌های انجام‌شده در پنج بخش شنوایی‌سنجی در NHS بریتانیا نشان می‌دهد که میزان ارجاع جوانان از سوی پزشکان عمومی به دلیل مشکلات شنوایی افزایش یافته است. بااین‌حال، آزمایش‌های استاندارد نشان می‌دهد که شنوایی این افراد طبیعی است، اما توانایی پردازش صدا در مغز آن‌ها دچار اختلال شده است.

آیا هدفون های نویزکنسلینگ مسئول این بحران هستند؟

کارشناسان هشدار داده‌اند که استفاده بیش‌ازحد از این هدفون‌ها می‌تواند مغز را در پردازش صداهای محیطی دچار مشکل کند. “کلر بنتون”، معاون British Academy of Audiology، در این باره گفت: “با مسدود کردن صداهای روزمره، مانند بوق خودروها، مغز ممکن است فراموش کند که چگونه نویزهای غیرضروری را فیلتر کند. این امر می‌تواند مهارت‌های پردازش صدا را که تا اواخر نوجوانی تکمیل می‌شوند، به تعویق بیندازد.”

“رنی آل‌مایدا”، مدیر بخش شنوایی‌شناسی بزرگسالان در Imperial College Healthcare NHS Trust، نیز با تأکید بر این موضوع گفت: “بین شنیدن و گوش دادن تفاوت وجود دارد. ما متوجه شده‌ایم که مهارت‌های گوش دادن در میان جوانان کاهش یافته است.”

در عین حال، برخی کارشناسان معتقدند که هدفون‌های نویز کنسلینگ در برخی موارد می‌توانند مفید باشند، زیرا با کاهش نویزهای بلند و فرکانس‌های بالا، از آسیب‌های شنوایی در بلندمدت جلوگیری می‌کنند. بااین‌حال، میزان شفافیت صدا در مدل‌های مختلف متفاوت است. برخی از این دستگاه‌ها صرفاً با ایجاد یک مهر و موم صوتی، صدای محیط را کاهش می‌دهند، در حالی که برخی دیگر دارای حالت شفافیت هستند که امکان شنیدن بخشی از صدای پس‌زمینه را فراهم می‌کند.

کمبود خدمات درمانی برای بیماران مبتلا به APD

در حال حاضر، خدمات درمانی NHS برای بیماران مبتلا به APD بسیار محدود است. یک نظرسنجی انجام‌شده در سال ۲۰۲۴ توسط BAA و ENT UK نشان داد که تنها ۴٪ از شنوایی‌شناسان اطلاعات کافی درباره این اختلال دارند.

برای افراد ۱۶ سال به بالا، تنها بیمارستانی که ارزیابی‌های کامل APD را در انگلستان ارائه می‌دهد، Royal National ENT and Eastman Hospital است که لیست انتظار آن ۹ ماه طول می‌کشد.

“پروفسور دوریس-اوا بامیئو”، که مسئولیت این ارزیابی‌ها را بر عهده دارد، گفت که فرآیند تشخیص APD پیچیده و زمان‌بر است. او افزود: “تشخیص APD فقط شامل یک آزمون ساده شنوایی‌سنجی نیست، بلکه ممکن است تا دو ساعت طول بکشد و نیازمند ارزیابی‌های شناختی و روان‌شناختی بیشتری باشد.”

رابطه تغییر سبک زندگی و مشکلات پردازش شنوایی

با توجه به تغییر سبک زندگی و افزایش استفاده از فناوری‌های دیجیتال، تعامل افراد با صداها و تصاویر نیز تغییر کرده است. بسیاری از جوانان امروزه هنگام تماشای ویدیوها، حتی در صورت داشتن صدا، از زیرنویس استفاده می‌کنند. یک نظرسنجی از YouGov نشان داد که ۶۱٪ از افراد ۱۸ تا ۲۴ ساله ترجیح می‌دهند تلویزیون را با زیرنویس ببینند.

“دکتر آنجلا الکساندر”، مدیر APD Support، هشدار داد که اگر تأثیر هدفون های نویزکنسلینگ بر پردازش شنوایی مورد بررسی قرار نگیرد، ممکن است در آینده مشکلات جدی‌تری به وجود آید. او گفت: “بسیاری از والدین و معلمان تصور می‌کنند که استفاده از گوش‌گیر یا هدفون‌های نویز کنسلینگ برای کودکان بهترین راه‌حل است، اما ما هنوز اطلاعات کافی در مورد تأثیرات بلندمدت آن نداریم.”

راهکارهایی برای کاهش تأثیرات منفی

برخی کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که برای کاهش تأثیرات احتمالی، کاربران باید میزان استفاده از هدفون‌های نویز کنسلینگ را کاهش دهند و در صورت امکان، از حالت شفافیت آن‌ها استفاده کنند تا مغز همچنان در معرض صداهای محیطی باشد.

علاوه بر این، برخی روش‌های درمانی مانند تمرینات “کلمه در نویز” در اپلیکیشن‌های موبایل به افراد کمک می‌کند تا مهارت‌های پردازش صدا را بهبود ببخشند. همچنین، استفاده از میکروفون‌ها و سمعک‌های با تقویت کم در محیط‌های پر سر و صدا می‌تواند برای برخی بیماران مفید باشد.

در حالی که برخی متخصصان همچنان درباره تأثیر دقیق هدفون‌های نویز کنسلینگ بر پردازش شنوایی تردید دارند، دکتر وین ویلسون، استاد دانشگاه Queensland، تأکید کرد که تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است. او گفت: “عوامل زیادی در این مسئله دخیل هستند، از جمله نوع صدا، مدت‌زمان استفاده از نویز کنسلینگ و سن افراد. ما به داده‌های بیشتری نیاز داریم تا بتوانیم نتیجه‌گیری دقیقی داشته باشیم.”