چاقی در جهان تا سال ۲۰۵۰ به سطح بحرانی خواهد رسید و نیمی از جمعیت بزرگسال جهان و یکسوم کودکان را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
به گزارش تکناک، افزایش بیسابقه نرخ چاقی در دهههای اخیر، بهویژه در آفریقا و آسیا، زنگ خطر جدی برای سلامت عمومی به صدا درآورده است. ادامه این روند، بار سنگینی بر دوش سیستمهای بهداشتی خواهد گذاشت و بیماریهایی مانند: دیابت و مشکلات قلبی را تشدید خواهد کرد.
تحلیلهای جامع جهانی نشان میدهد که طی سه دهه گذشته، میزان اضافهوزن و چاقی در میان بزرگسالان، کودکان و نوجوانان بیش از دو برابر شده است. در سال ۲۰۲۱، ۲.۱۱ میلیارد بزرگسال و ۴۹۳ میلیون کودک و نوجوان با این مشکل مواجه بودند. بر اساس دادهها، بیش از نیمی از این افراد در هشت کشور چین، هند، آمریکا، برزیل، روسیه، مکزیک، اندونزی و مصر، زندگی میکردند.
در صورت عدم اصلاح سیاستهای بهداشتی و اتخاذ اقدامات پیشگیرانه، پیشبینی میشود که تا سال ۲۰۵۰، ۶۰ درصد از بزرگسالان و ۳۱ درصد از کودکان و نوجوانان دچار اضافهوزن یا چاقی شوند. این روند، بهویژه در میان پسران ۵ تا ۱۴ ساله نگرانکننده خواهد بود، چرا که برآوردها نشان میدهد میزان چاقی در این گروه سنی از اضافهوزن پیشی خواهد گرفت.
همچنین انتظار میرود که یکسوم از کودکان چاق جهان در دو منطقه شمال آفریقا و خاورمیانه، آمریکای لاتین و کارائیب زندگی کنند، که پیامدهای جدی برای سلامت عمومی، اقتصاد و جامعه خواهد داشت. از سوی دیگر تا سال ۲۰۵۰، یکچهارم از افراد چاق، ۶۵ سال یا بیشتر خواهند داشت، که این موضوع فشار مضاعفی بر سیستمهای بهداشتی، بهویژه در کشورهای کمدرآمد، وارد خواهد کرد.
فهرست مطالب
بحران جهانی چاقی در حال شکلگیری
عدم اقدام قاطع برای مقابله با چاقی، تبعات گستردهای به دنبال خواهد داشت. پیشبینی میشود که تا سال ۲۰۵۰، ۳.۸ میلیارد بزرگسال و ۷۴۶ میلیون کودک و نوجوان با اضافهوزن یا چاقی دستوپنجه نرم کنند. این روند، تهدیدی جدی برای سلامت جهانی به حساب میآید و باعث افزایش چشمگیر بیماریهای مزمن و کاهش امید به زندگی خواهد شد.
طی سه دهه گذشته، شمار افراد دارای اضافهوزن و چاقی بهطور قابل توجهی افزایش یافته است. این رقم در میان بزرگسالان از ۷۳۱ میلیون نفر در سال ۱۹۹۰ به ۲.۱۱ میلیارد نفر در سال ۲۰۲۱ رسیده و در میان کودکان و نوجوانان از ۱۹۸ میلیون نفر به ۴۹۳ میلیون نفر افزایش یافته است.
افزایش چشمگیر چاقی در میان کودکان

بر اساس پیشبینیها، تعداد کودکان و نوجوانان چاق تا سال ۲۰۵۰ به ۳۶۰ میلیون نفر خواهد رسید، که نسبت به سال ۲۰۲۱، ۱۸۶ میلیون نفر افزایش خواهد داشت. روند رشد چاقی بین سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۳۰ بسیار سریع خواهد بود و نیاز به اقدامات فوری را دوچندان میکند.
افزایش نرخ چاقی در سطح جهان
حدود نیمی از جمعیت بزرگسال جهان در سال ۲۰۲۱ دچار اضافهوزن یا چاقی بودند. نرخ چاقی در مردان بالغ، از ۵.۸ درصد در سال ۱۹۹۰ به ۱۴.۸ درصد در سال ۲۰۲۱ و در زنان بالغ از ۱۰.۲ درصد به ۲۰.۸ درصد افزایش یافته است.
میزان چاقی در مناطقی مانند: اقیانوسیه، شمال آفریقا و خاورمیانه به سطوح نگرانکنندهای رسیده است. در کشورهایی همچون نائورو، جزایر کوک و ساموآی آمریکایی، بیش از ۶۲ درصد مردان بالغ و در تونگا و نائورو، بیش از ۷۱ درصد زنان بالغ به چاقی مبتلا بودهاند.
آمریکا در میان کشورهای پردرآمد، بالاترین نرخ چاقی را ثبت کرده است، به طوری که در سال ۲۰۲۱، ۴۲ درصد مردان و ۴۶ درصد زنان چاق بودهاند. اگر روند کنونی ادامه یابد، تا سال ۲۰۵۰، نرخ اضافهوزن و چاقی در مردان از ۴۳.۴ درصد به ۵۷.۴ درصد و در زنان از ۴۶.۷ درصد به ۶۰.۳ درصد خواهد رسید.
چالشهای سیستمهای بهداشتی
روند روبهرشد چاقی، فشار مضاعفی بر سیستمهای بهداشتی وارد خواهد کرد. پیشبینیها نشان میدهد که تا سال ۲۰۵۰، ۵۲۲ میلیون بزرگسال و بیش از ۲۰۰ میلیون کودک و نوجوان در آفریقای جنوب صحرا دچار اضافهوزن یا چاقی خواهند شد. این موضوع در حالی اتفاق میافتد که بسیاری از کشورها هماکنون نیز با کمبود منابع درمانی مواجه هستند.
علاوه بر این، نسلهای جدید سریعتر از نسلهای گذشته دچار اضافهوزن میشوند و چاقی در سنین پایینتر رخ میدهد. این موضوع، خطر ابتلا به بیماریهایی مانند: دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و مشکلات قلبی را در سنین جوانی افزایش خواهد داد.
ضرورت اجرای استراتژیهای پیشگیرانه
با وجود شرایط بحرانی، هنوز امکان کنترل بحران چاقی در کودکان و نوجوانان وجود دارد. اجرای برنامههای پیشگیرانه، بهویژه در مناطق پرخطر، میتواند از افزایش نرخ چاقی جلوگیری کند. در این میان، دختران نوجوان در آمریکای شمالی، استرالیا، اقیانوسیه، شمال آفریقا، خاورمیانه و آمریکای لاتین در معرض خطر بیشتری قرار دارند و به مداخلات فوری نیازمند هستند.
لزوم اقدام جهانی برای مقابله با بحران چاقی

نویسندگان این مطالعه تأکید دارند که برنامههای پنجساله (۲۰۲۵-۲۰۳۰) باید بهسرعت اجرا شوند تا روند افزایشی چاقی کنترل شود. این اقدامات باید متناسب با شرایط اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی هر کشور طراحی شوند و شامل محدودیت تبلیغات غذاهای ناسالم، ترویج رژیمهای غذایی سالم و حمایت از مادران برای تغذیه مناسب در دوران بارداری و شیردهی باشد.
سیاستگذاریهای بهداشتی در کشورهای کمدرآمد و با درآمد متوسط باید چاقی را در اولویت قرار دهد. این کشورها باید بین سوءتغذیه و چاقی تعادل برقرار کنند و از برنامههای حمایتی در زمینه تغذیه سالم و افزایش آگاهی عمومی بهره بگیرند.
در نهایت، با توجه به روند روبهرشد چاقی در سطح جهان، نیاز به تعهد سیاسی قویتری برای تغییر الگوی تغذیه و بهبود سبک زندگی احساس میشود. مقابله با این بحران، مستلزم اجرای سیاستهای جامع در زمینه تغذیه، ورزش و بهبود محیطهای زندگی است.