غذا خوردن با محدودیت زمانی یا فستینگ با روشهای مختلفی بر بدن تاثیر میگذارد. به تازگی یک مطالعۀ جدید از دانشگاه ایالتی آریزونا (ASU) نشان داده است که ترکیب این رویکرد با یک الگوی خاص از مصرف پروتئین، میتواند تأثیر مثبتی بر کاهش وزن و میکروبیوم روده داشته باشد.
به گزارش تکناک، در میان گرایشهای رژیم غذایی، روزهداری متناوب یا فستینگ یکی از برنامههایی است که راحتتر میشود به آن پایبند بود. در این نوع رژیم شما کالری دریافتی خود را به یک بازۀ زمانی خاص محدود میکنید. برای مثال، یکی از الگوهای رایج فستینگ این است که فقط برای هشت ساعت غذا بخورید، مثلاً از ساعت 1 بعد از ظهر تا 9 شب و باقی زمان را ناشتا باشید.
مزایای چنین الگوی غذایی در حال افزایش است. با اینکه یک مطالعه در سال 2022 نشان داد که فستینگ هیچ مزیتی برای کاهش وزن در مقایسه با افرادی که رژیم سنتی کالری شماری انجام میدهند، ندارد، چند مطالعۀ دیگر نشان دادند که فستینگ مزایایی فراتر از کاهش وزن را به دنبال دارد.
یک مطالعه در سال گذشته نشان داد که فستینگ در واقع یک استراتژی کاهش وزن مؤثرتر از محدودیت کالری برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 است. مطالعۀ دیگری در سال 2023 روی موشها نشان داد که داشتن یک استراتژی برای غذا خوردن میتواند به جلوگیری از ریتم سیرکادین کمک کند، که این اختلال باعث به هم ریختن ریتم شبانهروزی بدن افراد مبتلا به آلزایمر میشود. مطالعۀ دیگری که در اوایل امسال منتشر شد، مشخص کرد که یکی از الگوهای فستینگ به نام فستینگ 5 به 2 که شامل 5 روز غذا خوردن به حالت عادی و سپس محدودیت شدید کالری (به عنوان مثال 600کالری) به مدت 2 روز میباشد، در برابر التهاب کبد مؤثر است.
فستینگ به همراه رژیم پروتئینی
اکنون یک مطالعۀ جدید امّا کوچک، نشان داده است که ترکیب فستینگ با رژیم پروتئین که به دلیل آن وعدههای غذایی غنی از پروتئین در فواصل زمانی منظم در طول روز خورده میشوند، حتی مزایای بیشتری نسبت به غذا خوردن با محدودیت زمانی دارد.
گروه تحقیقاتی مطالعۀ خود را بر روی 27 زن و 14 مرد که دارای اضافه وزن یا چاقی بودند، انجام دادند. این شرکتکنندگان به دو گروه تقسیم شدند، یکی که فستینگ را همراه با رژیم پروتئین (IF-P) تمرین میکرد و گروه دیگر که از یک رژیم غذایی با کالری محدود پیروی میکردند. مصرف مردان گروه IF-P حدود 1700-1850 کالری در روز و کالری دریافتی زنان بین 1350-1500 کالری در روز بود. مردان گروه تحت کنترل حدود 1500 کالری در روز و زنان حدود 1200 کالری دریافت کردند. بنابراین کالری دریافتی تقریباً برابر بود.
در پایان یک دوره مطالعۀ هشت هفتهای، محققان به این نتیجه رسیدند، افرادی که در گروه تحت کنترل بودند، 5.4 درصد از وزن بدن خود را از دست دادند، در حالی که افراد حاضر در برنامۀ IF-P بهطور متوسط 8.81 درصد از وزن بدن آنها کاهش داشت. گروه IF-P 33 درصد از چربی احشایی خود را از دست دادند و این در حالی است که این کاهش در گروه تحت کنترل تنها 14 درصد بود. چربی احشایی در عمق دیوارۀ شکم یافت میشود و تجمع بیش از حد آن با دیابت، سکتۀ مغزی و بیماری قلبی مرتبط است.
امّا این مطالعه چیزی فراتر از کاهش وزن بود. محققان کشف کردند، افرادی که در گروه IF-P بودند، کاهش قابلتوجهی در علائم ناخوشایند گوارشی داشتند. تجزیه و تحلیل خون و مادۀ مدفوع شرکتکنندگان نشان داد که این نتیجه به احتمال زیاد از این واقعیت ناشی میشود که افراد گروه IF-P میکروبیومهای رودۀ بسیار بهبود یافتهای دارند. میکروبیوم به معنای کلونی میکروبهایی است که در رودۀ ما زندگی میکنند.
محققان افزایش باکتری را در خانوادۀ Christensenellaceae مشاهده کردند، که قبلاً با کاهش شاخص تودۀ بدنی (BMI) مرتبط بود. برخی از میکروبهای دیگری که پس از هشت هفته فستینگ و رژیم پروتئین شروع به رشد کردند، بهطور خاص با مسیرهای متابولیکی با طول عمر مرتبط هستند. بنابراین رویکرد IF-P ممکن است پیامدهایی برای افزایش طول عمر نیز داشته باشد.
الکس مور، نویسندۀ اصلی مطالعۀ جدید گفت: با توجه به موقعیت میکروبیوم روده و تعامل مداوم آن با دستگاه گوارش، ما در چند سال اخیر به درک عمیقتری از نقش محوری آن در پاسخهای غذایی دست یافتهایم. در طول مدت و حجم نمونه، این تحقیق جامع که شامل تجزیه و تحلیل میکروبیوم روده، سیتوکینها، اسیدهای چرب با زنجیرۀ کوتاه مدفوع و متابولیتهای خون میشود، بر تعامل پیچیدۀ بین رژیم غذایی، متابولیسم میزبان و جوامع میکروبی تأکید میکند.
نویسندگان این مطالعه اعلام کردند که انجام تحقیقات بیشتر برای بررسی ارتباط بین رژیم پروتئین، فستینگ و سلامت، کاملاً ضروری است.
مور افزود: با شناسایی تغییرات در میکروبهای خاص، مسیرهای عملکردی و متابولیتهای مرتبط، این تحقیق نویدبخش استراتژیهای سلامت شخصیسازی شده است، چرا که میتوانیم رژیمهای تغذیهای منحصر بهفرد را برای بهبود عملکرد روده و نتایج متابولیک بهتر، تنظیم کنیم.
این تحقیق در مجلۀ Nature Communications منتشر شده است.