محققان ژاپنی کشف کردهاند که استرس میتواند عملکرد سلولهای ایمنی را مختل و آلرژیهای پوستی را تشدید کند.
به گزارش تکناک، آیا تا به حال تجربه کردهاید که پوست شما قبل از یک رویداد مهم یا در طول یک هفته پراسترس، بد و حساس شود و جوش بزند؟ این مشکل که بسیاری از افراد با آن روبهرو هستند، به تازگی به کمک یک مطالعه علمی توضیح داده شده است.
محققان ژاپنی نشان دادند که تحت استرس، سلولهایی به نام ماکروفاژها، که وظیفه کاهش التهاب و کمک به بهبود وضعیت بدن را دارند، نمیتوانند کار خود را به درستی انجام دهند. این تغییرات سلولی میتوانند حتی تا یک هفته پس از وقوع استرس ادامه پیدا کنند.
این تحقیق به طور ویژه روی نوع خاصی از التهاب آلرژیک پوستی که به واکنشهای IgE (آنتیبادیهای خاص) مربوط میشود، متمرکز بود. این آنتیبادیها به محض شناسایی مواد آلرژن مانند: گرده یا پر حیوانات، واکنش آلرژیک شدید ایجاد میکنند. این نوع التهاب مشابه اگزما (درماتیت آتوپیک) است.
محققان برای بررسی این موضوع، به موشهای آزمایشگاهی استرس وارد و سپس واکنش آلرژیک پوستی آنها را تحریک کردند. نتایج نشان داد که موشهای تحت استرس، واکنشهای آلرژیک شدیدتری نسبت به موشهای بدون استرس داشتند.
در طی این فرایند، تعداد زیادی سلول التهابی به نام ائوزینوفیلها در پوست موشهایی تحت استرس، جمع میشد. این سلولها به مبارزه با عفونتهای انگلی کمک میکنند، اما در واکنشهای آلرژیک، تجمع بیش از حد آنها میتواند باعث آسیب به بافتها شود.
فهرست مطالب
چرا استرس باعث تشدید آلرژیها میشود؟
زمانی که تحت استرس قرار میگیریم، سیستم عصبی سمپاتیک که مسئول پاسخ «مبارزه یا فرار» است، هورمونی به نام نوراپینفرین ترشح میکند. این هورمون با گیرندههای خاصی روی ماکروفاژها تعامل دارد.
وقتی ماکروفاژها در معرض نوراپینفرین قرار میگیرند، دیگر قادر به انجام وظیفه اصلی خود، یعنی پاکسازی سلولهای مرده از بافتها (که فرایندی به نام افروسیتوز است) نیستند.
وقتی سلولهای مرده به درستی پاکسازی نمیشوند، این سلولها شروع به تجزیه میکنند و سیگنالهای خطرناکی را آزاد مینمایند، که التهاب بیشتری را به دنبال دارد. این فرایند با ورود به یک چرخه معیوب، باعث جذب بیشتر سلولهای التهابی و تشدید واکنش آلرژیک میشود.
تأثیر بلندمدت استرس بر عملکرد سلولهای ایمنی
یک نکته جالب دیگر این است که اثرات استرس ممکن است مدتها بعد از وقوع آن ادامه یابد. دکتر سوییچیرو یوشیکاوا از دانشگاه جونتندو توضیح داد: «یافتههای ما نشان میدهد که استرس روانی تأثیر ماندگاری بر عملکرد سلولهای ایمنی میگذارد و حتی میتواند بر ماکروفاژهایی که بعداً تمایز مییابند، تأثیر بگذارد. این پدیده که به آن خاطره استرس (stress memory) میگویند، به این معنی است که استرس شدید میتواند تغییراتی در سلولهای ایمنی ایجاد کند، که تا مدتها ادامه دارد و در نهایت باعث بیماریهای مختلف میشود.»
آیا میتوان از استرس جلوگیری کرد؟
محققان خوشبختانه به راهحلهایی برای این مشکل دست یافتهاند. وقتی سلولهای مرده در محل التهاب تجمع میکنند، یک پروتئین به نام CCL24 تولید میشود، که سلولهای التهابی بیشتری را جذب میکند.
محققان توانستند این فرایند را با استفاده از مهارکنندههای آنزیم کاسپاز-1 مسدود کنند. وقتی این مهارکنندهها به موشها داده شد، ورم گوش آنها کاهش یافت و تعداد سلولهای التهابی در نواحی آسیبدیده کمتر شد، که این نشاندهنده پتانسیل درمانی این روش است.
ضرورت مدیریت استرس برای بهبود عملکرد سلولهای ایمنی
این تحقیق نه تنها نشان میدهد که استرس میتواند سیستم ایمنی بدن را دچار اختلال و واکنشهای آلرژیک را شدیدتر کند، بلکه به اهمیت مدیریت استرس نیز اشاره دارد.
با وجود اینکه محققان به دنبال درمانهای مؤثرتر هستند، اما این مطالعه بر اهمیت کاهش استرس برای حفظ سلامت جسمی و روانی تأکید دارد. بنابراین دفع استرس نه تنها برای سلامت روان مفید میباشد، بلکه برای عملکرد بهینه سیستم ایمنی بدن نیز ضروری است.
نتایج این مطالعه جدید در مجله Journal of Allergy and Clinical Immunology منتشر شده است.