مطالعه جدیدی نشان می‌دهد که رنگ پوست ممکن است بر فارماکوکینتیک (چگونگی جذب، توزیع، متابولیسم و دفع داروها) و فارماکودینامیک (چگونگی اثر داروها بر بدن) تأثیر بگذارد.
به گزارش تکناک، این یافته‌ها اهمیت توجه به تفاوت‌های فردی از جمله رنگ پوست در آزمایش‌های بالینی را برجسته می‌کند تا نتایج دقیق‌تر و درمان‌های بهتری برای افراد مختلف فراهم شود. محققان امیدوار هستند که این موضوع باعث بهبود طراحی و اجرای آزمایش‌های بالینی و در نهایت ارائه درمان‌های بهتر برای بیماران شود.
بر اساس این مطالعه جدید رنگدانه‌های پوست می‌تواند اثرات ایمنی و کارایی برخی داروها را تحت تأثیر قرار دهد و به همین دلیل روش فعلی اجرای آزمایش‌های بالینی دارو باید تغییر کند.
آزمایش‌های بالینی برای ارزیابی کارایی و ایمنی داروها در انسان‌ها ضروری هستند. اگرچه هدف کلی تحقیقات زیست‌پزشکی بهبود سلامت و رفاه کل جمعیت است، اما شرکت‌کنندگان در آزمایش‌های بالینی به طور کلی از نظر تنوع کم هستند.
تجزیه و تحلیل 32,000 فردی که در آزمایش‌های دارویی جدید در ایالات متحده در سال 2020 شرکت کرده‌اند، نشان داد که تنها 8 درصد از آنها سیاه‌پوست، 6 درصد آسیایی، 11 درصد هیسپانیک و 30 درصد بالای 65 سال بوده‌اند.
یک مطالعه مروری جدید که توسط دو محقق به نام‌های سیمون گرون و سوفی زایجر انجام شد، بررسی کرد که چگونه یک جنبه از نژاد یعنی رنگ پوست، تأثیری بر عملکرد داروها دارد.
گرون گفت: «ملانین که رنگدانه مسئول رنگ پوست است، تمایل جالبی به تعامل با برخی ترکیبات دارویی دارد. تاکنون تأثیرات ملانین بر ایمنی و دوز دارو تا حد زیادی نادیده گرفته شده است و همین مسئله سؤالات نگران‌کننده‌ای در مورد اثربخشی دوزبندی استاندارد ایجاد می‌کند، چرا که افراد در رنگ پوست تفاوت زیادی دارند.»
سلول‌های کلیدی در تعیین رنگ پوست انسان، ملانوسیت‌ها هستند که ملانوزوم‌های حاوی ملانین تولید می‌کنند و کراتینوسیت‌ها که آنها را ذخیره می‌نمایند.
تعداد و ویژگی‌های ملانوزوم‌ها در لایه‌های پوستی تفاوت در رنگ پوست، از روشن تا تیره را تعیین می‌کند. پوست تیره حاوی نسبت بیشتری از ملانوزوم‌های بزرگ است، در حالی که پوست روشن حاوی مقادیر بیشتری از خوشه‌های مینی‌ملانوزوم‌ها است. در پوست روشن، ملانوزوم‌ها در لایه بازال، عمیق‌ترین لایه پوست، متمرکز هستند، در حالی که در پوست تیره، به طور پراکنده‌تری در لایه‌های پوست توزیع شده‌اند.
به طور معمول، ترکیب منحصربه‌فرد دو نوع اصلی ملانین به نام‌های فئوملانین و یوملانین، مسئول رنگ پوست، مو و چشم‌ها هستند. یوملانین، بیشتر از فئوملانین، نقش مهمی در تعاملات دارویی ایفا می‌کند و این موضوع به دلیل ساختار شیمیایی آن است که باعث افزایش تمایل آن به اتصال به مواد مختلف، از جمله داروهای با بار اساسی یا نیترال و یون‌های فلزی می‌شود.
مثال‌هایی از ترکیباتی که تمایل به اتصال به یوملانین دارند شامل کوکائین، نیکوتین، داروی ضد درد استامینوفن، آنتی‌بیوتیک‌های آمپی‌سیلین، سیپروفلوکساسین و پنی‌سیلین G، داروهای ضدافسردگی کلومیپرامین و ایمی‌پرامین، و داروهای ضدروان‌پریشی کلرپرومازین، کلوزاپین و هالوپریدول می‌شود.
بیایید در مورد داروی ضد روان‌پریشی کلوزاپین صحبت کنیم که تنها داروی تأیید شده توسط FDA برای درمان اسکیزوفرنی مقاوم به درمان است. یک مطالعه در سال 2023، متابولیسم کلوزاپین را در داخل و بین تمایزات نژادی مختلف مورد بررسی قرار داد، که شامل اروپایی، جنوب صحرای آفریقا، شمال آفریقا، جنوب‌غرب آسیا و شرق آسیا بود. نتیجه نشان داد که با همان دوز، در نژاد جنوب صحرای آفریقا کلوزاپین در پلاسما غلظت کمتری در مقایسه با اروپایی‌ها داشت.
با اینکه پوست بزرگ‌ترین عضو بدن است، به طور عمده تأثیرات پتانسیل تعاملات بین یوملانین و فارماکوکینتیک دارو (آنچه بدن با دارو می‌کند؛ چگونه به داخل جذب، توزیع و دفع می‌شود) و فارماکودینامیک (آنچه دارو با بدن می‌کند؛ اثرات بیوشیمیایی، فیزیولوژیکی و مولکولی یک دارو) نادیده گرفته شده است.
مطالعات نشان داده‌اند که تفاوت در سطح یوملانین پوست و بنابراین رنگ پوست، می‌تواند استفاده و وابستگی به نیکوتین را تحت تأثیر قرار دهد، که این موضوع بر استفاده افراد با پوست تیره از پچ‌های نیکوتین به عنوان کمک‌های ترک سیگار تأثیر می‌گذارد.
پژوهشگران استدلال می‌کنند که دستورالعمل‌های کنونی برای آزمایش‌های بالینی به طور کافی تأثیر رنگدانه‌های پوست بر تعاملات دارویی را بررسی نمی‌کنند.
زایجر گفت: «این نادیده‌گیری با توجه به فشار برای آزمایش‌های بالینی متنوع‌تر، خیلی نگران‌کننده است. روش‌های کنونی توسعه دارو در مراحل اولیه همچنان به طور عمده بر آزمایش دارو در جمعیت‌های سفیدپوست از نژاد شمال اروپا تمرکز دارند.»
بر اساس مفاد قانون اصلاحات همه‌جانبه غذا و دارو (FDORA) که به تازگی تصویب شده است، FDA از اسپانسرهای آزمایش‌های بالینی یا سایر مطالعات محوری داروها می‌خواهد که برنامه‌ای برای تنوع جمعیتی ارائه دهند، که برای افزایش ثبت‌نام شرکت‌کنندگان از جمعیت‌هایی که به‌طور تاریخی کمتر در چنین مطالعاتی نمایانده شده‌اند، طراحی شده است.
این یک گام در مسیر درست است، اما تغییر زمان‌بر خواهد بود.
زایجر بیان کرد: «در زمینه آزمایش پروفایل خطر، داروها اغلب روی یک یا چند مدل سلولی انسانی آزمایش می‌شوند که بیشتر از نژاد شمال اروپایی گرفته شده‌اند. سپس داروها در یک جوندگان آزمایش می‌شوند. اگر این آزمایش‌ها موفق باشند، شرکت‌های داروسازی دارو را به آزمایش‌های بالینی پیش می‌برند. اما اگر این داروها ابتدا روی مدل‌های سلولی انسانی از نژادهای مختلف آزمایش نشده باشند، آیا آماده هستند تا به گروه متنوعی از بیماران داده شوند؟»
به عنوان یک راه‌حل، گرون و زایجر پیشنهاد کرده‌اند که شرکت‌های داروسازی از مدل‌های پوستی سه‌بعدی انسانی با رنگ‌های مختلف برای ارزیابی خواص اتصال داروهای جدید در رنگ‌های پوستی مختلف استفاده کنند.
زایجر تأکید کرد: «رنگدانه پوست باید به عنوان یک عامل در تخمین ایمنی و دوز دارو در نظر گرفته شود.»
پژوهشگران همچنین بیماران و شرکت‌کنندگان در آزمایش‌های بالینی را تشویق می‌کنند که سؤالاتی مانند «آیا این دارو برای بررسی ایمنی در افرادی با زمینه‌های نژادی مختلف، مانند من، آزمایش شده است؟» بپرسند.
گرون اعلام کرد: «اگر در مراحل اولیه کشف دارو، زمینه‌های نژادی مختلف در نظر گرفته شوند، گروه‌های متنوعی از مردم ممکن است اعتماد بیشتری به فرایند توسعه دارو داشته باشند و در آزمایش‌های بالینی شرکت کنند، چرا که آنها بهتر از خطرات مرتبط آگاه خواهند شد.»
این مقاله در مجله Human Genomics منتشر شده است.
