مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد که مصرف آسپارتام، نوعی از شیرین‌کننده‌های مصنوعی، ممکن است با افزایش خطر حملات قلبی و سکته مرتبط باشد.
به گزارش تکناک، آسپارتام که به عنوان یک جایگزین بی‌خطر شکر در محصولات غذایی مانند: نوشیدنی‌های رژیمی و ژله‌های بدون شکر مورد استفاده قرار می‌گیرد، همواره با انتقاداتی مواجه بوده است. به تازگی، تحقیقات جدیدی درباره آن روی موش‌ها انجام شده است که خطرات آن را برای قلب و مغز نشان می‌دهد. با وجود این، همه کارشناسان اعتقاد ندارند که این یافته‌ها برای انسان‌ها نیز به همین اندازه نگران‌کننده باشد.
این اطلاعات از مطالعه‌ای در مجله Cell Metabolism استخراج شده، که توسط متخصصان سلامت قلب و عروق از چین، سوئد و ایالات متحده انجام شده است.
بر اساس این تحقیق، آسپارتام ممکن است تأثیرات منفی بر سلامت رگ‌های خونی داشته باشد. موش‌ها در این مطالعه، به مدت ۱۲ هفته، روزانه مقادیری از آسپارتام، معادل سه قوطی نوشابه رژیمی مصرف کردند. نتایج نشان داد که این موش‌ها در مقایسه با موش‌های تحت کنترل، رسوبات چربی بیشتری در شریان‌های خود داشتند. همچنین سطح التهاب در این موش‌ها افزایش یافته بود، که با بیماری‌های قلبی و عروقی مرتبط است.
محققان دریافتند که مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی می‌تواند سطح انسولین را افزایش دهد، که این موضوع به نوبه خود باعث آترواسکلروز (تصلب شرایین یا سخت شدن و باریک شدن شریان‌ها) می‌شود. آترواسکلروز با تجمع رسوبات چربی در رگ‌ها مشخص می‌شود.
همچنین این مطالعه، مکانیسم دقیق این فرایند را شناسایی کرده است. به این شکل که آسپارتام، سیگنال ایمنی CX3CL1 را فعال می‌کند، که سلول‌های ایمنی را به خود جذب می‌نماید و باعث التهاب رگ‌های خونی و مشکلات قلبی می‌شود.
با وجود این، همه کارشناسان در مورد تعمیم این یافته‌ها به انسان‌ها مطمئن نیستند. دکتر ایان ماس‌گراو، استاد ارشد داروسازی در دانشگاه آدلاید معتقد است که این تحقیق امکان دارد به صورت مستقیم برای انسان‌ها قابل تعمیم نباشد.
او در این باره توضیح داد: «موش‌های مورد استفاده در این مطالعه به طور ژنتیکی مهندسی شده بودند تا فاقد یک انتقال‌دهنده کلیدی چربی باشند و رژیم غذایی پرچربی به آنها داده شد تا رسوبات چربی پلاک‌ها تسریع شود. این شرایط با زیست‌شناسی و رژیم غذایی انسان‌ها متفاوت است.»
همچنین دکتر ماس‌گراو اشاره کرد که در این مطالعه، اثرات شکر در دوز مشابه بررسی نشده و تأثیر کاهش کالری ناشی از مصرف آسپارتام نیز مورد مطالعه قرار نگرفته است.
وی تصریح کرد: «اگرچه این تحقیق ممکن است هدف جدیدی برای درمان تجمع رسوبات چربی از طریق مولکول‌های التهابی معرفی کند، اما این به معنای آن نیست که مردم باید نوشیدنی‌های حاوی شیرین‌شده مصنوعی را کنار بگذارند.»
از سوی دیگر، برخی کارشناسان مانند دکتر یوتانگ وانگ از دانشگاه فدراسیون استرالیا و پروفسور مارک ال. والویست از دانشگاه موناش، این مطالعه را هشداری جدی در مورد اثرات مضر مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی می‌دانند.
دکتر وانگ در این باره گفت: «این تحقیق به شواهد فزاینده‌ای اضافه می‌کند که نشان می‌دهد باید در مصرف محصولات شیرین‌شده مصنوعی محتاط باشیم. کاهش مصرف این مواد می‌تواند گامی ساده اما مؤثر برای محافظت از خود در برابر حملات قلبی و سکته باشد.»
محققان این مطالعه نیز بر اهمیت بررسی تأثیرات بلندمدت مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی تأکید کرده‌اند. ییهائو کائو، یکی از نویسندگان این مقاله از مؤسسه کارولینسکا بیان کرد: «شیرین‌کننده‌های مصنوعی تقریباً در همه غذاها وجود دارند، بنابراین باید تأثیرات بلندمدت آنها بر سلامت را بهتر درک کنیم. تیم تحقیقاتی قصد دارد یافته‌های خود را در مطالعات انسانی نیز بررسی کند.»
خبر امیدوارکننده این است که محققان دریافتند با حذف گیرنده‌های سیگنال ایمنی CX3CL1 در موش‌ها، تشکیل رسوبات چربی و انسداد رگ‌های خونی متوقف شد. این یافته می‌تواند راه‌حلی برای درمان بیماری‌های مزمن ناشی از التهاب رگ‌های خونی، مانند: سکته، آرتروز و دیابت ارائه دهد.
در نهایت، اگرچه این مطالعه نگرانی‌هایی را در مورد مصرف آسپارتام ایجاد کرده است، اما هنوز نیاز به تحقیقات بیشتری برای تعیین دقیق تأثیرات آن بر انسان‌ها وجود دارد. کاهش مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی ممکن است گامی ساده، اما مؤثر برای حفظ سلامت قلب و عروق باشد.
