شرکت آمریکایی تسلا به رهبری ایلان ماسک، سرانجام پس از سال‌ها وعده و جنجال، فاز ابتدایی سرویس تاکسی بدون راننده Robotaxi خود را در شهر آستین ایالت تگزاس راه‌اندازی کرد.
به گزارش تکناک، این سرویس که با خودروهای مدل Model Y 2025 و به صورت کاملاً خودران فعالیت می‌کند، با هزینه‌ای ثابت معادل ۴.۲۰ دلار به کاربران اولیه ارائه می‌شود و نخستین گام جدی تسلا برای ورود به بازار خودروهای خودران تجاری به حساب می‌آید.
شرکت تسلا از هفته گذشته دعوت‌نامه‌هایی برای کاربران منتخب ارسال کرده و امکان دانلود و استفاده از اپلیکیشن Robotaxi را برای آنها فراهم ساخته است. ناوگان اولیه تنها شامل حدود ۱۰ دستگاه Model Y است، که در محدوده‌ای مشخص از جنوب آستین فعال هستند. ساعات فعالیت این خودروها از ۶ صبح تا نیمه‌شب تعیین شده، اما تسلا هشدار داده است که شرایط بد جوی می‌تواند باعث توقف موقت سرویس شود.
نکته قابل توجه در اجرای سرویس تاکسی بدون راننده Robotaxi، حضور یک کارمند تسلا در صندلی جلوی سمت راست خودرو می‌باشد، که به‌عنوان «ناظر ایمنی» معرفی شده است. وظیفه دقیق این افراد اعلام نشده است، اما احتمال داده می‌شود که در مواقع اضطراری توانایی توقف خودرو را داشته باشند.
در حالی که شرکت‌هایی مانند Waymo برای هدایت خودروهای خود از حسگرهای لیدار و نقشه‌برداری دقیق بهره می‌گیرند، تسلا تنها به استفاده از دوربین‌ها و سیستم هوش مصنوعی موسوم به End-to-End AI تکیه کرده است. ایلان ماسک پیش‌تر ادعا کرده بود که این رویکرد ساده‌تر، ارزان‌تر و در نهایت ایمن‌تر خواهد بود، اما تاکنون بسیاری از کارشناسان درباره کارآمدی آن تردید داشته‌اند.
برخلاف شرکت‌های رقیب که اطلاعات فنی و عملکردی محصولات خود را به طور عمومی منتشر می‌کنند، تسلا در این پروژه رویکردی محرمانه اتخاذ کرده است. طبق گزارش رسانه‌ها، این شرکت حتی با درخواست‌های رسمی رسانه‌هایی مانند TechCrunch و Reuters برای دریافت اطلاعات از نهادهای دولتی تگزاس مخالفت کرده است. در نامه‌ای که وکیل تسلا به دادستان کل تگزاس ارسال کرده، آمده است که اطلاعات مربوطه شامل «اسرار تجاری» و «اطلاعات محرمانه» است، که قابلیت افشای عمومی ندارد.
«اد نیدرمِیِر»، نویسنده کتاب “Ludicrous” و از منتقدان سرسخت تسلا، در آستین حضور داشته و از نزدیک فعالیت خودروهای Robotaxi را رصد کرده است. او گزارش داده که یک خودروی بدون راننده، قبل از سوار کردن مسافر، دو بار به طور ناگهانی در وسط خیابان ترمز کرده است. در هر دو مورد، خودرو از کنار خودروی پلیس در پارکینگ عبور می‌کرده است و علت دقیق این رفتار هنوز مشخص نیست. این مشاهدات در ویدیویی ثبت شده که بعداً در یوتیوب نیز منتشر شده است.
در صفحه رسمی اطلاعات Robotaxi در وب‌سایت تسلا، کاربران به رعایت قوانین سخت‌گیرانه‌ای ملزم شده‌اند. از جمله این قوانین می‌توان به ممنوعیت استعمال دخانیات، مصرف الکل و مواد مخدر، همراهی با اعمال مجرمانه یا حتی انتشار محتوای تخلف‌آمیز در شبکه‌های اجتماعی اشاره کرد. تسلا هشدار داده است که در صورت نقض قوانین، دسترسی کاربر به سرویس قطع خواهد شد.
همچنین در طول سفر از دوربین داخل خودرو، به جز در موارد اضطراری یا در صورت درخواست پشتیبانی، استفاده نمی‌شود. پس از پایان سفر، دوربین فعال می‌شود تا آماده‌سازی خودرو برای سفر بعدی مورد بررسی قرار گیرد.
ماسک و مدیران تسلا راه‌اندازی این سرویس را یک «دستاورد تاریخی» دانسته‌اند و از تیم‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری خود تقدیر کرده‌اند. با وجود این، برخی گزارش‌های اولیه از نیاز به پشتیبانی انسانی در جریان سفرها حکایت دارد، موضوعی که سؤالاتی درباره میزان خودکار بودن سیستم مطرح کرده است.
در حال حاضر تسلا از خودروهای مفهومی آینده خود با نام Cybercab استفاده نمی‌کند و خودروهای Model Y فعلی به نسخه‌ای جدید از نرم‌افزار Full Self-Driving مجهز شده‌اند که به گفته ماسک، به صورت «بدون نظارت» فعالیت می‌کند.
با وجود این پیشرفت، بسیاری از کارشناسان حوزه فناوری و حمل‌ونقل معتقد هستند که همچنان سؤالاتی اساسی درباره ایمنی، مقیاس‌پذیری و قابلیت اعتماد به تاکسی بدون راننده Robotaxi باقی است. راه‌اندازی محدود فعلی در آستین تنها می‌تواند اولین گام در مسیر بلندپروازانه‌ای باشد که آینده آن هنوز روشن نیست.
