تحقیقات نشان می‌دهند که گاهی افراد برای بهبود حال روحی خود بدون هیچ انگیزه بیرونی دست به تقلب می‌زنند.
به گزارش تکناک، بر اساس این تحقیقات جدید، ما گاهی اوقات به صورت ناخودآگاه تقلب می‌کنیم تا احساس بهتری نسبت به خودمان داشته باشیم، حتی اگر این تقلب هیچ سود ملموسی برای ما نداشته باشد.
فهرست مطالب
چرا تقلب می‌کنیم؟
سارا دومر، استادیار بازاریابی در دانشگاه ایالتی پن و محقق اصلی این تحقیقات، توضیح می‌دهد که بسیاری از ما به دلیل پاداش‌های درونی مانند احساس بهتر بودن نسبت به خودمان، حتی زمانی که هیچ انگیزه بیرونی وجود ندارد، دست به تقلب می‌زنیم. اما این پدیده چگونه کار می‌کند؟
دومر در این باره گفت: «برای اینکه این اتفاق بیفتد، باید خود را متقاعد کنیم که در واقع تقلب نمی‌کنیم. این خودفریبی به ما این امکان را می‌دهد که احساس کنیم هوشمندتر، موفق‌تر یا سالم‌تر هستیم.»
خودفریبی
محققان به این پدیده «خودفریبی تشخیصی» می‌گویند. این پدیده توضیح می‌دهد که چرا گاهی افراد به طور ناخودآگاه خود را فریب می‌دهند تا باور کنند عملکرد بهتری دارند.
در حالی که تحقیقات گذشته بیشتر روی تقلب برای رسیدن به پاداش‌های مادی (مثل پول یا جایزه) تمرکز کرده‌اند، اما این تحقیق به دنبال فهم این موضوع است که چرا مردم حتی وقتی هیچ پاداش مشخصی در کار نیست، باز هم تقلب می‌کنند.
به عبارت دیگر، گاهی افراد فقط برای اینکه احساس بهتری نسبت به خود داشته باشند، دست به این کار می‌زنند، حتی اگر هیچ سود ملموسی نصیب آنها نشود.
وقتی تقلب بی‌ضرر به نظر می‌رسد
در چهار آزمایش طراحی‌شده، دومر و تیم تحقیقاتی او نحوه عملکرد این پدیده را در موقعیت‌های مختلف زندگی روزمره بررسی کردند.
- آزمون شمارش کالری
در یک مطالعه جالب، 288 دانشجو یک دفترچه غذایی دریافت کردند، که شامل وعده‌های غذایی رستورانی برای پیروی به مدت 3 روز بود. گروهی از دانشجویان کالری دقیق وعده‌ها را از وب‌سایت رستوران‌ها دریافت کردند، در حالی که گروه دیگر فقط گزینه‌هایی با محدوده کالری مشاهده کردند. نتایج نشان دادند که گروه دوم، که اطلاعات دقیقی نداشتند، به طور ناخودآگاه اعداد کالری کمتری را انتخاب کردند. در واقع، آنها خود را فریب دادند تا احساس کنند که انتخاب‌های غذایی آنها سالم‌تر است.
- آزمون هوش
در یک آزمایش دیگر، 195 نفر از کارکنان آمازون یک آزمون IQ چندگزینه‌ای انجام دادند. نیمی از شرکت‌کنندگان پاسخ‌ها را پس از چند ثانیه مشاهده کردند و گروه دیگر آزمون را به طور معمول انجام دادند. گروهی که به پاسخ‌ها دسترسی داشتند، نمرات به‌مراتب بالاتری کسب کردند، اما جالب این بود که آنها پیش‌بینی کردند در آزمون‌های آینده بدون تقلب هم نمرات بهتری خواهند گرفت.
- آزمون جابه‌جایی کلمات
در یک مطالعه دیگر، شرکت‌کنندگان از کلمات جابه‌جا شده‌ای مانند «تکشسه» (شکسته) و «هاخن» (خانه) برای آزمون هوش استفاده کردند. برخی بلافاصله باید پاسخ می‌دادند، در حالی که برخی دیگر سه دقیقه وقت داشتند تا پاسخ‌های صحیح را ببینند. جالب بود افرادی که زمان بیشتری داشتند، نمرات خود را بسیار بیشتر از افرادی گزارش کردند که مجبور به پاسخ‌دهی فوری بودند.
- آزمون سواد مالی
آخرین مطالعه به سواد مالی پرداخت. پیش از انجام این آزمون سواد مالی، برخی از شرکت‌کنندگان جمله‌ای با این مضمون خواندند: «اکثر آمریکایی‌ها خود را در زمینه دانش مالی بالا می‌سنجند، اما دو سوم بزرگسالان آمریکایی نمی‌توانند یک آزمون سواد مالی پایه را بگذرانند.» این یادآوری ساده از عدم قطعیت به کاهش تقلب در این حوزه کمک کرد و نشان داد که وقتی مردم نسبت به توانایی‌های خود شک دارند، بیشتر تمایل دارند تا خود را به طور دقیق ارزیابی کنند.
نتایج
این مطالعات نشان می‌دهند که وقتی مردم می‌توانند بدون پاداش‌های بیرونی تقلب کنند، این کار را انجام می‌دهند. به عنوان مثال، در مطالعه شمارش کالری، زمانی که شرکت‌کنندگان امکان انتخاب از میان گزینه‌های مختلف را داشتند، به طور متوسط 244 کالری کمتر مصرف کردند. همچنین در آزمون IQ، گروهی که به پاسخ‌ها دسترسی داشتند، به طور متوسط نمره 8.82 از 10 را کسب کردند، در حالی که گروه تحت کنترل تنها 5.36 به دست آوردند.
چگونه از خودفریبی جلوگیری کنیم؟
اما سوال اینجا است که اگر شما هم در معرض چنین خودفریبی قرار دارید، چه کاری باید انجام دهید؟ دومر به این نکته اشاره می‌کند که پذیرش محدودیت‌های خود، می‌تواند به خودآگاهی دقیق‌تر و رشد واقعی منتهی شود. در حقیقت، وقتی شک داریم که توانایی‌های ما به چه میزان واقعی هستند، ممکن است خود را به طور دقیق‌تری ارزیابی کنیم. بنابراین مهم است در مواقعی که احساس می‌کنیم به خود دروغ می‌گوییم، توجه کنیم و سعی نماییم واقع‌بینانه‌تر با خود برخورد کنیم.
در نهایت، رشد واقعی زمانی اتفاق می‌افتد که به جای اعتماد به نفس کاذب، به خودآگاهی صادقانه روی بیاوریم. بنابراین اگر شما هم به دنبال بهبود خود هستید، بهترین راه برای شروع این است که خود را همان‌طور که هستید، بپذیرید و از خودفریبی‌های موقت پرهیز کنید.
